Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.08.2019, Blaðsíða 17

Grænlandsbrandari Trump er dauðans alvara.“
Hér hefur áður verið minnt á í Reykjavíkurbréfi að
Franklin D. Roosevelt forseti dró með eigin hendi
línu austur fyrir Ísland og réttlætti hervernd Íslands
þótt Bandaríkin væru enn með yfirlýsta hlutleysis-
stefnu, með beinni vísun í Monroe-yfirlýsinguna.
Og Gunnar Rögnvaldsson, sem fylgist með dönsk-
um umbrotum betur en aðrir, segir í sínum pistli:
„Allt í einu þykjast Danir skilja tvö prósent tungu-
máls Trumps og eru komnir í draumóraseríu númer
205 um Grænland – í Berlingske – og segjast hafa
„sofið í tímunum.“
„Varnargeta danska hersins á Grænlandi er nánast
bara landhelgisgæslan. Við erum með nákvæmlega
enga loftvarnargetu í landinu, núll þar, og við erum
með engan landher á Grænlandi,“ bendir Peter
Viggó, lektor í akademíu danska hersins, á.
Og svo kemur rúsínan í pylsuendanum: „Við vitum
ekki hvað er að gerast á Grænlandi og við eigum ekki
einu sinni til landakort af því,“ eins og Martin Lide-
gaard, fyrrum utanríkisráðherra Dana (og þar með
Grænlendinga líka), bendir á.“
Í umfjöllun í Berlingske sem Gunnar vitnar til er
haft eftir Lidegaard: „Ja, man kan da roligt sige, at vi
har sovet i timen med hensyn til Arktis“, og utan-
ríkisráðherrann fyrrverandi bætir við að reiði
Trumps og ákvörðun hans um að hætta við heimsókn
sína eigi að vera áminning. („Trumps vrede og af-
lyste besøg bør være et „wakeup-call“ for hele Rigs-
fællesskabet, som simpelthen ikke har taget udvikl-
ingen omkring Arktis alvorligt“ er haft eftir utan-
ríkisráðherranum fyrrverandi.
„Danmark har alt for ofte været på bagkant af ud-
viklingen i Grønland og omkring Arktis, trods klare
anbefalinger og advarsler i rapporter, mener to
tidligere udenrigsministre,“ segir í Berlingske.)
Horft heim
Annars staðar í ábyrgum pistlum er bent á að það er
ekki bara í forsetatíð Lincolns sem leitað er eftir
kaupum á Grænlandi. Fleiri bandarískir forsetar
hafa gert það í millitíðinni og síðast Harry S Truman
(1944-52) og enginn þeirra verið sakaður um geðveiki
fyrir vikið.
En í íslenskri opinberri umræðu hefur innihald
hinnar efnislegu dönsku umræðu í kjölfarið naumast
náð upp á yfirborðið og eiga þeir sem haldið hafa
höfði því þakkir skildar.
En nú hefur Katrín forsætisráðherra sagt að hún
sé eftir allt saman tilbúin að tala við Pence varafor-
seta ef hann „framlengi heimsókn sína“.
Kannski er reynandi að bjarga þessum vandræða-
gangi ríkisstjórnarinnar með því að koma varafor-
setanum fyrir á háalofti í Keflavík, svo að forsætis-
ráðherrann geti með fylktu liði, rauðum fánum,
lúðrablæstri og söng, farið þangað í öfugri kefla-
víkurgöngu á hans fund. Það hafa sprottið fram illa-
gróin hælsæri af minna tilefni.
En þá er það spurningin: Samþykktu ráðherrar
hinna stjórnarflokkanna í ríkisstjórninni þessa ein-
stæðu forgangsröðun forsætisráðherrans?
Þá eru allir spurðir nema utanríkisráðherrann,
sem hefur þegar tekið fram í viðtali við Morgun-
blaðið að hann hafi ekki vitað neitt um málið.
Enda málið á hans verksviði.
En hinir?
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
25.8. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17