Vinnumarkaður - 15.12.2002, Side 199

Greinargerð um aðferðir og hugtök
197
er síðasta heila vikan áður en viðtal fer fram. Þar eð
gagnaöflun stendur yfir í 10-12 daga er viðmiðunarvikan
færð fram á áttunda degi fyrir þá þátttakendur sem þá eru
eftir. í fyrstu könnuninni var viðmiðunarvikan þó aðeins
ein. Venjulega er miðað við að fyrri viðmiðunarvika sé
fyrsta eða önnur vika mánaðar.
Eftir 1991 hafa spyrlar verið ráðnir til að hringja til þátt-
takenda. Reynt hefur verið að ráða aðeins fólk með reynslu
í framkvæmd símakannana. Aður en kannanirnar hefjast fá
spyrlarnir tilsögn í viðtalstækni, farið er yfir spurninga-
listann, tölvukerfið og vafaatriði útskýrð.
Gagnaöflun. Upplýsinga í vinnumarkaðsrannsókn Hag-
stofunnar er aflað með símaviðtölum. Aðallega er hringt á
kvöldin og um helgar. Einnig er reynt að hringja að degi til
í þátttakendur sem upplýsingar frá öðrum heimilismönnum
gefa til kynna að séu helst viðlátnir þá. Símanúmer fólks í
úrtakinu eru fengin frá Landssímanum hf. Itarlegar tilraunir
eru gerðar til þess að hafa uppi á þeim sem hafa skipt um
aðsetur eða hafa ekki heimasíma. Ekki er farið heim til
þátttakenda.
I nóvember 1992 var tekin upp sú nýbreytni að nota
tölvur við gagnaöflun. Notað er forritið BLAISE sem
Hagstofa Hollands hefur þróað. Forrit þetta sparar tíma við
framkvæmd, auðveldar spyrlum að velja rétta röð spurninga
og fækkar skekkjum. Ekki síst hefur það gjörbreytt vinnu-
brögðum við úrvinnslu á gögnum þar sem tíminn frá því
könnun lýkur og þar til fyrstu niðurstöður liggja fyrir hefur
styst verulega. Svör við spurningum unt starf, fyrirtæki og
atvinnu voru áfram skráð á sérstök eyðublöð þar til í
nóvember 1993 þegar spurningalistinn var allur gerður
tölvutækur.
Urtak og heimtur. I úrtökuramma hverrar vinnumarkaðs-
könnunar eru allir íslenskir og erlendir ríkisborgarar 16-74
ára sem skráðir eru í þjóðskrá og eiga lögheimili á Islandi.
Stærð úrtaksins hverju sinni er um 4.400 einstaklingar.
Þeim er skipt í fjóra hópa. I hverri könnun er einn hópur
úrtaksins í fyrsta sinn í viðtali, annar hópur í annað sinn og
svo framvegis. Við hverja nýja könnun er hópnum sem
verið hefur í úrtakinu fjórum sinnum skipt út fyrir nýjan
1.100 manna hóp. Nýju einstaklingarnir eru valdir með
einfaldri hendingarúrtöku án skila. Þátttakendur eru því alls
fjórum sinnum í röð í rannsókninni. Þegar þátttöku er lokið
er einstaklingi ekki skilað í úrtökurammann fyrr en tveimur
árum eftir að hann var síðast í úrtaki. Hver nýr skiptihópur
er valinn á Hagstofunni um hálfum mánuði áður en könnun
hefst.
í nóvember 1994 var úrtökurammi vinnumarkaðs-
rannsóknarinnar víkkaður. Hann nær nú einnig til 14 og 15
ára unglinga sem verða 16 ára áður en fjórða könnun frá því
þeir eru valdir hefst. Jafnframt var skiptihópurinn stækkaður
í 1.140 einstaklinga. Enginn telst þó til úrtaksins fyrr en
hann hefur náð 16 ára aldri. Með þessu móti er tryggt að
hlutfall 16 og 17 ára unglinga í úrtakinu gefi rétta mynd af
hlutfalli þessara aldurshópa meðal þjóðarinnar.
Svarhlutfall í vinnumarkaðsrannsókn Hagstofunnar hefur
verið nokkuð hátt miðað við aðrar úrtakskannanir hérlendis
reference week starts on a Saturday and is the last whole
week before the interview occurs. Since acquiring the data
takes 10-12 days, the reference week is moved forward on
the eighth day for the participants who are still left, although
the reference week in the first survey was a single one.
Usually the object is that the former of the two reference
weeks be the first or second week of a month.
Since after 1991, interviewers have been hired to phone
the participants. Efforts have been made to hire only people
with previous experience carrying out telephone surveys.
Before each survey begins, the interviewers are instructed
in interview techniques, reviewing the list of questions and
computer system and explaining unclear issues.
Data acquisition. Information for the LFS of Statistics
Iceland is acquired through telephone interviews. Most
phone calls take place in the evenings and during weekends,
but there are also efforts to phone participants during the
daytime if information from other household members
indicates they are most likely to be reached then. Telephone
numbers for people in the sample are obtained from Iceland
Telecom Ltd. Thoroughgoing attempts are made to reach
those who have moved or do not have a home telephone,
though no trips are undertaken to the participants’ homes.
In November 1992 computer assistance was introduced
in data acquisition, using the programme BLAISE,
developed by Statistics Netherlands. This programme saves
task time; it helps the interviewers choose the right series of
queries and reduces errors. Not in the least, this has
substantially modified procedures in data processing, so
that the time from when the survey is completed until the
first results are available has been shortened considerably.
Answers to questions about economic activity, company
and occupation continued to be written on special form
sheets until November 1993, when the entire questionnaire
was computerised.
Samplc and response. The sampling frame for every LFS
is drawn from all Icelandic and foreign citizens in the
National Registry who are 16-74 years of age and domiciled
in Iceland.
The size of the sample each time is around 4,400
individuals, divided into four rotation groups, so that in
each survey one group from the sample is being interviewed
for the first time, another group for the second time and so
forth. When each new survey arrives, the group which has
been in the sample four times is replaced by a new group of
1,100 persons. The new individuals are selected as a simple
random sample without replacement. In all, participants are
thus studied four times in a row, and when participation is
over they are not returned to the sampling frame until two
years after having last belonged to a sample. Each new
rotation group is chosen by Statistics Iceland about half a
month before the survey starts.
In November 1994 the LFS sampling frame was extended
so as now also to include young people 14 or 15 years of age
who will have reached 16 years by the time the fourth
survey from when they are selected begins. The size of the
rotation group was also increased to 1,140 individuals,
although no one is counted as part of the sample until
becoming 16 years old. This procedure ensures that the
proportion of 16 and 17-year-old youths in the sample will