Útvegur - 01.08.2000, Side 23

Vinnuafl í sjávarútvegi
21
3. Vinnuafl í sjávarútvegi
3. Labour force in the fishing sector
í þessum kafla er stuðst við upplýsingar úr vinnumarkaðs-
könnunum Hagstofu íslands. Hagstofan hóf gerð reglu-
bundinna kannana á stöðu vinnumarkaðarins árið 1991 og
eru þær framkvæmdar tvisvar á ári. Þátttakendur í hverri
könnun eru spurðirum atvinnuþátttöku í tiltekinni viku, svo-
kallaðri viðmiðunarviku'. í úrtökuramma hverrar vinnu-
markaðskönnunar eru allir íslenskir og erlendir ríkisborgarar
16-74 ára sem skráðir eru í þjóðskrá og eiga lögheimili á
íslandi. Stærð úrtaksins hverju sinni erum4.400 einstaklingar.
Svarhlutfall í vinnumarkaðskönnunum Hagstofunnar hefur
verið nokkuð hátt, eða um 90%. Niðurstöðumar em síðan
heimfærðar á heildarfjölda vinnuafls. Starfandi samkvæmt
vinnumarkaðskönnun telst hver sá svarandi sem vann a.m.k.
eina klst. í viðmiðunarvikunni eða var fjarverandi frá vinnu
sem hann er að öllu jöftiu ráðinn til. Atvinnugreinar em
flokkaðar í samræmi við Islenska atvinnugreinaflokkun,
ISAT 95.
Vegna sérstöðu fiskvinnslu á íslenskum vinnumarkaði er
sú atvinnugrein talin sérstaklega en ekki felld undir annan
iðnað. Fjallað verðurþví annars vegarum fiskveiðar og hins
vegar um fiskvinnslu en orðið sjávarútvegur er notað í
þessum kafla sem samheiti fyrir báðar atvinnugreinamar.
3.1 Fjöldi starfandi fólks við sjávarútveg
3.1 Number of employees in the fishing sector
Rétt er að geta þess að tölur um fjölda starfandi fólks við
fiskveiðar em miðaðar við áætlaðan heildarfjölda í atvinnu-
greininni fiskveiðar, þ.e.a.s. flokkurinn starfandi fólk við
fiskveiðar inniheldur bæði sjómenn og þá sem starfa í landi við
útgerð. Sú tala sem birtist í þessum kafla er því nokkuð hærri
en tölur um starfandi sjómenn sem birtar hafa verið í Utvegi
fram til þessa. Eins ber að hafa í huga að þeir hópar fólks sem
starfa við sjávarútveg em hlutfallslega fámennir og því er
áreiðanleiki mælinga ekki eins mikill og í mörgum öðmm
starfsgreinum, þetta getur t.d. leitt til óvenju mikilla sveiflna
milli ára. Þetta á sérstaklega við þegar búið er að brj óta greinina
upp í veiðar og vinnslu. Vinnumarkaðskannanimar gefa þó
ágætis heildarmynd af vinnuafli í greinunum séu þær skoðaðar
í samhengi nokkurra ára.
í töflu 3.1 ítöfluhlutaogámyndum3.1 og3.2másjáþróun
vinnuaflsnotkunar í íslenskum sjávarútvegi undanfarin átta
ár.
Mynd 3.1 Vinnuafl í sjávarútvegi 1992-1999
Figure 3.1 Labourforce in fishing sector 1992-1999
Fiskveiðar
Fisheries
Fiskvinnsla
Fish processing
Sjávarútvegur alls
Fishing sector, total
Heimild: Vinnumarkaðskannanir Hagstofu íslands. Source: Labourforce survey.
1 Viðmiðunarvikumar eru tvær á hverju ári. Viðmiðunarvika byrjar á
laugardegi og er síðasta heila vikan áður en viðtal fer fram. Þar eð hver
könnun stendur yfír í 10-11 daga er viðmiðunarvikan færð fram á áttunda
degi fyrir þá þátttakendur sem þá eru eftir. Venjulega er miðað við að fyrri
viðmiðunarvika sé fyrsta eða önnur vika mánaðar.