Skessuhorn - 18.02.2015, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 18. FEBRÚAR 2015
Sú manneskja sem kemur mest að
kórstarfi á Snæfellsnesi þessi miss-
erin er Hólmfríður Friðjónsdóttir,
söngkennari í Stykkishólmi. Hólm-
fríður, sem hefur búið í Hólminum
í bráðum tólf ár, stjórnar nokkr-
um kórum og sönghópum á svæð-
inu. Áður hafði hún fengist við
kórstjórn meðal annars í Kvenna-
skólanum í Reykjavík þar sem hún
starfaði í sex ár áður en hún flutti til
Stykkishólms. Röð skemmtilegra
tilvika og löngun til að breyta til
varð til þess að Hólmfríður ákvað
að brjóta upp sitt hefðbundna líf í
borginni og flytja út á land. Sam-
starfskona hennar í Kvennaskólan-
um var þá nýbúin að kaupa jörðina
Svelgsá í Helgafellssveit. Hólmfríði
var boðið þangað í heimsókn með
dætur sínar þrjár. Vatnaleiðin og
þegar komið var í Helgafellssveit-
ina fannst Hólmfríði hrein dásemd
og það sama var uppi á teningnum
þegar hún skoðaði sig um í Stykkis-
hólmi. Stuttu seinna ákvað hún að
fara með kórinn sinn úr Kvenna-
skólanum til Stykkishólms í æfinga-
búðir. „Gunnar Svanlaugsson skóla-
stjóri tók á móti mér, sýndi mér
skólabyggingarnar og lóðsaði mig
um bæinn og nágrennið, glaðleg-
ur og skemmtilegur eins og hans er
von og vísa. Í okkar spjalli kom fram
að söngkennarinn við tónlistarskól-
ann væri að fara í leyfi um haust-
ið. Á leiðinni suður sótti sú hugsun
að mér að hugsa mér til hreyfings,
það var eitthvað þarna fyrir vestan
sem togaði í mig. Þessi fallegi bær
og yndisleg náttúran, allt þetta lífs-
rými. Þegar til kom voru krakkarn-
ir í kórnum misvel tilbúin að fara
í æfingabúðirnar, sum hver upptek-
in í öðru, þannig að ekkert varð af
því. Það hélt samt áfram að brjótast
í mér að sækja um lausu söngkenn-
arastöðuna, sem reyndar var bara
afleysingastaða í ár. Ég ákvað fljót-
lega að slá til og sé ekki eftir því,“
sagði Hólmfríður þegar blaðamað-
ur Skessuhorns hitti hana í Stykkis-
hólmi á dögunum.
Náttúran og ástin á
landinu með sterk ítök
Hólmfríður er borinn og barnfædd-
ur Reykvíkingur og ólst upp í Voga-
hverfinu og seinna í Vesturbænum.
Hún segir að ættir sínar liggi víða
og landbyggðin, náttúran og ástin
á landinu, hafi alltaf átt sterk tök í
sér. Sterkar minningar úr bernsk-
unni tengjast meðal annars dvöl á
slóðum ættfeðranna vestur á Horn-
ströndum og sveitadvöl hjá frænd-
fólkinu á Syðstu-Fossum í Andakíl í
Borgarfirði. „Afi minn var úr Aðal-
vík á Hornströndum, önnur amma
mín úr Mýrdalnum fyrir austan og
Fríða amma mín frá bænum Kistu
á Vatnsnesi í Húnaþingi. Skarphéð-
inn afi minn var frá Hlíðarenda fyr-
ir ofan Sauðárkrók og það er bara
stutt síðan ég vissi að golfvöllurinn
þar héti eftir bænum. Skarphéðinn
var tólf árum yngri en amma Fríða.
Þau áttu heima í húsinu Sjávarborg
sem stóð rétt þar sem nú er JL hús-
ið en Seltjarnarnesmegin skammt
frá fjörukambinum. Skarphéð-
inn afi var háseti á olíuflutninga-
skipinu Þyrli. Hann lést í hörmu-
legu slysi í Hvalfirði 1948. Var einn
þriggja manna að hreinsa eldsneyt-
istank þegar gríðarleg sprenging
varð og þeir dóu allir. Afi var með í
vasa á vinnufatnaði sínum vasaklút
með fangamarkinu sínu sem amma
saumaði í. Það sérkennilega gerð-
ist að nokkrum dögum seinna fann
hún vasaklútinn í fjöruborðinu fyr-
ir neðan Sjávarborg, heimili þeirra.
Klútinn hafði þá rekið yfir Flóann.
Þessi saga er lygileg en dagsönn,“
segir Hólmfríður.
Hornstrandaferðir
eftirminnilegar
Móðir Hólmfríðar, Jónína Garð-
arsdóttir, var fjögurra ára þegar hún
fór frá Hornströndum ásamt sínu
fólki þegar byggðin þar fór í eyði.
Fjölskyldan bjó í Þverdal í Aðal-
vík, sem er fyrir miðri víkinni und-
ir fjallinu Hreggnasa þar sem geng-
ið er fram að Stað og Staðarkirkju.
Hinum megin við Nasann er Hest-
eyri, gamall síldarvinnslustaður og
einn þriggja byggðakjarna í Sléttu-
hreppi á Hornströndum, hinir voru
Látrar og Sæból í Aðalvík. „Með-
an ég var barn var nokkrum sinn-
um farið vestur í Þverdal. Þeirra
ferða var beðið með mikilli eftir-
væntingu. Það tók líka talsverð-
an tíma að undirbúa þessar ferð-
ir. Skipuleggja varð og skrá allt
það nauðsynlegasta sem taka þurfti
með. Ekki mátti neitt gleymast því
ekki var hægt að skreppa út í búð
ef eitthvað vantaði. Yfirleitt fórum
við keyrandi að Bæjum á Snæfjalla-
strönd. Þaðan fórum við á bátn-
um Páli Níelssyni sem stórfjöl-
skyldan átti. Stundum vorum við
systurnar alveg hræðilega sjóveik-
ar á leiðinni en spenningurinn var
samt mikill þegar við fórum fyr-
ir Grænuhlíð og fyrir Ritinn. Það
var eins og Riturinn kallaði á okkur
„komiði, komiði“ og okkur fannst
við aldrei ætla að komast fyrir fjall-
ið enda báturinn ekki hraðskreiður.
Svo smám saman opnaðist víkin og
við blasti bærinn í Þverdal sem var
þessi fullkomni, algjöri griðastaður
fjölskyldunnar. Þaðan á ég margar
ljúfar minningar af ærslaleikjum í
guðsgrænni náttúrunni.“
Lærði að vinna á
Syðstu-Fossum
Tólf ára gömul var Hólmfríður
send í sveit til frænda síns Snorra
Hjálmarssonar á Syðstu-Foss-
um í Borgarfirði, en móðir henn-
ar og Snorri eru bræðrabörn. „Ég
var þrjú sumur í sveit og þau fannst
mér mjög dýrmætur tími. Þetta
var alveg nýtt umhverfi fyrir mig
og ég var í fyrstu smeyk við dýr-
in, sérstaklega kýrnar, þær voru
svo stórar. En ég var ákveðin í því
að læra og taka þátt í bústörfun-
um. Ég lærði meira að segja á Alfa
Laval mjaltakerfi og gekk til fjós-
verka eins og hver annar. Ég man
hvað ég var stolt þegar ég var búin
að læra sveitaverkin hvert af öðru.
Þetta var mjög þroskandi tími og í
raun miklu skemmtilegri vinna en
sjoppu- og verslunarstörfin sem ég
sinnti aðallega á framhaldsskóla- og
háskólaárunum.“
Þýskukennari í 25 ár
Hólmfríður nam í MR og varð
stúdent þaðan. Í Háskóla Íslands
lagði hún stund á almenn málvís-
indi og þýsku og bætti uppeldis- og
kennslufræðunum strax við. Hún
hefur lengst af verið þýskukennari,
eða í réttan aldarfjórðung. „Ég var
orðinn fullgildur framhaldsskóla-
kennari 25 ára. Ég kenndi í sex vet-
ur við Fjölbrautaskólann í Garða-
bæ. Á þeim tíma eignaðist ég dætur
mínar þrjár sem fæddust þétt, það
voru tvö ár á milli tveggja fyrstu og
síðan 15 mánuðir. Ég kenndi einn
vetur í MR og síðan komu önnur
sex ár sem ég kenndi við Kvenna-
skólann í Reykjavík og stjórnaði
kór skólans. Ég var orðinn svo-
lítið þreytt á kennslunni og þetta
var kannski ekkert sérstaklega létt
líf hjá mér síðustu árin áður en
ég flutti hingað vestur. Ég var ein
með stelpurnar mínar í nokkur ár
og kennslan og reyndar kórstjórn-
in krefst þess að þú þarft alltaf að
koma með ákveðna orku og létt-
leika, taka ábyrgð á því að stundin
heppnist vel. Mér fannst ég eigin-
lega vera búin að þjóna framhals-
skólanum nóg þegar ég tók þessa
stóru ákvörðun, að tímabært væri
að brjóta upp tilveruna og flytja út
á land á vit náttúrunnar og landsins
sem ég elska.“
Lætur náttúrufegurðina
næra andann
Það fór þó þannig að Hólmfríður
hafði ekki búið lengi í Stykkishólmi
þegar Guðbjörg Aðalbergsdóttir,
þáverandi skólameistari Fjölbrauta-
skóla Snæfellinga, hafði samband
og bað hana að taka að sér þýsku-
kennsluna við skólann, sem er 50%
staða. „Ég sló til og sé ekki eftir því.
Þó ég sé að keyra um 440 kílómetra
á viku, fjórum sinnum í Grundar-
fjörð og einu sinni í Lýsuhól í Stað-
arsveitina, þá finnst mér þetta frá-
bært. Það er mjög fallegt hérna í
Hólminum en það eru líka ákveð-
in forréttindi að eiga erindi út fyr-
ir bæinn sinn í þetta gríðarlega fal-
lega umhverfi sem er á leiðinni til
Grundarfjarðar og í Staðarsveitina.
Það hefur komið fyrir þegar tím-
inn er nægur og þannig stendur á
að ég fari gömlu leiðina í gegnum
Berserkjahraunið. Fer þá stund-
um út úr bílnum og nýt náttúrunn-
ar. Einu sinni lagði ég mig í mos-
„Fallega umhverfið hérna fyrir vestan togaði í mig“
Spjallað við Hólmfríði Friðjónsdóttur söngkennara í Stykkishólmi
Hólmfríður Friðjónsdóttir söngkennari í Stykkishólmi.
Dæturnar þrjár.
Með karlakórnum Kára þegar hann tók til starfa árið 2008. Ljósm. tfk.