Skessuhorn - 26.08.2015, Side 4

MIÐVIKUDAGUR 26. ÁGÚST 20154
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smáaug-
lýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.573 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.230. Rafræn áskrift kostar 2.023 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 1.867
kr. Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Anna Rósa Guðmundsdóttir arg@skessuhorn.is
Guðný Ruth Þorfinnsdóttir gudny@skessuhorn.is
Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Emilía Ottesen, markaðsstjóri emilia@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Tinna Ósk Grímarsdóttir tinna@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Black monday
Þegar þetta er skrifað að kvöldi mánudagsins 24. ágúst hefur komið í ljós
að fall á hlutabréfamörkuðum í dag var mikið, meira en á einum degi um
margra ára skeið. Heimsbyggðin er minnt á mánudaginn 19. október árið
1987 þegar hlutabréfamarkaðir um allan heim hrundu eins og spilaborg, í
Bandaríkjunum um 23% og Bretlandi um tæp 27% svo dæmi séu tekin. Það
fór einnig um hérlendra fjárfesta því gengi íslenskra hlutabréfa féll um 2,5%.
Kínverjum er kennt um að bresti í hinu ofþanda hagkerfi heimsins. Vanda-
málið greint þannig að þeir séu orðnir svo stórir í alheimsmyndinni því efna-
hagur allra landa tekur mið af gengi kínverskra fyrirtækja þar sem menn svíf-
ast einskis til að ná betri afkomu. Þetta er nefnilega land þar sem börn eru
t.d. látin vinna myrkranna á milli við afleit kjör og hótanir, allt til að þókn-
ast ofsaríkum yfirboðurum sem ríkja í skjóli alþýðulýðveldis. Það eru farnar
að renna tvær grímur á efnahagsmógúlana sem dásamað hafa styrk kínverska
ofurríkisins.
Kínverjar hafa, vegna ábatasamra viðskipta sinna við aðrar þjóðir á liðn-
um árum, dundað sér við það í skjóli nætur að koma sér upp framleiðslu á
ýmissi hrávöru, án þess að menn nánast hafi tekið eftir því. Við greinum frá
því í frétt í Skessuhorni í dag að móðurfyrirtæki Norðuráls á Grundartanga
er farið að herða sultarólarnar í rekstrinum til að mæta stöðugum undirboð-
um kínverskra álframleiðenda inn á vestræna markaði. Talað er um að Kín-
verjar séu markvisst að dæla of miklu áli inn á markaðina til að lækka verðið
varanlega. Þetta þýðir ekkert annað en álverum í heiminum mun verða lokað
hverju af öðru því framleiðsluna er einungis hægt að selja með tapi. Nú verð-
ur bara að koma í ljós hvort styrkleiki eigenda þeirra þriggja álvera sem hér á
landi eru rekin sé nógu mikill til að þau lifi af þessa meintu árás úr austri.
En hvað sem öllum hlutabréfavísitölum, lækkuðu olíuverði og fallandi ál-
verði líður, þá heldur lífið áfram. Að sjálfsögðu munu allar þessar sveiflur þó
hafa áhrif á afkomu okkar og kjör með einum eða öðrum hætti á næstu miss-
erum. Persónulega held ég að til lengri tíma litið sé ágætt að fá smá leið-
réttingu á suma markaði sem hafa þanist út meira en innistæða var fyrir.
Til dæmis held ég að hlutabréfavísitala á Íslandi hafi verið talsvert ofmetin.
Helgast það af takmörkuðum fjárfestingarkostum hérlendis og því fáræði að
lífeyrissjóðirnir íslensku eiga samkvæmt lögum að skila 3,5% ávöxtun. Þess-
ir sjóðir og aðrir fjármagnseigendur eru alltaf að stunda viðskipti með sömu
hlutabréfin og hækka um leið gengi þeirra án þess að fyrirtækin séu endi-
lega að standa undir þeim hækkunum í raunvirði. Það sama og gerðist í að-
draganda íslenska hrunsins 2007. En þeirri staðreynd hafa margir kosið að
gleyma, því það hentar þeim.
Þessi firring gerist á sama tíma og gjaldeyrishöft eru enn við lýði af því
stjórnvöld hafa hvorki kjark né vilja til að afnema þau. Þessir blessuðu lífeyr-
issjóðir sem okkur er talin trú um að við eigum, eru þannig sjálfkrafa settir í
þá slæmu stöðu að geta ekki viðhaldið sjóðum okkar. Ég óttast mjög að þeg-
ar ég verð t.d. kominn á lífeyristökualdur, eftir á að giska tvo áratugi, þá verði
lífeyrissjóðurinn minn ekki búinn að auka höfuðstól minnar inneignar. Það
eru í mínum huga litlar líkur á að hvorki þeim sjóði né öðrum takist að ávaxta
peninginn á þessum tímum sem framundan eru með þokkalega öruggum
hætti, því það verður einfaldlega ekki hægt. Ekki í ríki sem hefur einhvern
veikasta gjaldmiðil í heimi, gjaldeyrishöft, háa verðbólgu, býr við slaka efna-
hagsstjórn og séríslenska verðtryggingu til að reyna að viðhalda auði þeirra
sem eiga peninga á kostnað almennings sem skuldar og hefur stöðugt minna
milli handanna. Það þarf engan stærðfræðing til að sjá að dæmið gengur ekki
upp. Þess vegna angrar mig mjög takmarkað að verð á hlutabréfamörkuðum
falli. Það er fín áminning um hverfulleika slíkra fjárfestinga og fær vonandi
ráðamenn og þjóðina til að hugsa að kannski sé komin upp kerfisvilla sem
minnir óþægilega á aðdraganda hrunsins.
Magnús Magnússon.
Fiskistofa auglýsir á vef sínum eft-
ir umsóknum um leyfi til veiða á
kröbbum í Faxaflóa á komandi fisk-
veiðiári. Vísað er til reglugerð-
ar nr. 843 frá 23. september 2014,
um veiðar á kröbbum í Faxaflóa.
Umsóknum skal skila til Fiski-
stofu í gegnum Ugga, þjónustugátt
stofnunarinnar. Skal umsóknum
fylgja upplýsingar um fyrri veið-
ar á kröbbum, hvar veiðar eru fyr-
irhugaðar og gerð gildra sem nota
á til veiðanna. Undir reglugerð um
veiðarnar falla allar krabbategundir,
svo sem trjónukrabbi, grjótkrabbi
og gaddakrabbi. Við afgreiðslu um-
sókna og við úthlutun veiðisvæða
hafa þau skip forgang sem áður hafa
stundað veiðar á kröbbum og skal
byggt á því á hvaða svæði og í hve
langan tíma krabbaveiðar hafa ver-
ið stundaðar. Auk þessa, í þeim til-
vikum sem þess er þörf, skal litið til
aflamagns. Að öðru leyti skal hlut-
kesti skera úr um rétt umsækjenda
til leyfis til krabbaveiða. Umóknar-
frestur er til 1. september 2015 en
nánari upplýsingar má finna á vef
Fiskistofu og í reglugerðinni sem
vísað er til hér að framan.
mm
Grjótkrabbi fannst fyrst við Ísland sumarið 2006 en hefur verið að fjölga.
Auglýsa eftir krabbaveiði-
mönnum á Faxaflóa
Fyrr í sumar sagði Skessuhorn frá
lakkríssölu Andreu Þ. Björnsdóttur
til styrkta englaforeldrum á Akra-
nesi. Englaforeldrar eru hópur for-
eldra á Akranesi sem misst hafa
börn sín og vilja leggja öðrum for-
eldrum í sömu stöðu lið. Englafor-
eldrar hafa á undanförnum árum
safnað fé til að bæta aðstæður á
Heilbrigðisstofnun Vesturlands á
Akranesi og Akraneskirkju fyrir þá
foreldra sem missa ung börn sín.
Nú í sumar hefur staðið yfir söfn-
un fyrir kælivöggu. Slík vagga er
notuð fyrir andvana fædd börn og
börn sem látast stuttu eftir fæðingu.
Með þessari vöggu gefst foreldrum
barnanna kostur á að hafa börnin
hjá sér í allt að tvo sólarhringa í stað
örfárra klukkustunda. „Slíkar vögg-
ur eru nú þegar til á Sjúkrahúsi Ak-
ureyrar og Landspítalanum og þeir
foreldrar sem hafa þurft að nýta sér
þær segja það skipta miklu máli að
hafa barnið hjá sér þennan auka
tíma,“ segir Hildur Karen Aðal-
steinsdóttir. „Söfnunin fyrir vögg-
unni hefur gengið vonum framar
og hefur Slysavarnarfélagið Líf og
styrktarfélagið Gleym mér ey lagt
söfnuninni lið. Einnig hefur Andr-
ea Þ. Björnsdóttir englaamma verið
óþreytandi á hinum ýmsu mörkuð-
um í sumar þar sem hún hefur selt
lakkrís og hlaup til styrktar verk-
efninu, með frábærum árangri,“
segir Hildur Karen.
„Fyrir stuttu kom upp sú hug-
mynd að standa fyrir leiksýn-
ingu fyrir börn. Haft var samband
við Brúðuloftið og tóku aðstand-
endur þess vel í samstarf við okk-
ur. Ætla þau að sýna Pétur og úlf-
inn í Bíóhöllinni á Akranesi sunnu-
daginn 6. september,“ segir Hild-
ur Karen. Þessi vinsæla og fallega
sýning var frumsýnd árið 2006 og
hefur notið mikilla vinsælda með-
al yngstu kynslóðarinnar. Hægt
verður að nálgast miða í forsölu hjá
Guðmundi B. Hannah frá 3. sept-
ember. Einnig verður miðasala í
Bíóhöllinni tveimur klukkustund-
um fyrir sýninguna, miðaverð er
1.800 krónur. Allur ágóði af miða-
sölu á sýninguna rennur til styrkt-
arsjóðs Englaforelda. Þeir sem ekki
komast á sýninguna en vilja leggja
söfnuninni lið geta lagt inn á reikn-
ing Englaforeldra: Reikningsnúm-
er: 552-14-401811, Kennitala:
110371-3309
arg
Kristján Þór Júlíusson heilbrigð-
isráðherra hefur samþykkt breyt-
ingu á reglugerð nr. 451/2013 um
þátttöku sjúkratrygginga í kostnaði
sjúkratryggðra við tannlækning-
ar. Heimilar reglugerðin Sjúkra-
tryggingum Íslands að endurgreiða
kostnað vegna tiltekinna tannlækn-
inga ungmenna allt að 23 ára að
aldri í stað 18 ára áður. Þetta á við
þegar um er að ræða meðferð sem
af faglegum ástæðum er ekki tíma-
bært að veita fyrr en ákveðnum
þroska er náð.
Greiðsluþátttakan sem reglu-
gerðarbreytingin tekur til nær til
nauðsynlegra tannlækninga vegna
alvarlegra fæðingargalla, slysa eða
sjúkdóma, sem upp koma fyrir 18
ára aldur en ekki telst faglega rétt
að veita fyrr en eftir þann aldur þar
sem fullum vexti beina í höfuðkúpu
eða kjálka er ekki náð. Sem dæmi
má nefna ef tennur vantar vegna
slyss, meðfæddrar tannvöntun-
ar eða af öðrum ástæðum þar sem
unnt er að bæta tannmissinn með
ísetningu tannplanta. Við þessar
aðstæður getur verið æskilegt að
fresta aðgerð af fyrrnefndum ástæð-
um. Sömuleiðis getur verið æskilegt
að bíða með útdrátt endajaxla til að
fá vissu fyrir því slíkar aðgerðir séu
nauðsynlegar. Umrædd heimild
nær að jafnaði ekki lengur en að 23
ára aldri. Sækja skal um greiðslu-
þátttöku til Sjúkratrygginga Íslands
vegna tannlækninga sem hér um
ræðir áður en meðferð er veitt.
mm
Bernd Ogrodnik að sýna Pétur og úlfinn.
Brúðuleiksýningin Pétur og úlfurinn
til styrktar Englaforeldrum
Reglur rýmkaðar um
endurgreiðslur vegna tannlækninga