Skessuhorn - 15.10.2015, Blaðsíða 14
MIÐVIKUDAGUR 14. OKTÓBER 201514
Miðvikudaginn 7. október var
haustþing Samtaka sveitarfélaga á
Vesturlandi haldið á Hótel Glymi í
Hvalfirði. Kynnt var meðal annars
tillaga að fjárhagsáætlun og starfs-
áætlun samtakanna fyrir árið 2016.
Páll Brynjarsson, framkvæmdastjóri
SSV, var fundarstjóri og byrjaði
hann á að kynna tillögur að fjárhags-
áætlun samtakanna fyrir næsta ár.
Þar er gert ráð fyrir að tekjur SSV
hækki um tæp 2% frá árinu 2015
og verði 106,6 milljónir kr. á næsta
ári, en gjöld hækki um tæplega 3%
og verði 106,8 milljónir kr. og fjár-
magnstekjur um 300 þúsund kr.
Sóknaráætlun
Vesturlands á sléttu
Tekjur SSV vegna Sóknaráætlun-
ar Vesturlands nema 88,2 milljón-
um króna og heildarútgjöld verða
þau sömu. Þar eru meðtaldar 6,7
milljónir af uppsöfnuðu eigin fé sem
stendur til að leggja inn í samning-
inn á árinu 2016. Það fé safnaðist
upp í menningarsamningi og vaxta-
samningi og var ekki nýtt í Sókn-
aráætlun í ár. Fimm áhersluverk-
efni Sóknaráætlunar hafa verið sam-
þykkt og stendur til að koma þeim
af stað nú í október. Þau eru; fjölgun
iðnnema á Vesturlandi, efling náms
í ferðaþjónustu og matvælaiðnaði,
menningarstefna Vesturlands, efl-
ing ferðaþjónustu, þarfagreining og
áherslur í markaðssetningu og loks
nýsköpun og umhverfi frumkvöðla.
Uppbyggingarsjóður fær 52,7 millj-
ónir til umráða á næsta ári, 2,7 millj-
ónum meira en í fyrra. Samningar
ríkisins og SSV um Sóknaráætlun
kveða á um að uppbyggingarsjóð-
ur fái minnst 55% af því fé sem ætl-
að er til Sóknaráætlunar en SSV út-
hlutar sjóðnum á næsta ári rúm 60%
þess.
Starfsáætlun
Næst á dagskrá haustfundar var
kynning á starfsáætlun SSV fyrir árið
2016. Í fyrsta sinn var unnin starfs-
áætlun fyrir samtökin í heild, áður
voru áætlanir unnar fyrir ákveðna
þætti starfseminnar. Stjórn SSV hef-
ur samþykkt að ráða atvinnuráðgjafa
í tíu mánuði meðan Einar Eyjólfs-
son verður í námsleyfi. Aðrar breyt-
ingar eru ekki fyrirhugaðar á starfs-
mannahaldi SSV. Innan starfsáætl-
unar rúmast nýjar áherslur fyrir árið
2016 og eru þær helstar að efla sam-
skipti við þingmenn kjördæmisins
og efla upplýsingamiðlun til þeirra,
ný heimasíða SSV, fræðsluferð fyr-
ir sveitarstjórnarmenn á Vestur-
landi, nýsköpunardagur og val á
frumkvöðli ársins, mótun menning-
arstefnu, efling iðnnáms og fleira.
Tvö af stærstu áhersluverkefnum
sóknaráætlunar munu að einhverju
leyti koma inn á borð Vesturlands-
stofu, en það eru frekari uppbygging
ferðaþjónustu og fræðslumál í ferða-
þjónustu.
Einkaleyfi í almennings-
samgöngum halda ekki
Ein af nýjum áherslum fyrir næsta
ár er stofnun félags um almennings-
samgöngur og rekstur þess verði al-
gerlega aðgreindur rekstri SSV. Enn
fremur að tryggja að einkaleyfi SSV
á akstursleiðum á Vesturlandi haldi.
Samtökin sendu Samgöngustofu
kæru árið 2104 vegna þess að fyrir-
tæki í farþegaflutningum óku ofan í
akstursleiðir sem SSV hefur einka-
leyfi að. Kærunni var vísað frá á sín-
um tíma en síðastliðið vor var lagt
fram á Alþingi frumvarp til laga um
fólksflutninga í atvinnuskyni. Þar
var m.a. kveðið á um úrræði til að
taka á því ef einkaleyfi á akstursleið-
um héldu ekki. Frumvarpið hefur
aftur á móti ekki hlotið afgreiðslu og
meðan svo er heldur einkaleyfi SSV
ekki, sem leiðir til tekjutaps og erf-
iðleika við rekstur almenningssam-
gangna. SSV, ásamt öðrum lands-
hlutasamtökum, hefur leitað lög-
fræðiaðstoðar en í dag er ekki ljóst
til hvaða aðgerða verður gripið til að
tryggja að einkaleyfi haldi.
Fé vantar til
málefna fatlaðra
Endurskoðun á samstarfssamningi
um málefni fatlaðra er meðal nýrra
áherslna í starfsáætlun ársins 2016.
Í máli Páls kom fram að verið væri
að berjast fyrir auknu fé til málefna
fatlaðra. Aftur á móti hafi samning-
ur sem ríkið gerði fyrir Vesturland
árið 2011 runnið út í lok síðasta árs
og endurskoðun hans væri ekki lok-
ið. Sagði Páll að SSV liti svo á að
það þurfi að gerast um leið og fyrir
liggur niðurstaða úr viðræðum ríkis
og sveitarfélaga.
Enn ber töluvert í milli varðandi
fjárhagslega forsendur verkefnis-
ins og sveitarfélög hafa lýst því yfir
að tekjur upp á annan milljarð vanti
inn í verkefnið. Samningar SSV um
þjónustusvæði Vesturlands tóku mið
af ofangreindri endurskoðun sem
rann út í árslok 2014. Því þykir ljóst
að sveitarfélögin þurfi að endur-
skoða samstarf sitt um málefni fatl-
aðra. SSV ætla því að leggja áherslu
á að tryggja aukið fjármagn frá rík-
inu til málaflokksins á árinu 2016.
Sveitarfélög skili
verkefnum til ríkisins
Halldór Halldórsson, formaður
SÍS, tók til máls síðar á fundinum og
ræddi meðal annars um málefni fatl-
aðra. Hann taldi ljóst að sveitarfé-
lögin þyrftu aukið fjármagn til verk-
efnisins í heild. Rekstrarhalli vegna
þjónustu við fatlaða hafi numið 1,1
milljarði króna árið 2014 og gera
megi ráð fyrir að hallinn hafi auk-
ist í ár. Ljóst er að staðan í málefn-
um fatlaðra er alvarleg en Halldór
sagði fyrsta kost að ná samningum
og að framlag til sveitarfélaganna
verði aukið. Náist það hins veg-
ar ekki sagði Halldór að sveitarfé-
lögin yrðu að óska eftir lagabreyt-
ingu og að verkefninu yrði skilað
til ríkisins. Hann lagði áherslu á að
það væri ekki fyrsti valkostur, sveit-
arfélögin vildu semja því forsvars-
menn þeirra væru þeirrar skoðunar
að verkefninu væri betur komið hjá
þeim en ríkinu.
Ólíkt málefnum fatlaðra, sem eru
lögum samkvæmt málefni sveit-
arfélaganna, eru hjúkrunarheimili
það ekki. Halldór sagði að daggjöld
vegna reksturs hjúkrunarheimila
væru of lág, þau stæðu ekki und-
ir rekstrinum og SÍS hefði staðfest-
ingu þess efnis frá ríkisendurskoð-
anda. Kallaði hann því eftir að verk-
efninu yrði skilað til ríkisins í þeim
tilfellum þar sem rekstur hjúkrunar-
heimila standi ekki undir sér, eins og
til dæmis Kópavogsbær hefur gert.
Ljósleiðaravæðing
Íslands
Halldór Halldórsson ræddi einnig
um alþjónustumarkmið í ljósleið-
aravæðingu Íslands, sem miðar að
99,9% útbreiðslu ljósleiðara með
110 mb/sek tengingu árið 2020.
Hann lýsti yfir ánægju sinni með
markmiðið en miðað við 300 millj-
ónir króna til verkefnisins í fjárlög-
um næsta árs næðist það ekki fyrr
en 2045, því heildarkostnaður væri
6,5 milljarður króna. Hann skor-
aði á stjórnvöld að láta tölurnar tala
sínu máli því ljósleiðaravæðing væri
lykilatriði fyrir landið allt í atvinnu-
málum.
Nokkrir sveitarstjórnarmenn
höfðu orð á því við umræður að
þeim þætti óljóst hvort ljósleiðara-
mál væru algerlega verkefni ríkis-
ins eða hvort þau væru að hluta mál-
efni sveitarfélaganna og lýstu yfir
áhyggjum sínum að sveitarfélög sem
þegar hefðu ráðist í einhverjar fram-
kvæmdir við lagningu ljósleiðara
fengju ekki fjármuni til verkefnisins
þegar ríkið færi af stað.
Haraldur Benediktsson alþingis-
maður og formaður starfshóps um
ljósleiðaravæðingu tók undir hug-
mynd Kristins Jónassonar, bæjar-
stjóra í Snæfellsbæ, þess efnis að
sveitarfélög gætu undirbúið verk-
efnið með þeim hætti að vinna að
vali leiða, samningum um lagnaleið-
ir, staðarlista, þátttökulista og fleiru
í þeim dúr. Þá væru sveitarfélögin
tilbúin um leið og ríkið gæti farið af
stað. Hann sagði skipta máli að sýn
sveitarstjórnarmanna væri skýr um
hvernig byggð muni þróast vegna
þess að lagning ljósleiðara væri þeim
annmörkum háð að erfitt væri að
bæta við hann seinna. Aftur á móti
væri flutningsgeta ljósleiðarans ekki
takmarkandi, það væri endabún-
aðurinn sem setti henni takmörk.
Hann væri hægt að skipta um með
tiltölulega litlum tilkostnaði í sam-
ræmi við framfarir í þeirri tækni.
Stefnt væri að því að vinna að ljós-
leiðaravæðingu landsins í samstarfi
við orkugeirann. Fyrirtæki í opin-
berri eigu væru umsvifamikil í að
leggja raflagnir og ættu þær fram-
kvæmdir frábæra samleið með upp-
byggingu fjarskipta. Takist að vinna
að ljósleiðaravæðingu í slíku sam-
starfi verði þær 300 milljónir sem
fjárlög gera ráð fyrir miklu meira
virði en þær virðast fljótt á litið, að
sögn Haralds.
Hann sagði að ekki væri gert
ráð fyrir að sveitarfélög leggi til fé
í verkefnið frekar en þau kjósi svo.
Enn fremur ítrekaði Haraldur að
hann hefði alltaf talað skýrt í því að
þau sveitarfélög sem þegar hafi ráð-
ist í framkvæmdir geti ekki reikn-
að með að fá eitthvað til baka. Þau
sveitarfélög sem hafa lagt ljósleið-
arakerfi haldi aftur á móti á gríðar-
lega miklum verðmætum sem munu
aðeins auka verðmæti sitt í framtíð-
inni. Peningurinn sé því alls ekki
tapaður þó að upphafskostnaður sé
mikill.
Samgönguáætlun fyrir
svæðið í heild
Samgöngumál voru eitt af þemum
haustþingsins og í pallborðsumræð-
um var á köflum hart tekist á. Ingvi
Árnason, svæðisstjóri Vegagerð-
arinnar á Vestursvæði, sagði að í
stórum dráttum liti út fyrir að fjárlög
inn í samgönguáætlun myndu lækka
um 900 milljónir króna. Nú yrði
gert hlé á framkvæmdum á sunnan-
verðum Vestfjörðum, búið væri að
bjóða út einn kafla Uxahryggjaveg-
ar, stuttan kafla í Lundarreykjadal.
Sveitarstjórnarmenn áttu flestir
dæmi úr sínu sveitarfélagi um mal-
arvegi sem þyrfti að leggja slitlag
á. Að sögn Ingva hefði Vegagerðin
einfaldlega ekki fé til margra slíkra
framkvæmda, fjárveitingar til Vest-
ursvæðis vegna bundins slitlags á
tengivegum væru aðeins 300 millj-
ónir króna. Ef byrja ætti á Klofn-
ingsvegi myndi taka 10 ár að klára
það verkefni, sem dæmi.
Af umræðum umræðum sveitar-
stjórnarmanna mátti heyra að í sam-
göngumálum hafa þau mismun-
andi hagsmuna að gæta. Akranes og
Hvalfjarðarsveit vilja setja málefni
Hvalfjarðarganga, breikkun Vestur-
landsvegar og Sundabraut á oddinn
sem dæmi á meðan hagsmunir sveit-
arfélaga á sunnanverðu Snæfellsnesi
liggja meðal annars í að Fróðárheiði
verði kláruð. Á norðanverðu Snæ-
fellsnesi og í Dölum er það Skóg-
arströndin og einnig Laxárdalsheiði
í Dalabyggð sem menn vilja leggja
áherslur á.
Í lok fundar var lögð fram og sam-
þykkt tillaga þess efnis að fela SSV
að láta vinna samgönguáætlun fyr-
ir svæðið í heild sem myndi koma
sér saman um að forgangsraða verk-
efnum. Einnig að fela atvinnuráð-
gjöf að skoða fjárveitingar til vega-
mála eftir landshlutum. Þannig væri
betur hægt að þrýsta á framkvæmd-
ir í landshlutanum og með mun
markvissari hætti en verið hefur.
Páll Brynjarsson sagði í samtali við
Skessuhorn eftir fundinn að líklega
yrði skipaður sérstakur vinnuhópur
til að halda utan um þetta verkefni.
kgk
Haustþing SSV fór fram á Hótel Glymi
Frá Haustþingi SSV í síðustu viku. Fremst í mynd má sjá nokkra af fulltrúum Borgarbyggðar og Akraneskaupstaðar.
Pallborðsumræður um samgöngumál. F.v. Birna Lárusdóttir, Haraldur Benedikts-
son, Ingvi Árnason, Gísli Óskarsson og Ingveldur Guðmundsdóttir.
Systrabörn í samfélagsmálum. Frændsystkinin Haraldur Benediktsson
þingmaður, Ingveldur Guðmundsdóttir sveitarstjórnarmaður í Dalabyggð og for-
maður SSV og Fríða Sveinsdóttir bæjarfulltrúi í Snæfellsbæ.