Litli Bergþór - jul 2018, Qupperneq 50

50 Litli-Bergþór
og fyrsti formaður Verkalýðsfélags Grindavíkur
og Alþýðuflokksmaður. Það þótti ekki fínt hjá
atvinnurekendum og lenti hann í ónáð vegna
þessa. Þau voru því á hrakhólum með húsnæði og
erum við þrír elstu bræðurnir fæddir í sitt hverju
húsinu í Grindavík, sitt hvert árið. Hreinn fæddur
1935, Eyvindur 1937 og ég 1938. Það varð til
þess að þau fluttu, fyrst til Reykjavíkur, þar sem
pabbi vann í Sænska frystihúsinu og síðan að
Syðri-Brú í Grímsnesi, þar sem hann var bústjóri.
Árið 1942 keyptu þau svo jarðarpartinn Stritlu
úr landi Austuhlíðar af Magnúsi í Austurhlíð og
Hirti bróður mömmu og byggðu þar upp. Nafni
jarðarinnar var síðar breytt í Dalsmynni árið
1945. Í Dalsmynni bættust tvær systur í hópinn,
Sigrún árið 1942 og Edda árið 1950 og þar bjuggu
þau alla sína starfsæfi. Mamma lést árið 1976, en
pabbi bjó áfram þar til hann flutti í íbúðir fyrir
aldraða í Reykholti árið 1982. Þar átti hann enn
15 góð ár og lést þar 1997.
Af mér er það að segja
að ég var heima fram að
tvítugu, var einn vetur
í Héraðsskólanum á
Laugarvatni og lærði
síðan trésmíði hjá
húsasmíðameistara í
Reykjavík. Vann síðan
hjá ýmsum meisturum
þar, nema einn veturinn,
´69 -´70, vann ég í
Noregi hjá verktaka.
Það var einn kaldasti
vetur í Noregi í manna minnum. Ég átti kunningja
í Noregi, sem greiddi götu mína, hann bjó í
rósabænum „Molde“ í Mæri og Romsdal, sem er
fylki í vestur-Noregi nálægt Þrándheimi. Ég flaug
til Oslóar og tók síðan lest til Molde, ranglaði
því dagpart blankur og svangur um Oslóborg. Ég
kunni ekki stakt orð í norsku og gekk illa að gera
mig skiljanlegan. En eitthvað varð ég að kaupa
mér og afréð að kaupa kók í sjoppu. Norðmenn
hlytu að skilja kókakóla. En það var sama hvað
ég vandaði mig við að biðja um kókakóla eða
kók, konan skildi ekkert fyrr en ég teygði mig
inn fyrir lúguna og benti á flöskuna. Ah, kóla!
– Þá loks skildi hún. Svona er nú munurinn á
tungumálunum! En eftir það gekk mér vel að læra
norskuna og vann ég þennan vetur mest í Osló.
Mér hefur aldrei á ævinni verið eins kalt og eins
lengi.
Seinna fór ég með Trékórnum á kóramót til
Oslóar og þar tók á móti mér Norðmaður, sem
var í forsvari fyrir mótið. Ég vandaði mig á minni
bestu norsku í viðræðunum, en þegar ég fór, heyrði
ég konu mannsins segja við hann: „Ekki datt
mér í hug að íslenskan væri svona lík norskunni.
Ég skildi næstum því hvert orð!“ - Jæja, þar fór
málakunnáttan.
Ég lenti mikið í félagsmálum, vann
lengi hjá Trésmiðafélagi Reykjavíkur og
var yfirtrúnaðarmaður stéttafélaganna við
Hrauneyjafossvirkjun, meðan þær framkvæmdir
stóðu yfir. Svo má geta þess að árið 1989 vann ég
hér með Hlíðamönnum við að byggja virkjunarhús
Hitaveitu Hlíðamanna á Efri-Reykjum. Síðustu
tæplega 20 ár starfsæfinnar, frá 1990 – 2007,
vann ég svo hjá Reykjavíkurborg sem ráðsmaður
í Árbæjarsafni.
Fyrsta skóflustungan að bústaðnum hér í
Lindatungu var tekin 1991. Ég var þá í fullri vinnu
í Árbæjarsafni og vann að smíðinni í frístundum.
Við fluttum hingað lítinn skúr, sem stendur nú hér
við heimreiðina neðan við húsið, en hann hafði
ég áður smíðað í Reykjavík. Í honum bjuggum
við meðan unnið var að húsbyggingunni. Þá var
ekkert rafmagn hérna svo bústaðurinn er eingöngu
byggður með handverkfærum. Rafmagn fengum
við ekki fyrr en við fluttum inn í húsið árið 2009.
Síðan hafa bæst við bílskúr og viðbygging við
húsið, sem er notað sem gestahús.
Sigrún systir mín á sumarbústað hér fyrir innan
okkur og sonur okkar, Elli, á smá kofa hér innar
og ofar. Aðrir eiga ekki bústað hér í Dalsmynni úr
okkar fjölskyldu.
Erlendur Gíslason 1986.
Séð heim að Dalsmynni 2018. Örn talar á Rauðsokkafundi 1973.