Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.2019, Blaðsíða 44

44 FÓKUS 13. desember 2019
H
ugtökin „clout chaser“ og „clout
chasing“ eru eflaust einhverjum
framandi sem komnir eru af léttasta
skeiði. Í raun mætti þýða þessi hug-
tök sem valdaveiðar, en skilgreining á hug-
takinu „clout chaser“ í Urban Dictionary
er: „manneskja sem reynir að nærast á vin-
sældum annarra í eigin hagnaðarskyni.“ Þar
segir enn fremur að fólk sem stundar valda-
veiðar slái sig til riddara, láti aðra halda að
það sé mikilvægt því það umgangist vissa
aðila. Þá eiga þessir valdaveiðarar það til að
taka sér skoðanir annarra, sem eru líklegar
til að fá góðan hljómgrunn, sem og egna til
rifrilda við aðra til að ganga í augun á þeim
sem frægir eru.
Birtingarmynd eineltis
Þótt nafnið á hugtakinu um valdaveiðar sé
framandi þá er þetta ekki nýtt undir sól-
inni. Á árum áður hefði þetta sama fólk geta
heitið „grúppíur“ eða „tækifærissinnar“.
Hugtakið „clout chasing“ á uppruna sinn
í hip hop-senunni, enda mikil völd fólgin
í frægð í þeim heimi. Þeir sem hafa einsett
sér að elta frægðina í hip hop-bransanum
gera það á tvo vegu; hanga með þeim sem
eru frægir eða dissa þá sem eru frægir til að
hefja sig upp á þeirra kostnað. Það má segja
að þessar valdaveiðar séu ein af birtingar-
myndum eineltis. Þá hafa mætir menn í
tónlistarbransanum kallað þessa valda-
veiðara örvæntingarfulla og því ekki eftir-
sóknarvert að vera valdaveiðari, allavega
ekki ef það kemst upp um þig.
Blóðsugur
Orðið „clout“ er af írskum uppruna og smit-
aðist yfir til Bandaríkjanna um miðja síð-
ustu öld vegna fjölda Íra sem settust þar að.
Fyrstu heimildir um að „clout“ merkti ein-
hvers konar yfirburði eiga rætur sínar að
rekja til Chicago þar sem „clout“ var notað
um pólitísk völd og áhrif.
Í síðari tíð hafa hip hop-arar og rappar-
ar notað þetta hugtak grimmt. Með tilkomu
samfélagsmiðla hefur hins vegar opnast
nýr og hættulegur heimur fyrir þá sem
vilja stunda valdaveiðar og hafa þeir oft-
ar en ekki komið sér í klandur með því að
stunda fyrrnefndar veiðar. Hugtakið „clout
chasing“ hefur meira að segja komið fyrir
í dómskjölum vestanhafs síðustu mánuði
þar sem valdaveiðararnir geta hæglega
breyst í eltihrella. Valdaveiðarnar geta líka
farið inn á hættulega braut þegar þeir sem
veiða gera hvað sem er til að þóknast þeim
ríkju og frægu, jafnvel hvetja til ofbeldis,
skemmdarverka eða fremja glæpi sjálft. Þá
hafa heimsfrægir tónlistarmenn snúist gegn
hugtakinu og fordæmt valdaveiðar opin-
berlega. Snoop Dogg lýsti til dæmis veiður-
unum í viðtali við BET.
„Manneskja sem reynir á útsmoginn
hátt að tengja sig við velgengni og vinsæld-
ir manneskju eða vinsæla tískustrauma
til að ná sér í frægð og athygli. Þessi
persónuleikaröskun líkist oft einhverjum
sem teikar, án þess að að hafa áhyggjur af
eyðileggingunni sem fylgir eða sínum eig-
in heilleika,“ sagði Snoop Dogg og gekk svo
langt að kalla þetta fólk blóðsugur og fjár-
kúgara.
Slá í gegn
„Clout chasing“ er orðið að heimsfyrirbæri
og virðast fjölmargir vera þarna úti sem
eru til í að gera hvað sem er, henda öllum
prinsippum út um gluggann fyrir frægðina
– ekki ólíkt því sem Stuðmenn sungu um
í slagaranum Slá í gegn. Rapparinn Lloyd
Banks, sem er alls enginn valdaveiðari, er
sammála Snoop Dogg og viðraði skoðanir
sínar á „clout chasing“ á Twitter fyrir ekki
svo löngu. Virðist hann vera einn af þeim
sem telja eðli valdaveiðara gera samfélag-
ið að verri stað.
„Mér finnst valdaveiðari ekki nógu
hryllilegur titill fyrir svona viðbjóðslega
hegðun. Þetta er farið úr böndunum.“ n
á þinni leið
Á ÞINNI LEIÐ
HRINGDU Í SÍMA 522 4600
TAKTU KRÓK Á
LEIÐARENDA
Krókur hf. er fyrirtæki sem að hefur sérhæft sig í flutningum og björun
ökutækja. Félagið rekur einnig þjónustumiðstöð fyrir tjónaökutæki þar
sem veitt er ahliða þjónusta í meðhöndlun thónabifreiða og annarra
birfreiða samkvæmt óskum viðskiptavina.
Krókur búður m.a. uppá:
• Starfsmenn sem eru þjálfaðir og reyndir í bíla- og tækjaflutningum
• 24 stunda þjónustu allt árið um kring
• björgunarþjónustu og aðstoð ef bílar bila eða flytja þar þá á verkstæði
Krokur.net / Suðurhraun 3 / 210 Garðarbær
VIÐBJÓÐSLEGAR VALDAVEIÐAR
n Rapp hugtakið „clout chaser“ öðlast heimsfrægð n Samfélagsmiðlar
opna heiminn fyrir óeðli valdaveiðaranna „Mér
finnst
valdaveiðari
ekki nógu
hryllilegur titill
fyrir svona
viðbjóðslega
hegðun
Lilja Katrín Gunnarsdóttir
lilja@dv.is
Tæpitungulaust Snoop
Dogg segir hlutina eins og þeir
eru. Mynd: Getty Images
Ekki sáttur Lloyd
Banks hugnast ekki
valdaveiðar.
Aðdáun ekki
nóg Nú skiptir
einnig máli að
veiða sér frægð á
kostnað annarra.