Fréttablaðið - 04.02.2020, Blaðsíða 6

Aðeins í Færeyjum er
fæðingartíðni nógu há til að
stuðla að náttúrulegri
fólksfjölgun.
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
g
ra
fí
sk
h
ön
nu
n
Hljóðritasjóður
Auglýst eftir styrkumsóknum í Hljóðritasjóð.
Hlutverk Hljóðritasjóðs er að efla hljóðritun á íslenskri tónlist.
Veittir eru styrkir til að taka upp nýja, frumsamda íslenska
tónlist og þannig er stutt við nýsköpun hennar.
l Hljóðritin skulu kostuð af íslenskum aðilum en mega
einnig vera samstarfsverkefni við erlenda aðila.
l Athugið að ekki eru veittir framhaldsstyrkir til verkefna
sem áður hafa hlotið styrki.
l Útgáfa verkefnis má ekki hafa átt sér stað áður en umsókn
um styrk berst Hljóðritasjóði.
Styrkir eru veittir til ákveðinna verkefna að hámarki til eins árs.
Umsóknarfrestir eru tvisvar á ári í mars og september.
Næsti umsóknarfrestur er 16. mars kl. 16:00.
Upplýsingar og umsóknargögn er að finna á www.rannis.is
Umsóknum og lokaskýrslum skal skila
á rafrænu formi.
Stjórn Hljóðritasjóðs
Rannís, Borgartúni 30, 105 Reykjavík
Netfang: hljodritasjodur@rannis.is
Umsóknarfrestur til 16. mars
Kosning um formann
Félags íslenskra rafvirkja
Komin eru fram tvö framboð til formanns
Félags íslenskra rafvirkja til næstu tveggja ára.

Þau sem bjóða sig fram eru:
Borgþór Hjörvarsson og Margrét Halldóra Arnarsdóttir.
Vegna þessa verður framkvæmd rafræn allsherjaratkvæðagreiðsla
samkvæmt 39. grein laga Félags íslenskra rafvirkja.
Atkvæðagreiðsla hefst þann 10. febrúar 2020, kl. 12.00 og lýkur þann
17. febrúar 2020, kl. 16.00
Kjörgögn verða send með SMS og tölvupósti til þeirra sem sent hafa
þær upplýsingar til RSÍ eða FÍR.
Einnig er hægt að kjósa í gegnum heimasíður RSÍ og FÍR þegar
atkvæðagreiðsla hefst.
Eins er hægt að koma á skrifstofu RSÍ á skrifstofutíma meðan á kjör-
fundi stendur og fá aðstoð við að greiða atkvæði þar.
Þeir félagsmenn einir hafa atkvæðisrétt sem greitt hafa að fullu gjöld
til félagsins á næstliðnu ári eða eru gjaldfrjálsir samkvæmt grein 49 í
lögum Félags íslenskra rafvirkja.
Reykjavík 2. febrúar 2020
Stjórn Félags íslenskra rafvirkja
NORÐURLÖND Höfuðborgarsvæðið
er fjórða samkeppnishæfasta svæði
Norðurlandanna á eftir Osló, Kaup-
mannahöfn og Stokkhólmi. Þetta
kemur fram í nýrri skýrslu Norrænu
ráðherranefndarinnar, State of the
Nordic Region 2020.
Skýrslan var unnin af Nordregio
sem er rannsóknarstofnun á sviði
byggðaþróunar og skipulagsmála.
Samanburður er gerður á 74
svæðum á Norðurlöndum og þau
metin út frá því hversu vel þeim
tekst að laða til sín fjármagn og
mannauð. Höfuðborgarsvæðið
stendur sérstaklega vel þegar kemur
að atvinnuþátttöku og lýðfræðilegri
þróun. Það sem dregur svæðið hins
vegar niður er takmarkað fjármagn
til rannsókna og þróunar.
Ef litið er til tímabilsins frá 1990-
2019 hefur fólksfjölgun á Norður-
löndunum verið langmest á Íslandi
eða tæpt 41 prósent. Heildaríbúa-
fjöldi svæðisins var á síðasta ári 27,3
milljónir en var 23,2 milljónir 1990
sem er tæplega 18 prósenta fjölgun.
Stóran hluta þessarar fjölgunar, eða
um tvo þriðju, má rekja til straums
innflytjenda til Norðurlandanna.
Á síðasta áratug hefur fæðingar-
tíðni lækkað mikið á Norðurlönd-
unum og er nú í sögulegu lágmarki
á Íslandi, í Noregi og Finnlandi.
Aðeins í Færeyjum er fæðingar-
tíðnin nógu há til að stuðla að nátt-
úrulegri fólksfjölgun.
Í umfjöllun um vinnumarkað
Norðurlanda er dregin fram mynd
af því hvernig hann gæti litið út árið
2040. Lægri fæðingartíðni og lengri
lífaldur munu leiða til fækkunar
vinnuafls. Þá er talið að um þriðj-
ungur núverandi starfa sé í hættu
vegna sjálfvirknivæðingar.
Norðurlöndin eru þó talin vel í
stakk búin til að nýta tækifærin sem
í þessum breytingum felast. Skýrsl-
an er aðgengileg á vef Norrænu ráð-
herranefndarinnar, norden.org. -sar
Fólksfjölgun langmest á Íslandi samanborið við hin Norðulöndin
BANDARÍKIN Val Demókrata á fram-
bjóðanda f lokksins til embættis
forseta Bandaríkjanna hófst í gær
þegar forval fór fram í Iowa. For-
kosningar fara nú fram í hverju rík-
inu á fætur öðru fram í júní. Kosið
verður í New Hampshire eftir viku
og í fjölda ríkja síðari hluta febrúar
og í marsmánuði. Landsfundir
f lokkanna þar sem kjörmenn
útnefna forsetaframbjóðanda hvors
f lokks um sig, fara svo fram í júlí og
ágúst og sjálfar kosningarnar þann
3. nóvember.
Fréttablaðið var farið í prentun
áður en úrslit í Iowa voru kunn en
þingmaðurinn Bernie Sanders hefur
ekki aðeins haft forystu í Iowa sam-
kvæmt skoðanakönnunum heldur
einnig í New Hampshire þar sem
forkosningar fara fram eftir viku.
Þótt hvorki Iowa né New Hamp-
shire séu í hópi stærstu fylkja
Bandaríkjanna og veiti tiltölulega
fáa kjörmenn, sýnir sagan að gengi í
forvali í þessum fylkjum getur skipt
sköpum, ekki síst vegna fjölmiðla-
athyglinnar í upphafi forkosninga
og þess byrs í seglin sem sigur færir
þeim sem hann hlýtur.
Frá því að forvalið í núverandi
mynd var tekið upp hafa allir
útnefndir frambjóðendur f lokks-
ins, að Bill Clinton einum undan-
teknum, unnið forkosningar í
öðru hvoru þessara tveggja fylkja.
Þá munu þeir sem unnið hafa for-
kosningar í báðum fylkjunum án
undantekninga hafa hlotið útnefn-
ingu f lokksins. Miðað við kann-
anir hefur Sanders því haft sérstaka
ástæðu til bjartsýni að undanförnu.
Sanders er þó enn fyrir neðan
Joe Biden í könnunum á landsvísu
þótt fylgi þeirra frambjóðenda sem
háð hafa toppbaráttuna undan-
farna mánuði hafi verið á töluverðri
hreyfingu. Varaforsetinn fyrrver-
andi hefur þó haldið forystu sinni
í könnunum og þykir líklegastur
allra frambjóðendanna til að geta
lagt Donald Trump í kosningunum.
Þótt Sanders mælist betur í skoð-
anakönnunum bendir umræðan
vestanhafs til þess að öldungadeild-
arþingkonan Elisabeth Warren þyki
skáka honum í kjörþokka og vera
næstlíklegust á eftir Biden til að
geta unnið Trump. Meðal þess sem
kannanir í Bandaríkjunum sýna
er að stór hluti stuðningsmanna
bæði Bidens og Sanders er hrifinn
af Warren en um og yfir fimmtíu
prósent þeirra segjast myndu fella
sig við Warren sem frambjóðanda
flokksins verði þeirra frambjóðandi
ekki valinn.
Stóref na maðu r inn Michael
Bloom berg, fyrrverandi borgar-
stjóri New York  kom seint inn í
baráttuna, en stendur þó framar
öðrum frambjóðendum að vígi að
því leyti til að hann þarf ekki að
treysta á aðra en sjálfan sig um fjár-
mögnun kosningabaráttu sinnar.
Þótt Bloomberg hafi ekki til-
kynnt um framboð sitt fyrr en
undir lok síðasta árs mælist hann
nú í fjórða sæti með um átta pró-
senta fylgi. Nokkur óvissa er hins
vegar um áhrif þeirrar ákvörðunar
Bloom bergs að sitja hjá í forvali
bæði í Iowa og New Hampshire en
leggja ofurkapp á kosningar í fjölda
fylkja sem fram fara þriðjudaginn
3. mars (e. Super Tuesday). Meðal
stórra fylkja sem kosið er í umrædd-
an dag eru Texas, Virginía, Kali-
fornía og Colorado. Kannanir hafa
mælt Bloomberg með um þrettán
prósenta fylgi í þeim kosningum
sem fram fara á þeim degi, aðeins
einu prósenti minna en Elisabeth
Warren. adalheidur@frettabladid.is
Röðin loks komin að
bandarísku þjóðinni
Flokksmenn bæði Rebúblikana og Demókrata í Bandaríkjunum fá nú loksins
að velja úr hópi frambjóðenda sem óska eftir útnefningu síns flokks í forseta-
kosningum sem fara fram í nóvember. Demókratar í Iowa riðu á vaðið í gær.
Í Iowa nýtur Sanders mestrar hylli en hann tapaði þar nokkuð óvænt fyrir Hilary Clinton árið 2016. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA.
Rebúblikanar voru
einnig með forval í Iowa í
gær og forkosningar verða í
flestum fylkjum Banda-
ríkjanna þótt fátt bendi til
annars en flokkurinn tefli
sitjandi forseta fram.
Fólksfjölgun hér á landi er 41 prósent frá árinu 1990. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
4 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R6 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð