Fréttablaðið - 04.02.2020, Blaðsíða 10

Ástæða pistilsins er fundur í kínverska sendiráðinu um neik væða upplif un k ín-
verskra ferðamanna hér á landi sem
fram fór 22. janúar. Ég sat ekki fund-
inn en rakst á viðtal við Grace Jin-
Liu leiðsögumann sem f lutti erindi
á fundinum þar sem hún nefnir að
helsta ástæðan sé menningarmunur
þjóðanna og tiltók nokkur atriði
sem mætti bæta til að upplifun
þeirra yrði jákvæðari. Ég reikna
með að umræðan hafi líka snúist
um neikvæða upplifun Íslendinga
á kínverskum ferðamönnum.
Allir erlendir ferðamenn eru vel-
komnir á Íslandi og þó að skiltin
séu ekki á þeirra tungumáli þá
eru f lest þeirra bæði á íslensku
og ensku. Ég hef ekki heyrt aðrar
þjóðir kvarta undan því að þeim
finnist þær ekki velkomnar af því
að skiltin hér séu ekki á þeirra
tungumáli frekar en okkur finnist
við óvelkomin í Asíu eða annars
staðar í heiminum af því að skiltin
þar eru ekki á íslensku.
Ég hef ferðast með kínverskan
hóp og hópstjóra um landið og á
þriðja degi fann ég mig knúna til
að setjast niður og ræða þennan
„ men n i ng a r mu n“ þjó ð a n n a ,
íslenska framkomu og almenna
hegðun, því munurinn var mikill.
Ég ræddi hvernig við biðjum um
hlutina, töluðum við fólkið sem að
þjónaði okkur og almenna kurteisi.
Einnig að heimatilbúinn matur
inni á veitingastöðum tíðkaðist
ekki o.s.frv. Það skorti mikið upp á
þekkingu kínverska hópstjórans á
íslensku samfélagi sem vildi meina
að við værum bara ekki nógu vel
aðlöguð kínverskum siðum og
venjum sem væri bagalegt. Ég benti
henni hins vegar á að þau væru
gestir á Íslandi og hér komin til að
upplifa íslenska menningu, íslenskt
landslag og íslenskan mat. Ef þeim
fyndist maturinn vondur væri það
eitthvað til að tala um þegar þau
kæmu heim eins og t.d. að Íslend-
ingar drykkju vatnið kalt.
Áður en við förum að hengja
upp skilti á frönsku, hindí eða kín-
versku um allt land þá held ég að
við ættum frekar að gera strangari
kröfur á að ferðamenn sem hingað
koma, hvaðan svo sem þeir eru,
séu betur undirbúnir. Kínverskir
ferðamenn sem ekki skilja ensku
ættu kannski frekar að ferðast
með hópi í rútu en keyra á eigin
vegum. Ég skora á kínverska sendi-
ráðið að uppfræða sitt heimafólk
áður en það kemur til landsins,
um íslenskar venjur og siði, lög og
reglur, aðstæður og tungumál. Við
viljum ekki að slysin endurtaki
sig. Við viljum að allir sem hingað
koma, njóti ferðarinnar og fari
heilir heim. Já, við þurfum að laga
ýmislegt, vegina, brýrnar, merk-
ingar o.f l. sem er löngu tímabært,
en fyrst og fremst fyrir okkur sem
hér búum og svo gestina.
Menningarmunur? Já, það er og á
að vera menningarmunur á Íslandi
og Kína. Ísland er ekki kínverskt. Er
þetta ekki frekar skortur á fræðslu
og undirbúningi, vanmat á eigin
getu þeirra sem hingað koma hvort
sem það er ökuleikni eða tungu-
mál. Ég færi aldrei til Sahara eyði-
merkurinnar, leigði mér úlfalda
og ætlaðist til að skiltin væru á
íslensku og að krani með köldu
vatni væri með reglulegu millibili.
Lýsti síðan neikvæðri upplifun á
landinu af því að þetta vantaði.
Ég skora á alla í ferðaþjónustunni
að skerpa á því sem er íslenskt og
herða eftirlit með lögum og reglum.
Gefum gestum okkar íslenska upp-
lifun, verum ófeimin við að vera
þessi litla skrítna þjóð úti í ballar-
hafi sem drekkur ííískalt vatn. Það
er þess vegna sem erlendir ferða-
menn koma til landsins, það er það
sem þeir eiga að upplifa og tala um
þegar þeir koma heim.
Látum ekki undan þrýstingi
fjöldans.
Neikvæð upplifun?
Skemmtilega átakið í hreyfingu „Lífshlaupið“ hefst 5. febrúar nk. Ég hvet alla til að vera með
og njóta. En ég minni jafnframt á
að það er ekki nóg að hreyfa sig, við
þurfum einnig að huga að andlegu
hliðinni. Ég vil í þessari stuttu grein
kynna Qigong lífsorkuæfingarnar.
Þær eru ein tegund hreyfingar sem
telst til „Lífshlaupsins“, þó að þar
sé ekki síður hugað að andlegri
styrkingu. Æfingarnar eru gerðar í
samhæfðu flæði djúprar hreinsandi
öndunar, hugleiðslu og hreyfingar.
Upphaf lífsins í einni frumu
Af hverju er svo mikilvægt að
tryggja að ekki sé viðvarandi
spenna í líkamanum og orkuflæðið
óhindrað?
Við vitum öll að líf okkar hófst
þegar foreldrar okkar lögðu hvort
fyrir sig 23 litninga í fyrstu frum-
una. Níu mánuðum síðar fædd-
umst við með okkar gen, organdi
og tókum fyrsta andardráttinn.
Ég hef lengi hugsað: Fyrst upphaf
lífs míns er í einni frumu þá hlýtur
þekkingin á heilsu minni að búa í
mér sjálfum. Hvað get ég þá gert til
að viðhalda góðri heilsu? Hvar er
hinn raunverulegi lækningamáttur
þegar við veikjumst?
Þegar ég lærði Qigong (Chi-gong)
lífsorkuæfingar hjá Gunnari Eyj-
ólfssyni leikara, byrjaði ég að skilja
tenginguna við fyrstu „frumuna“.
Æfingarnar eru heilsueflandi vegna
þess að þær opna betur á orku-
brautir líkamans, losa um spennu
og næra og styrkja hverja frumu
líkamans. Qi er lífsorkan í öllu sem
lifir, tengist himni og jörð. Qigong
æfingar hafa verið iðkaðar í Kína
í yfir 5.000 ár. Í dag er lögð áhersla
á að almenningur stundi Qigong
til að viðhalda góðri heilsu, létta á
kostnaðarsömu heilbrigðiskerfi og
á sjúkrahúsum eru æfingarnar not-
aðar til lækninga.
Qigong er lífsmáti
Qigong er í raun ekki íþrótt heldur
lífsmáti sem tengist ekki trúar-
brögðum á neinn hátt. Við erum
hluti af náttúrunni og tengjumst
orku himins og jarðar. Hvers vegna
eru Qigong æfingarnar heilsuef l-
andi? Þar má nefna að þær eru alltaf
stundaðar með jákvæðu hugarfari;
við brosum og njótum hvers andar-
dráttar í núvitund og sjáum fyrir
okkur hreinsandi orku sem baðar
og styrkir hverja frumu líkamans.
Þeir sem stunda Qigong lífs-
orkuæfingarnar vilja að allir njóti
sín sem allra best. Það er enn meiri
heilsuef ling að gera æfingarnar í
hópi. Þær byggja upp meiri innri
styrk og við verðum óhræddari
við að takast á við lífið eins og það
kemur að okkur. Við erum bjart-
sýn á framtíðina og búumst við því
besta. Æfingarnar hjálpa okkur við
að byggja upp þá orku sem við þurf-
um á að halda þegar á móti blæs.
Þær hjálpa því til við að losa um
kvíða og langvarandi innri spennu.
Þeir sem stunda Qigong meta
og virða náttúruna, uppspretta
lífsorkunnar er frá himni og jörð.
Þegar við óttumst ekki aðra og
viljum að allir fái notið sín sem
best, þá er engin þörf á drottnun
og til verður sterkur vilji friðar. Það
er ekki spurning í mínum huga að
eftir því sem f leiri stunda Qigong
lífsorkuæfingar og tileinka sér lífs-
mátann eru mun meiri líkur á friði
og farsælu líf á jörðinni um langa
framtíð.
Tökum þátt í „Lífshlaupinu“ og
ekki hika við að prófa Qigong. Kær-
leikur og friður ríki.
Lífshlaupið – heilsuefling
með Qigong lífsorkuæfingum
Ný þekking hlýtur misjafn-lega góðar viðtökur. Við erum til dæmis mun mót-
tækilegri fyrir upplýsingum sem
eru til þess fallnar að bæta líf okkar
heldur en þeim sem sýna fram á að
við séum búin að eitra undirstöðu
lífs á jörðinni, loft og vatn. Í stað
þess að stökkva á fætur og bretta
upp ermar þegar ljóst var hvert
stefndi hafa viðbrögð okkar ein-
kennst af doða og værukærð. Trú-
lega vegna þess að við erum ráð-
villt og hrædd. Undir óttann kynda
leiðtogar heims sem hafa völd til að
taka í taumana svo að um munar en
finnst það of mikið vesen.
Að byrgja brunninn
Í öðru samhengi, sem líka snýst um
verndun lífs, má greina sambærilegt
mynstur. Reglulega berast neyðaróp
vegna alvarlegs vanda barnanna
okkar; þau eru ólæs, kvíðin, full
mótþróa, háð skjátækjum og viður-
kenningu samfélagsmiðla, svefn-
vana og þunglynd. Í kjölfarið koma
tillögur að lausnum; Við þurfum að
bæta lestrarkennslu, draga úr skjá-
notkun, aga börn og auka við þau
sálfræðiþjónustu. Allt eru þetta
góðar hugmyndir, rétt eins og þær
að flokka rusl og borða minna kjöt
til að draga úr loftslagsvánni, en
engin þeirra tekur á grunnvand-
anum. Og hver er hann?
Á sama hátt og lífríkið ræður ekki
við koldíoxíðið sem við dælum út í
andrúmsloftið eru börn í vanda
þegar streituhormónið kortísól fer
yfir heilbrigð mörk. Mjög margt í
aðstæðum ungra og ósjálf bjarga
barna er til þess fallið að valda þeim
streitu en óteljandi rannsóknir sýna
að árangursríkasta aðferðin til að
vernda þau gegn henni er örugg
tengslamyndun. Hún byggist á að
barn eigi traust og fyrirsjáanlegt
samband við fullorðna manneskju
sem er fær og viljug til að gefa því
tíma, sýna því virðingu og áhuga
og hjálpa því með mildi að takast
á við mótlæti. Þessu fylgir mikil
binding, álag og ábyrgð sem getur
gengið nærri fullorðnu manneskj-
unni og því þurfa aðrir að styðja við
hana, fjölskylda, vinir og stundum
fagfólk.
Börn sem ganga að slíkri nánd
sem vísri byggja upp innra öryggi.
Þau verða forvitin og áhugasöm að
læra, þola óvissu og skelfast ekki
mistök. Kortísóli er haldið í jafn-
vægi. Börn sem á hinn bóginn eiga
ekki „örugga höfn“ upplifa mun
meiri streitu og kortísólið dælist
út í líkama þeirra. Sum eru á varð-
bergi og láta lítið fyrir sér fara en
önnur verða óróleg og kalla á stans-
lausa athygli. Öll eiga erfitt með að
gleyma sér í leik og námi. Afleiðing
streitunnar er kvíði, innra tóm og
veik sjálfsmynd sem birtist með
hegðunar-, náms- og samskipta-
vanda.
Eins og í loftslagsmálunum er
þekkingin fyrir hendi, spurningin
er hvort hún sé of truf landi. Til
að stuðla að öruggum tengslum
barna þurfum við að gera foreldr-
um betur kleift að sinna börnum
sínum og styðja við bakið á þeim.
Finnst okkur það of mikið vesen?
Við þurfum líka að búa svo að leik-
skólum og skólum að börn eigi þar
„örugga höfn“ hjá vel menntuðu og
hæfu fólki sem gefur þeim tíma,
hefur með þeim samkennd og þau
treysta. Höfum við efni á öðru?
Orlof hvað?
Það er frekar furðulegt að samfélag
líti á það sem almennilegheit við
foreldra ungbarna að þeir fái að
sinna mest krefjandi verkefni sem
fyrirfinnst og enginn er hæfari til
en þeir. Kannski liggur skýringin
að einhverju leyti í tungumálinu
en varla er til vitlausara orð til að
lýsa veruleika nýbakaðra foreldra
en að kalla hann orlof“. Nær væri
að tala um þegnskylduvinnu. Eða
hver myndi sækjast eftir orlofi sem
væri lýst svona: „Í nokkra mánuði
þarftu að taka á þig tekjuskerðingu
á meðan þú færð að bera ábyrgð á
ósjálf bjarga lítilli manneskju, allan
sólarhringinn, sjö daga vikunnar,
halda henni á lífi og koma til þroska.
Nætursvefn verður með höppum
og glöppum, stundum enginn, og
matmálstímar, sturtu- og klósett-
ferðir eru háðar vilja litlu mann-
eskjunnar. Hún hefur takmarkaða
getu til að tjá sig en er afar viðkvæm
og þess vegna þarftu alltaf að setja
þarfir hennar framar þínum eigin,
sama hversu þreytt/ur þú kannt
að vera. Þessi viðkvæma mann-
eskja getur þó verið hörð í horn að
taka. Ef þú skilur hana ekki og gerir
henni ekki til hæfis grætur hún og
jafnvel öskrar á þig þangað til þú
annað hvort rambar á að gera rétt
eða þið örmagnist. Krafa er gerð um
skapstillingu og ástríki. Alltaf. Ef
þú stendur þig illa munuð þið bæði
gjalda þess um ókomin ár. Og ef þú
upplifir ekki stanslausa hamingju í
þessu orlofi er eitthvað að þér.“
Þrátt fyrir að vera stílfærð er
þessi lýsing töluvert nær veruleika
foreldra en „orlof“. Það er nefnilega
ekki nóg að „leyfa“ foreldrum að
annast börnin sín. Samfélagið þarf
að styrkja þá og taka mið af þekk-
ingunni sem við höfum um ófrá-
víkjanlega þörf barna fyrir aðra
manneskju, þrátt fyrir truflunina
sem það veldur. Með því má fyrir-
byggja meiriháttar vesen.
Vesenið við þekkingu
Sæunn
Kjartansdóttir
sálgreinir
Þeir sem stunda Qigong lífs-
orkuæfingarnar vilja að allir
njóti sín sem allra best. Það
er enn meiri heilsuefling að
gera æfingarnar í hóp.
Börn sem ganga að slíkri
nánd sem vísri byggja upp
innra öryggi. Þau verða for-
vitin og áhugasöm að læra,
þola óvissu og skelfast ekki
mistök.
Þorvaldur Ingi
Jónsson
Qigong leiðari
og kennari
María Manda
Ívarsdóttir
leiðsögumaður,
hönnuður, lista-
kona Áður en við förum að hengja
upp skilti á frönsku, hindí
eða kínversku um allt land
þá held ég að við ættum
frekar að gera strangari
kröfur á að ferðamenn
sem hingað koma, hvaðan
svo sem þeir eru, séu betur
undirbúnir.
4 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R10 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð