Bændablaðið - 11.01.2018, Blaðsíða 48

48 Bændablaðið | Fimmtudagur 11. janúar 2018
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Á Núpi III undir Vestur-Eyja-
fjöllum búa Guðmundur
Guðmundsson og Berglind
Hilmarsdóttir.
Býli: Núpur 3.
Staðsett í sveit: Vestur-
Eyjafjöllum.
Ábúendur: Guðmundur
Guðmundsson og Berglind
Hilmars dóttir ásamt erfða-
prinsinum Sverri Guðmundssyni
og Ástu Þorsteinsdóttur frá
Fróðastöðum í Borgarfirði.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Ættarhöfðinginn Guðmundur og
kona hans, Berglind, eiga saman
þrjá krakka; Hilmar Hauk, 35 ára,
Unu Björgu, 30 ára og ættarlaukinn
Sverri, 28 ára.
Einnig eru á bænum hundurinn
Skotta, hvolparnir Tása og
Aamundsen og tveir fjósakettir sem
hafa aldrei komið inn í fjós.
Stærð jarðar? Um 220 hektarar
af undirlendi og tæpir 3000 ha af
heiðarlöndum.
Gerð bús? Kúabú með sauðfjár-
áhugamál.
Fjöldi búfjár og tegundir? 60
mjólkurkýr plús uppeldi. Um
200 nautgripir í heildina, 80 ær,
hrútarnir Bergur og Halldór og
fimm hross.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Vaknað um hálf sjö og mjólkað,
fjósið skúrað, gefið eftir þörfum
og sinnt því sem þarf að sinna þess
á milli, jafn misjafnt og dagarnir
eru margir.
Endað á kvöldmjöltum og
almennu eftirliti í hús og haga.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Allt skemmtilegt
nema þegar eitthvað er bilað. En
sumum finnst mjög leiðinlegt að
valsa bygg.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Búið að stækka gamla fjósið
um helming fyrir uppeldi, byggja
vélageymslu, íbúðarhús, hesthús,
kjötvinnslu og endurnýja gamla
Zetorinn. Gefum þessu sex ár.
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Bændur
sjálfir mættu vera duglegri við að
hafa áhrif á sín hagsmunasamtök.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Vel ef fólk spáir í það hvaðan
maturinn kemur.
Hvar teljið þið að helstu tækifærin
séu í útflutningi íslenskra
búvara? Ætli það verði ekki að
vera lambakjötið og einhverjar
mjólkurafurðir.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Egg, smjör, ostur, laukur, gulrætur
og mjólk.
Hver er vinsælasti maturinn
á heimilinu? Allt sem fæst úr
moldinni í heimabyggð, kjöt og
grænmeti.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þegar við fluttum
kýrnar yfir í nýja fjósið í apríl 2015
og vorið 2010 þegar eldfjallið í
bakgarðinum gaus.
Léttsaltaður íslenskur þorskur og pönnusteiktur humar
Eftir þungu máltíðirnar um jól
og áramót er vel við hæfi á nýju
ári – með nýjum heilsuheitum – að
létta aðeins á mataræðinu.
Hér gefur Bjarni Gunnar
uppskrift að veislumáltíð sem hægt
er að nýta sér við gott tilefni í byrjun
ársins; úrvals íslenskt sjávarfang,
rósakálssalat og bakaðar eplarósir.
Fyrir humarinn
› 500 kg humar (8 halar)
› 30 g salt
› 15 g sykur
› 5 g sítrónubörkur
› 2 hvítlauksrif
› 100 g smjör til steikingar
Aðferð: Skerið humar í tvennt,
takið úr svarta görn. Blandið saman
salti, sykri og sítrónubörk. Kryddið
humarinn. Látið liggja í um 20
mínútur, skolið síðan í köldu vatni
og þerrið.
Fyrir þorskinn
› 500 g þorskur
› 50 g salt
› 500 g af vatni
› 100 g sítrónusafi og börkur
› 300 g rjómi
Aðferð: Byrjið með saltvatninu.
Setjið salt í vatn, alls um tíu
prósent af þyngd vatnsins. Setjið
sítrónubörkinn og
-safann út í
vatnið. Hreinsið
b e i n l a u s a
þorskinn (bein
og roð tekið
frá). Setjið
þorskinn í
s a l t v a t n i ð
í e i n a
klukkustund.
Skolið svo, þurrkið
og kælið þangað til
þarf að nota.
Steikið svo þorskinn ásamt
humrinum með hvítlauk og smjöri,
bætið svo fínt sneiddum gulrótum
og rjóma við, ásamt
þunnskornu selleríi
og steikið í 2–3
mínútur á hvorri
hlið. Framreiðið
með kartöflum.
Hrár kúrbítur og
rósakálssalat með
spergli
› 100 g rósakál
› 1/2 bolli valhnetur eða aðrar hnetur
› 1/4 bolli jómfrúarólífuolía
› 2 msk. eplaedik
› 1 msk. ferskur sítrónusafi
› 2 matskeiðar sinnep
› 3 msk. kókos-sykur
› Sjávarsalt
› Svartur pipar eftir smekk
› 2 græn epli
› Nokkrir stilkar spergill
› Kúrbítur eftir smekk
Blandið ólífuolíu, eplaediki,
sítrónusafa, sinnepi
og kókossykri
í krukku.
S m a k k i ð t i l
með salti
og svörtum
pipar. Hristið
eða hrærið
þar til allt er
vel blandað
saman. Geymið
í kæli.
Fjarlægðu endana af
sperglinum og rósakálinu og
hentu þeim. Skerið rósakálið þunnt
ásamt kúrbítnum.
Settu þetta í stóra skál. Bætið
valhnetum, eplum, og þunnskornum
aspas við.
Takið dressinguna úr kæli
og setjið helminginn yfir
salatið. Kryddið til eftir
smekk, geymið í kæli og
látið það standa í að minnsta
kosti 20–30 mínútur áður en það
er borið fram.
Bakaðar eplarósir
Þessar glæsilegu og afar ljúffengu
eplarósir er auðvelt að gera og njóta.
› 1 stórt rautt epli, fræhreinsað og
skorið mjög þunnt í sneiðar
› 1/4 bolli hvítur sykur eða hrásykur
› 1 tsk. kanilduft til að blanda í sykurinn
› 1 pakkning smjördeig
› 1 egg
› 2 tsk. sítrónusafi
› 1 tsk. hindberjasulta (valfrjálst)
Hitið ofninn að 200 gráðum.
Setjið eplasneiðar á disk eða í skál
með ögn af vatni og sítrónusafa.
Hitið í örbylgjuofni á hæstu stillingu
í um 45 sekúndur, eða þangað
til sneiðarnar hafa örlítið meiri
sveigjanleika (brotna ekki ef þær
eru sveigðar). Plastfilma sett yfir
eða viskastykki.
Blandið saman sykri og kanil í skál.
Rúllið smjördeiginu út með smá
hveiti í passlega þykkt. Notið
pitsuskera og skerið tvær lengjur
með bili á milli.
Dreifið sultu yfir deigið; setjið
svo örlítið af kanilsykri yfir. Setjið
eplasneiðar á efri hlutann af deiginu
og látið skarast aðeins yfir brúnina
af deiginu. Brjótið neðri hlutann
af deiginu yfir eplasneiðarnar og
myndið þannig langt „samlokudeig“
með eplasneiðum sem verða fyrir
utan brúnina.
Blandið eggi og smá sítrónuvatni
saman í skál til að pensla yfirborð
deigsins með. Stráið meira af kanil-
sykri yfir eftir smekk.
Byrjið frá einum enda og rúllið deigið
ekki of þétt til að mynda rósalaga
sætabrauð. Kremjið endana saman
svo það myndist snúður.
Flytjið rósirnar í muffins-form. Stráið
aðeins meira af kanilsykri yfir. Bakið
þar til það er brúnt, eða í um 45
mínútur. Látið kólna í fimm til tíu
mínútur. Fjarlægiððu eplarósirnar úr
forminu og látið kólna áður en borið
er fram með ís eða rjóma.
Neðanmálsgreinar
Skýringar kokks:
• Ef þú ert ekki með örbylgjuofn skaltu láta
eplasneiðarnar krauma í smá smjöri á
miðlungs hita í um það bil hálfa mínútu
á hvorri hlið, eða þar til þær eru orðnar
sveigjanlegar en þó ekki mjúkar.
• Ef þú notar málm muffins-pönnu í stað
ramekin, myndi ég draga úr hitanum, niður í
375 gráður F (190 gráður C) og elda í um 45
mínútur, eða þar til sætabrauðið er brúnt.
• Hægt er að fylgjast með því hvernig Bjarni
Gunnar gerir eplarósirnar á YouTube-rás
hans: https://youtu.be/WmZJR-1mhBw.
MATARKRÓKURINN
Bjarni Gunnar Kristinsson
Matreiðslumeistari
Núpur III
Fjölskyldan á Núpi.Eyjafjallajökull byrjaður að gjósa í
bakgarðinum vorið 2010.
Garð-gámur húsmóðurinnar að ofan
og afurðir út heimaræktuninni.