Bændablaðið - 09.01.2020, Blaðsíða 22

Bændablaðið | Fimmtudagur 9. janúar 202022
TÆKNI&VÍSINDI
UTAN ÚR HEIMI
Stærsta kolaorkuver Þjóðverja
verður gangsett næsta sumar
– Fjölmiðlar segja þetta til marks um hroka og hræsni í loftslagsmálum
Samkvæmt fréttum frá Reuters,
Frankfurter Allgemeine Zeitung
og Tagesspiegel gáfu þýsk yfirvöld
þann 30. október grænt ljós á að
ljúka byggingu Datteln 4 kola-
orkuversins sem er í eigu stór-
fyrirtækisins Uniper Kraftwerke
GmbH og verður það tengt við
raforkukerfi Þýskalands.
Þetta er þvert á fullyrðingar
um sérlega göfug markmið meðal
aðildarþjóða Evrópusambandsins
um að draga úr brennslu kola til
raforkuframleiðslu. Þessum mark­
miðum ESB hefur einmitt verið
kröftuglega flaggað af sumum
stjórnmála öflum, m.a. á Íslandi, sem
telja markmið ESB í loftslagsmálum
sérlega áhugaverð til eftirbreytni
fyrir Íslendinga.
Áður höfðu þýsk yfirvöld gefið
út að þau „íhuguðu“ að loka kola­
orkuverum með nærri 5 gígawatta
raforkuframleiðslu. Þá var jafnframt
rætt um að raforkan frá Datteln 4
verinu færi ekki inn á raforkudreifi­
kerfið. Heimild þýskra yfirvalda um
að ljúka byggingu þessa orkuvers
ómerkir því fyrri vangaveltur og
yfirlýsingar, en Þjóðverjar framleiða
nú um 40% af sinni raforku með
kolum. Skapar sú starfsemi þúsund­
ir starfa í kolaiðnaði sem yfirvöld
geta trauðlega horft framhjá, þrátt
fyrir orðskrúð um að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda.
Í eigu fjölþjóðlegs fyrirtækis
Fyrirtækið Uniper Kraftwerke
GmbH, sem er eigandi Datteln 4
kolaorkuversins, er fjölþjóðlegt
fyrirtæki með starfsemi í yfir 40
löndum, m.a. í gengum fyrirtæki
sitt Unipro í Rússlandi. Uniper, sem
er með höfuðstöðvar í Düsseldorf í
Þýskalandi, er skráð á hlutabréfa­
markaði í Frankfurt, en stærsti hlut­
hafinn er finnska orkufyrirtækið
Fortum sem á þar 49,99% hlut.
Verður stærsta
kolaorkuver Þýskalands
Áætlað er að Datteln 4 kolaorkuverið
sem Uniper er að reisa í Þýskalandi
muni kosta um 1,5 milljarða evra.
Þetta á að vera mjög fullkomið
kolaorkuver með tiltölulega hreinan
bruna. Raforkuframleiðslugeta
versins verður um 1.052 megawött
og verður þar með stærsta kola­
orku ver Þýskalands. Auk þess
munu 380 MW falla til sem
hitaorka til húshitunar. Áætlað er
að hægt verði að breyta 413 MW
af orkunni í 16,7 Hertz (rið) sem
deilt yrði um 110 kílóvolta streng til
að knýja rafknúnar járnbrautalestar
Deutsche Bahn sem annars ganga á
15 kílóvoltum.
Bygging versins hefur staðið
yfir síðan 2007 og átti það upphaf­
lega að taka til starfa 2011. Nú
er gert ráð fyrir að verið taki til
starfa um mitt ár 2020. Er grænt
ljós á byggingu versins þvert á
yfirlýsingar þýskra stjórnvalda um
að hætta framleiðslu raforku með
brennslu kola fyrir árið 2038. Enda
hafa fjölmiðlar sagt þetta dæmi
um hroka og hræsni stjórnvalda í
loftslagsmálum.
Endurbætur og uppbygging
á fjölda kolaorkuvera
Ný kolaorkuver og endurbætt losa
vissulega mun minna af mengandi
efnum en eldri kolaorkuver. Í þeim er
eigi að síður brennt kolum sem losa
mjög mikið af CO2. Auk byggingar
Datteln 4 kolaorkuversins má nefna
750 megawatta Trianel kolaorkuver
í Lünen í Norður Rhine­Westphali
sem tekið var í gagnið 2013.
Einnig má nefna endurbyggða
Moorburg orkuverið í Hamborg
sem lokið var við 2015 og skilar
8,7 milljónum tonna af gróðurhúsa­
lofttegundum út í andrúmsloftið á
hverju ári.
Þá má nefna Stade orkuverið
nærri Hamborg sem hannað er af
DowDuPont. Einnig endurbætt
Schkopau kolaorkuverið nærri
bænum Halle í austanverðu Þýska­
landi sem er í 58,1% eigu Uniper
Kraftwerke og 41,9% eigu Saale
Energie GmbH í Schkopau. Það
kolaorkuver framleiðir um 5
terawattstundir (TWh) af raforku
úr 4,7 milljónum tonna af kolum á
ári. Þau kol eru flutt um 40 km leið
með járbrautalestum frá MIBRAG
Proven kolanámunni sem stóð til að
loka 2021. /HKr.
Endurbyggða Moorburg kolaorkuverið í Hamborg.
Trianel kolaorkuverið í Lünen í Norður Rhine-Westphali sem tekið var í
gagnið 2013.
Þýsk yfirvöld gáfu þann 30. október grænt ljós á að ljúka byggingu Datteln 4 kolaorkuversins sem er í eigu stór-
fyrirtækisins Uniper Kraftwerke GmbH.
MIBRAG Proven kolanáman í
austan verðu Þýskalandi sem stóð
til að loka 2021, en fóðrar nú m.a.
Schkopau kolaorkuverið nærri
bænum Halle.
Eurostat og ávaxtaframleiðsla í ESB-löndunum:
Framleiddar voru 6,6 milljónir
tonna af appelsínum 2018
Appelsínuuppskera aðildarríkja
Evrópusambandsins (ESB) nam
6,5 milljónum tonna árið 2018.
Þetta var mesta framleiðsla síðan
2010 og kom meirihlutinn frá
Spáni, eða 3,6 milljónir tonn, sem
er 56% af heildar appelsínuupp-
skeru ESB-landanna.
Aðeins örfá ríki Evrópu sam­
band sins hafa heppilegt loftslag
fyrir appelsínurækt. Fyrir utan Spán
voru helstu framleiðslulöndin Ítalía
með1,6 milljónir tonna, eða 24% af
heildarframleiðslunni. Síðan kom
Grikkland með 0,9 milljónir tonna,
eða 14%, að því er fram kemur í
nýjum tölum Eurostat sem birtar
voru 3. janúar síðastliðinn.
Appelsínur voru ræktaðar á tæp­
lega 274.000 hekturum árið 2018,
en rúmur helmingur alls svæðisins
var á Spáni, eða 140.000 hektarar.
Á Ítalíu var næsthæsta svæðið undir
framleiðslu appelsína, eða 83.000
hektarar, eða 30% af heildinni. Þá
kom Grikkland með 32.000 hekt­
ara sem er 12% af heildarrækt­
unarsvæði á appelsínum í ESB­
löndunum. /HKr.
Spænskar appelsínur.
Sauðfjárbændur athugið !
Opið er fyrir umsóknir þeirra sem hafa hug á að fækka
fé skv. aðlögunarsamningi í sauðfjárrækt (reglugerð
1253/2019, VII. kafli). Þeir sem njóta opinberra
greiðslna vegna sauðfjárræktar geta sótt um hafi þeir
áform um að fara út í aðra starfsemi og ætli að fækka
ásettu fé um 100 kindur eða meira. Fjöldi samninga
er takmarkaður, en komi til umframeftirspurnar njóta
umsækjendur sem hyggjast fara út í verkefni tengd
sauðfjárafurðum forgangs, ásamt þeim framleiðendum
sem hyggjast hætta sauðfjárbúskap alfarið.
Framleiðnisjóður landbúnaðarins, FL, tekur við umsóknum,
forgangsraðar sé þess þörf og sér um samningagerð við
framleiðendur. Sækja skal um á þar til gerðu eyðublaði
sem má nálgast á vefsvæði sjóðsins, www.fl.is, undir
flipanum „AÐLÖGUNARSAMNINGAR Í SAUÐFJÁRRÆKT.“
Umsóknarfrestur er til og með 15. febrúar n.k.
Umsóknum skal skilað til Framleiðnisjóðs landbúnaðarins,
Hvanneyrargötu 3, 311 Borgarnes, bæði á rafrænu
formi á netfangið fl@fl.is OG með hefðbundnum pósti.
Nánari upplýsingar veitir framkvæmdastjóri FL, Sigríður
Bjarnadóttir, í síma 430-4300.