Fréttablaðið - 26.05.2020, Qupperneq 10

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jóhanna Helga Viðarsdóttir RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is,
Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Kristjón Kormákur Guðjónsson kristjon@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Sighvatur
Arnmundsson
sighvatur@frettabladid.is

Grundvöllur
þess að
vísindin og
þekkingin
nýtist á
krísutímum
er að vel sé
hlúð að
starfsum-
hverfi vís-
indafólks á
öllum tímum.

Sérnám
sjúkraliða er
því vel hægt
að byggja á
þeim grunni
sem nú þegar
er til staðar
og er kennd í
hjúkrunar-
fræði.
Summit® kolagrill 61cm
Verð: 338.600 kr.
Tilboð:275.000 kr.
Sandra B. Franks
formaður
Sjúkraliðafélags
Íslands
Sjúkraliðar glöddust þegar Lilja D. Alfreðsdótt­ir menntamálaráðherra lýsti yfir á Alþingi fyrir skömmu að það væri „algerlega stefnt
að því að í haust verði í boði fagháskólanám fyrir
sjúkraliða“. Þetta eru tímamót í sögu stéttarinnar,
og langþráð viðurkenning á mikilvægi hennar.
Lilja á hrós skilið fyrir drift sína í málinu.
Strax í haust
Við sjúkraliðar höfum barist fyrir að opnuð verði
námsleið á háskólastigi sem lýkur með diplóma­
gráðu í sjúkraliðun. Við höfum ekki átt kost á
framhaldsnámi eftir að lokað var fyrir sérnám
sjúkraliða við Fjölbrautaskólann í Ármúla árið
2017. Innan stéttarinnar hefur skapast vaxandi
óþol vegna þessa. Það er því mjög mikilvægt að
ríkisstjórnin standi við fyrirheitin um að náms­
leiðin verði opnuð strax í haust.
Fjarnám við HA
Námsleið í sjúkraliðun er ætlaður staður innan
Háskólans á Akureyri, þar sem námið verður í
fjarkennslu. Fyrir sjúkraliða er fjarnám mjög
mikilvægt því það gefur þeim aukna möguleika
á ástundun námsins samhliða vinnu. Háskólinn
á Akureyri er í fremstu röð hvað fjarmenntun
varðar og býr að mjög góðri námsleið í hjúkrunar­
fræði. Sérnám sjúkraliða er því vel hægt að byggja
á þeim grunni sem nú þegar er til staðar og er
kennd í hjúkrunarfræði.
Samstarf er brýnt
Það eru ánægjuleg tíðindi að heyra Lilju ráð­
herra segja á Alþingi að það væri „mikill vilji í
mínu ráðuneyti og hjá Háskólanum á Akureyri
að sjúkraliðar geti hafið fagháskólanám í haust.“
Tíminn er naumur. Til að það takist þurfa allir
að vinna saman. Með markvissu samstarfi um
útfærslu námsins verður þessi langþráði draumur
okkar sjúkraliða loksins að veruleika – strax í
haust!
Flott hjá ríkisstjórninni
Stjórnmálamönnum víða um heim hefur orðið tíðrætt um mikilvægi vísinda og rannsókna nú í tengslum við heimsfar­aldurinn. Þetta á ekki síst við hér á landi þar sem góður árangur í baráttunni við veiruna byggir á því að ráðum vísinda­
fólks var fylgt frá upphafi. Þessi aukna áhersla á
vísindi er auðvitað ánægjuleg en um leið kannski
áminning um að í þessum efnum þurfi að gera
betur.
Samkvæmt stefnu Vísinda­ og tækniráðs á hlut­
fall landsframleiðslu sem nýtt er til fjárfestingar í
rannsóknir og þróun að hafa náð þremur pró­
sentum fyrir 2024. Ráðið, sem lýtur formennsku
forsætisráðherra, hefur það hlutverk að efla
vísindarannsóknir, vísindamenntun og tækni­
þróun. Nýjustu tölur um þetta hlutfall, sem eru
frá 2018, sýna að Ísland á töluvert í land með að ná
þeim markmiðum. Fjárfestingin 2018 nam 2,02
prósentum af landsframleiðslu. Til samanburðar
var meðaltal OECD­ríkjanna 2,4 prósent.
Hið opinbera stóð undir fjárfestingum sem
námu 0,72 prósentum af landsframleiðslu en
einkaaðilar 1,3 prósentum. Ef notast er við þau
viðmið sem Evrópusambandið hefur sett ætti
hlutur hins opinbera að vera eitt prósent en
einkaaðila tvö prósent. Hér þurfa því bæði opin­
berir aðilar og einkageirinn að taka við sér.
Í síðustu viku var kynnt Markáætlun á sviði vís­
inda, tækni og nýsköpunar. Þar verður lögð áhersla
á þrjú meginviðfangsefni sem allt eru stórar sam­
félagslegar áskoranir; umhverfismál, heilbrigðis­
vísindi og fjórðu iðnbyltinguna. Veittir verða
styrkir til rannsóknarverkefna á þessum sviðum
og er sérstaklega hvatt til þverfaglegs samstarfs.
Meðal efnahagsaðgerða stjórnvalda sem
kynntar hafa verið til sögunnar að undanförnu eru
auknar fjárfestingar til rannsókna og nýsköpunar.
Þannig verða fjárveitingar í opinbera rannsókna­
sjóði auknar tímabundið sem og endurgreiðslur til
nýsköpunarfyrirtækja.
Þarna eru stigin jákvæð skref í eflingu vísinda­
og rannsóknastarfs og ekki veitir af. Ítrekað hefur
verið bent á þá staðreynd að hlutfall styrkveitinga
úr þeim opinberu sjóðum sem sinna grunnrann­
sóknum hafi farið lækkandi undanfarin ár. Þannig
voru aðeins 14 prósent umsókna styrkt í síðustu
úthlutun Rannsóknasjóðs og hefur það hlutfall
ekki verið lægra síðan skömmu eftir hrun. Fjár­
veitingar til sjóðanna hafa ekki haldið í við launa­
vísitölu og raunar hefur við fjárlagagerð síðustu
tveggja ára þurft að berjast gegn niðurskurði.
Vel færi á því að fjárfestingar til rannsókna og
þróunar yrðu auknar varanlega. Grundvöllur þess
að vísindin og þekkingin nýtist á krísutímum er að
vel sé hlúð að starfsumhverfi vísindafólks á öllum
tímum. Slíkar fjárfestingar skila sér til framtíðar
og geta stuðlað að fjölbreyttara og öflugra hag­
kerfi.
Eflum vísindin
Hvar var Frosti?
Sjónvarpsþættirnir um þríeykið
enduðu á væmnum nótum í gær,
engir eldspúandi drekar eða
dramatískar af hjúpanir. Þess í
stað var endað á samsöng á lag-
inu Góða ferð, lagi sem hlýtur
að verða kallað Kórónuveiru-
lagið. Þríeykið þarf nú að hlaða
batteríin en eftir það standa
allar dyr opnar. Forsetaframboð
er af dagskrá næstu fjögur árin,
en það er ekki svo langt í næstu
þingkosningar. Ráðherrar fengu
loks að koma fram með þríeyk-
inu, þá glitti í marga sem hafa
látið að sér kveða í umræðunni.
Frosti Sigurjónsson mætti
hins vegar ekki af einhverjum
ástæðum.
Stoppa – hugsa – athuga
Ríkisstofnanir eru alls staðar
og það getur verið erfitt að
meta hvort þörf er fyrir þær eða
ekki. Til þess þarf að stoppa,
hugsa og athuga. Hvers vegna er
stofnunin til? Stundum er fyrir-
bærið aðeins til að tilstuðlan
innleiðinga EES-reglna en gæti
í raun verið skúffa inni í stærri
stofnun. Svo er starfsfólk sem
vinnur við að rökstyðja tilvist
eigin starfs. Er hún atvinnu-
bótavinna fyrir lögmenn?
Stundum eru starfsmenn ekki
ráðnir vegna reynslu. Finnur þú
fyrir ógleði við að taka netpróf
sem stofnunin útbýr? Ekki taka
þau þá. Fleiri ráð má finna á fjol-
midlanefnd.is/stoppa-hugsa-
athuga. arib@frettabladid.is
2 6 . M A Í 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R10 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN