Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2020, Blaðsíða 22

Aase Helene, 78 ára, og bróðir hennar, hinn 74 ára gamli Arne Odvar
Nordby, bjuggu í Tistedal,
sem er lítill bær í Østfold í
Noregi. Þann 3. september
1991 fundust systkinin látin á
heimili sínu. Ljóst var að þau
höfðu verið myrt, stungin til
bana.
Aðstæður á vettvangi bentu
til að Aase hefði verið myrt á
undan bróður sínum sem virt­
ist hafa reynt að komast und­
an morðingjanum. Lík Aase
fannst í húsinu en lík Arne,
sem þjáðist af parkinsonsjúk­
dómnum, fannst undir nokkr­
um trékössum nokkra metra
frá veginum. Sparifé þeirra,
60.000 krónur, var horfið.
Aftan á kjól Aase fund­
ust tvær rauðar rendur sem
bentu til að morðinginn hefði
þurrkað af hnífnum í hann að
morðunum loknum. Lögreglan
lagði mikla vinnu í rannsókn
málsins.
700 vitni voru yfirheyrð og
tveir lágu lengi undir grun, en
voru síðan hreinsaðir af hon­
um. Um 2.000 manns bjuggu í
bænum og enginn virtist hafa
séð neitt eða heyrt.
Lík fundust
Í ágúst 1992 hvarf Per Rød, 71
árs íbúi í Tistedal, sporlaust.
Hann fannst ekki þrátt fyr­
ir leit, fyrr en bíll hans fannst
við göngustíg utan við bæinn
og riffill hans var horfinn af
heimili hans. Reiðhjólið hans
var einnig horfið. Lögreglan
taldi að hann hefði týnst í
skóglendi og gerði ekki frek­
ari leit að honum við heimili
hans.
Þann 23. mars 1993 voru
strákar að leita að boltanum
sínum við heimili hans. Í safn­
haug í garðinum töldu þeir sig
sjá trjágrein en við nánari
skoðun kom í ljós að þetta var
hönd Pers, sem var grafinn í
haugnum, sem stóð upp úr.
Réttarmeinafræðingar
komust að þeirri niðurstöðu að
líkið hefði legið í safnhaugn­
um í um sjö mánuði eða allan
þann tíma sem Pers hafði
verð saknað. Hann hafði verið
sleginn í höfuðið og stunginn
að minnsta kosti einu sinni í
hálsinn.
Á Þorláksmessu 1992 fannst
Karl Johan Hagevik, 54 ára
verslunareigandi, myrtur í
hvítri Volvo 240 bifreið. Hann
hafði verið skotinn í hnakk­
ann með haglabyssu um 20
mínútum eftir að hann lokaði
verslun sinni. Við hlið hans
var poki með innkomu dags­
ins, 79.000 krónum.
Lögreglan taldi líklegt að
morðinginn hefði ætlað að
komast yfir peningana en
hefði tekið vitlausan poka, en
í honum voru tveir lítrar af
mjólk og smávegis af kjöti.
Lögreglan gat rakið slóð morð­
ingjans nokkurn spöl. Fótspor
fundust og bátur með blóð­
slettum á. Síðar fundu kafarar
samfesting, öryggisskó með
rauðum reimum og hanska, í
ánni í Tista.
Bankarán
Fimm dögum eftir morðið
á Hagevik höfðu fjölmiðlar
eftir talsmanni lögreglunnar
að hún væri ekki viss um að
hér hefði sami maður verið að
verki og myrti Aase og Arne.
Nú voru þrjú óupplýst
morðmál í bænum en fáar
vísbendingar til að vinna
út frá. Íbúar fundu til óör­
yggis og lögreglan sætti
harðri gagnrýni.
Þann 15. apríl 1993 var
bankarán framið í Låby, sem
er 5 kílómetra frá Tistedal.
Ræninginn var vopnaður
haglabyssu. Lögreglan tengdi
málið ekki við morðin. Til að
reyna að varpa ljósi á málið
lét lögreglan ríkisútvarpinu
hljóðupptöku úr bankanum í
té, í þeirri von að hlustendur
þekktu rödd bankaræningj­
ans.
Það bar árangur því margir
íbúar í Tistedal þekktu rödd­
ina og töldu að hér væri Roger
Haglund á ferð en hann var
skapmikill fimm barna faðir
sem bjó í bænum.
Lögreglan hóf þá rannsókn
af fullum krafti á hvort Roger
tengdist morðunum og smátt
og smátt tókst að tengja málin
öll saman og sýnt þótti að sami
maður hefði verið að verki
og rændi bankann í Lådby.
Snemma morguns þann 30.
apríl 1993 var Roger hand­
tekinn. Lögreglan fínkembdi
heimili hans en lét fátt uppi
um árangurinn og sagði fátt
við hann. Honum var ekki sagt
strax að skóreimarnar sem
fundust í ánni væru frá sama
framleiðanda og reimarnar
á skíðaskónum hans og hann
fékk heldur ekki að vita að
límband, sem fannst í blóðuga
bátnum, var sömu tegundar
og var á hátölurum heima hjá
honum.
Nokkrum dögum síðar fann
lögreglan sönnunargagn sem
reyndist skipta gríðarlegu
máli og varð Roger endanlega
að falli. Í hlöðu við heimili
tengdaforeldra hans í Svíþjóð
fannst reiðhjól Pers Rød. Það
hafði verið tekið í sundur og
falið undir heyi.
Ískaldur siðblindingi?
Rannsóknin leiddi í ljós að
Roger hafði glímt við mikla
fjárhagserfiðleika eftir að
hann neyddist til að hætta að
vinna af heilsufarsástæðum.
Hann hafði notað miklu meiri
peninga en hann fékk greidda
frá almannatryggingum.
Í maí játaði Roger að hafa
rænt bankann og myrt Per
og Karl Johan. Hann dró
þessa játningu síðar til baka
og sagðist hafa verið beittur
þrýstingi af nafngreindum
manni, þekktum morðingja
og kynferðisbrotamanni, sem
hafði svipt sig lífi skömmu
áður. Rannsóknin leiddi einn­
ig í ljós að líklega hafði Roger
myrt tvær manneskjur í Sví­
þjóð, en hann var ekki ákærð­
ur fyrir það.
Mál hans fór fyrir dóm á
vormánuðum 1994. Fyrir dómi
var honum lýst sem ísköldum,
siðblindum morðingja sem gat
ekki sett sig inn í örlög fórnar­
lambanna.
Roger var fundinn sekur
um morðin fjögur, bankarán
og rán. Hann var dæmdur í 21
árs fangelsi, sem er þyngsta
refsingin samkvæmt norskum
lögum, auk fimm ára öryggis­
gæslu að fangelsisdvöl lokinni.
Honum var sleppt 2006 en
þá var hann 68 ára og heilsu­
veill. Hann flutti til Skedsmo
og fékk heimahlynningu þar
næstu fimm árin, eða þar til
hann fannst látinn. n
SAKA MÁL
Ótrúleg atburðarás í smá-
bænum Tistedal vatt hratt
upp á sig eftir að lík tóku
að dúkka upp víða í bæj-
arfélagi sem telur aðeins
um 2.000 manns. Engan
grunaði að morðinginn
væri fimm barna heimilis-
faðir sem hafði alls enga
siðferðiskennd og gerði
nánast hvað sem var fyrir
nokkra seðla. Morð var
engin fyrirstaða.
Svarið við stærstu morðráðgátu
Noregs leyndist í hlöðunni
Undarleg morðhrina fór af stað í smábæ þar sem íbúarnir áttu sér einskis ills von.
Fyrstu fórnar lömbin voru háöldruð systkini, en morðinginn stal sparifé þeirra.
Aðkoman
að heimili
systkinanna
Åse og Arne
var skelfileg.
Norska lög-
reglan áttaði
sig þó ekki á
að þetta var
bara byrjunin.
MYND/TV2.NO
22 FÓKUS 8. MAÍ 2020 DV