Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2020, Blaðsíða 24

8. MAÍ 2020 DV24 FÓKUS
Saga þeirra er löng og ströng og þið
getið heyrt meira um hana á mánu-
daginn á vef DV í formi hlaðvarps-
ins HÁSKI, þar sem Unnur Regína
Gunnarsdóttir fer yfir málið.
STÓRKOSTLEG REYNSLA AÐ
FRJÓSA NÆSTUM Í HEL
Flugsvikahrappurinn Ralph var ekki allur þar sem hann var séður. Helen Klaben lét
þó blekkjast af gylliboði um ódýra flugferð, sem endaði með ósköpum.
H elen Klaben var 21 árs gömul þegar hún ákvað að ferðast um
Ameríku. Hún hafði svo sem
ekki séð eða gert margt og
gat ekki talist mikil ævin-
týramanneskja. Hún hélt nú
samt af stað í þetta ferðalag
og tók að sér íhlaupastörf hér
og þar.
Í febrúar árið 1963 var Hel-
en stödd í Fairbanks, Alaska.
Stefnan var tekin á Mexíkó,
með vinum sem hún hafði
kynnst á ferðalaginu. Ætlunin
var að fljúga frá Fairbanks til
San Francisco og koma sér
þaðan til Mexíkó. Flugmið-
inn kostaði sitt og Helen hafði
heyrt útvarpsauglýsingu frá
flugmanni sem hafði rellu
til umráða og var að leita að
einhverjum sem vildi deila
kostnaði af flugi frá Fair-
banks til San Francisco.
Helen gat ekki staðist þetta,
þar sem hún myndi þurfa að
greiða helmingi minna fyrir
þetta en flugmiða hjá flug-
félagi. Þannig kynnist hún
Ralph Flores, 42 ára rafvirkja
sem var á milli starfa í Fair-
banks.
Hann hafði ákveðið að
fljúga aftur til fjölskyldu
sinnar í San Francisco. Vélin
hans var rella frá árinu 1941
og þó að Ralph hefði einhverja
reynslu var hún fjarri því
sem flugmaður ætti að hafa.
Hans áætlun var að fylgja
þjóðveginum suður.
Helen var vöruð við að ætla
fljúga yfir þetta svæði um há-
vetur en Ralph virkaði traust-
vekjandi og róaði hana.
Bensínlaus og hrædd
Saman flugu þau frá Fair-
banks til Whitehorse og gekk
sá leggur ferðarinnar vel.
Vegna erfiðra veðurskilyrða
urðu Ralph og Helen að vera
í Whitehorse næstu tvo dag-
ana.
Þann 4. febrúar sýndu
veðurspár að veðrið væri
að skána svo Ralph og Hel-
en héldu af stað snemma
morguns í miklu frosti. Hel-
en treysti Ralph en var samt
stressuð og minnti sjálfa sig
oft á að hann væri flugmaður-
inn og vissi hvað hann væri
að gera. Þau flugu í gegnum
þykka skýjabakka og Helen
varð áhyggjufyllri eftir því
sem ókyrrðin jókst.
Næstu tvo tímana flugu
þau inn og út úr slæmu veðri.
Ralph vissi ekki hvar hann
var og sá ekki þjóðveginn og
reyndi hann að lækka flugið
og finna op í skýjunum.
Helen var með kortið og
reyndi að finna út hvar þau
væru. Klukkan þrjú um nótt,
týnd í skýjunum, hringdi við-
vörunarbjalla. Vélin var bens-
ínslaus. Hún byrjaði að svífa
rólega til jarðar og þegar
þau komu niður úr skýjunum
sá Helen fjallshlíð sem þau
nálguðust óðfluga.
Helen sagði við sjálfa sig að
þetta væri búið, nú myndi hún
deyja. Það síðasta sem hún
mundi eftir að hafa hugsað
var „Hvað ætti ég að gera
við fæturna á mér?“ Hvernig
undirbýr maður sig fyrir að
hrapa?“
Helen rankaði fyrst við sér,
um hálftíma eftir að flugvélin
hafði hrapað í fjallshlíðinni.
Þau höfðu hrapað í óbyggðum
Yukon. Vinstri handleggur
Helen var brotinn og hægri
fótur hennar fastur á milli
sætis hennar og veggs flug-
vélarinnar.
Ralph var líka lifandi en
hann var meðvitundarlaus.
Andlitið á honum var alblóð-
ugt, kjálki hans og rifbein
brotin. En þau voru bæði á
lífi.
Enginn matur
Ralph komst fljótt til með-
vitundar og hjálpaði Helen
að losa sig úr vélinni. Þau
kveiktu eld og sváfu í flug-
vélinni. Það var nístandi frost
og Helen og Ralph voru ekki
með mikið af hlýjum fötum
meðferðis. Þau útbjuggu skýli
inni í braki vélarinnar og átt-
uðu sig fljótt á að þau væru
þarna ein og gætu ekkert gert
nema bíða björgunar.
Þau höfðu litlar sem engar
vistir í vélinni og kláruðu
þær á fyrstu 10 dögunum.
Þau bræddu snjó og drukku
og borðuðu próteinpillur sem
Ralph hafði meðferðis. Það
gerði ekki mikið annað en að
valda þeim magaverk.
Ralph stappaði stórt SOS
í snjóinn og gerði allt sem í
hans valdi stóð til að halda
þeim á lífi.
Helen Klaben og Ralph
Flores voru týnd í 49 daga og
lifðu af í umhverfi sem gaf
ekkert af sér.
Níu dögum eftir að leit að
þeim var hætt, var Chuck Ha-
milton að fljúga yfir Yukon að
með vistir í veiðikofa. Hann
var að horfa á útsýnið og nátt-
úruna þegar hann sá stórt
SOS í snjónum. Fljótlega sá
hann brakið og Helen Klaben
og Ralph Flores fundust loks.
Lestu hraðar
Tólf árum eftir lífsreynsluna
var hringt í Helen og hún
spurð út í slysið í tilefni þess
að verið var að kvikmynda
söguna. Hún lýsti reynslunni
sem stórkostlegri þrátt fyrir
að hún hefði verið skelfilega
erfið. „Það er er stórkostlegt
að lifa slíkt af. Það er í raun
frábært að hafa lifað þetta.
Ekki margt fólk er svo heppið
að geta sagt að það sé með
slíka lífreynslu á bakinu til
að deila með heiminum.“
Helen lifði í raun á eigin
líkamsfitu því nánast enginn
matur var um borð. Tann-
krem og tyggjó höfðu þau um
tíma en líkamsfita hennar
hélt henni á lífi. Helen missti
20 kíló á 40 dögum en hún var
bara 64 kíló fyrir svo ekki var
af miklu að taka.
Áhugavert er að Ralph var
mjög strangtrúaður mormóni
og sagði við Helen að ef hún
myndi lesa Biblíuna og fela
sig í hendur Jesú yrði þeim
bjargað, hún las hana alla
og þeim var bjargað þremur
dögum síðar.
Hann suðaði í henni að lesa
hraðar. Þau urðu nánir vinir
eftir þetta, en hann dó 1997
og hún 2018. n
LÍFSHÁSKI
Unnur Regína
Gunnarsdóttir
Kvikmynd
var gerð
um lífs-
reynslu
Helen,
en hún
hefur lýst
reynslunni
sem stór-
kostlegri.
MYND/GETTY