Íþróttablaðið - 01.12.1974, Blaðsíða 51

sem Harrison Dillard, Andy Stanfield
og fleiri eru að hjálpa mér á ýmsan
hátt. Og í þessari keppni komst ég- næst
Bob Mathias í stigum, sem nokkur mað-
ur komst í keppni við hann i tugiþraut.
Hann hlaut 7346, ég 7197, og þá hafði
hann nýlega sett heimsmet í þrautinni.
Annars er af mörgu eftirminnilegu
að taka, heldur örn áfram. Það skeði
margt skemmtilegt á þessum árum. Ég
man t. d. að við Haukur vorum að
keppa í Svíþjóð 1948 og á einu móti
tóku þeir þátt hinir heimskunnu svörtu
hlauparar Lloyd LaBeach, MacKenley
og Arthur Wint. Sá fjórði hafði fengið
hálsbólgu í Kaupmannahöfn og var skil-
inn þar eftir. Ég réðist til Finnlands-
farar ásamt þeim þremenningum, en
Haukur keppti á mótum í Svíþjóð. 1
Finnlandi var okkur útlendingunum att
út i 1000 m boðhlaup og hlupum á
móti sveit 10 Finna, sem hlupu 100 m
hver. Ég hljóp fyrsta sprettinn (100 m),
LaBeach tók við, nýbakaður heimsmet-
hafi i 200 m hlaupi, þá McKenley og
loks Arthur Wint. Við unnum finnsku
sveitina og tíminn var undir gildandi
heimsmetstíma, en sveitin að sjálfsögðu
ólögleg til slíks.
— En Haukur, hver er þín minnis-
stæðasta keppni?
—. Það er Norðurlandamótið í Stokk-
'hólmi 1947, þ. e. a. s. Svíþjóð — hin
Norðurlöndin. Ég var þá 18 ára og
yngstur þátttakenda í mótinu. Ég var
tippaður síðastur í öllum blöðum um
morguninn, nema af Sverker Benson í
Idrætsbladet. Við vorum valdir í þessa
keppni eftir tímum hérna heima. 1 200
m hlaupinu voru Peter Block frá Nor-
egi og Hákon Tranberg sem átti norska
metið auk mín og Svíarnir Strandberg,
Lundqvist og Sven Hedin. Sverker hafði
spáð Islendingnum sigri — en hann var
mikill vinur okkar, en varð að athlægi
fyrir spá sína.
Sven Járring, frægur útvarpsmaður,
lýsti þessari keppni til allra Norður-
landa og Jakob Möller fyrrum ráðherra
heyrði þá lýsingu hér heima. — Hann
hringdi í pabba, sem þá var með aðra
ráðherra á Þingvöllum, og þangað fékk
hann fréttirnar. Svona áhugasamur var
Jakob Möller fyrir íþróttunum að hann
sat og hlustaði á sænska iþróttalýsingu.
Otvarpsþulurinn sagði að ég hefði
legið eftir í viðbragðinu, en ég hljóp á
1. braut. Á næstu braut var Strandberg,
sem unnið hafði 100 m hlaupið og var
spáð sigri, enda átti hann Evrópumet í
100 m hlaupi. Þegar ég finn eftir um
70 m hlaupna að ég er kominn að hlið
hans, óx mér ásmegin Ég fékk einhvern
aukakraft. Þegar út úr beygjunni er
komið erum við nokkurn veginn jafnir,
en þá var Hákon Tranberg kominn langt
á undan, þetta 2—3 m. En iþá einhvern
veginn fékk ég kraft og tók að saxa á
bilið og kom meira en metra á undan
í mark.
— En er þér ekki Norðurlandamet
þitt í 200 m hlaupi minnisstætt?
— Jú, reyndar, en hin keppnin, sem
ég áður lýsti, er mér enn hugstæðari.
Norðurlandametið, 21.3, setti ég í Stokk-
hólmi 1950. Það var í keppni móti Mac-
Kenley. Kenley jafnaði þá heimsmetið
í 200 m hlaupi á beygju, 20.6 sek., en ég
varð annar i þvi hlaupi á 21.3. Það met
var Norðurlandamet i rúm 6 ár og
stendur enn sem Islandsmet, elzt is-
lenzkra meta, enda komið á 25. aldurs-
ár.
— Minnisverðir samtímamenn ykkar
í íþróttunum?
—. Það er fyrst og fremst Finnbjörn,
en svo auðvitað margir aðrir, eins og
t. d. Torfi Bryngeirsson, Gunnar Huse-
by, Guðmundur Lárusson o. fl. sem oft
voru með okkur. En utanfararhópurinn
í ÍR-ferðinni 1947 verður kannski alltaf
minnisstæðastur. Sú ferð var stórkost-
leg og kannski munum við hana bezt
af því að hún var fyrst i röð margra
ferða og opnaði ævintýraheiminn. Það
gerðist margt i mörgum ferðum. Það
gleymist t. d. seint 1500 m hlaupið hans
Óskars Jónssonar er hann sigraði
Bandaríkjamanninn Hulse í 1500 m
hlaupi í Osló. Eftir það var Óskar aldrei
kallaður annað en Óskar Hulse. Hulse
var þá einn af beztu hlaupurum heims.
Þá kom yfir Óskar, það sem kom yfir
fleiri í þessari og næstu ferðum, ein-
hver ólýsanlegur kraftur á réttu augna-
bliki. Þarna blómstraði margra ára
Þjálfun, sem unnið hafði verið að af
einstakri alúð.
— Og hvernig list ykkur á þjálfunina
í dag?
—1 Ja, hún er ailt öðru vísi. Nú eru
iþeir farnir að trúa því að hltuparar
þurfi ekki að hlaupa, nú sé nóg að æfa
aflraunir einhvers staðar í leikfimissal.
— Hafið þið ekki trú á Því?
— Ekki nema takmarkaða og að það
sé gert mátulega, segir Haukur. Slíkt
eyðileggur á þeim skrokkinn til hlaupa.
Ef menn hnýta vöðva sína með aflraun-
um, fá þeir allt öðru vísi vöðva en nauð-
synlegir eru hlaupurum. Við notuðum
lyftingar í okkar æfingum á vissan hátt
en ekki eins og gert er í dag. Og ég get
ekki séð að æfingar í dag hafi skapað
betri hlaupara. Ef svo væri, þá ætti ég
ekki 24 ára gamalt met, þrátt fyrir nýj-
ar „tartan“-brautir, sem menn nú njóta.
—• En hvað finnst ykkur um áhugann
í dag?
— Þó ha»n sé vaxandi fyrir frjálsum
í dag, þá hefur handboltinn og reyndar
aliir boltaleikir tekið yfirhöndina. Mér
finnst það um of, segir Örn. Ég er ekki
á móti knattleikjum og veit að þeir eru
erfiðir og krefjast líka mikillar þjálf-
unar. En slíkir hópleikir skapa sjaldan
einstaka afreksmenn. Það er ekki hægt
að vita hvort handknattleiksmaður er
betri í dag eða fyrir 15 árum, hvort um
raunverulega framför er að ræða. Slíkt
er ekki hægt að mæla. Og ég held að
við töpum mörgu efninu í þessar hóp-
íþróttir. — Ég held að efniviðurinn í
frjálsíþróttamenn sé ekki síður fyrir
hendi í dag en á okkar ungu árum. Þeir
týnast bara í hópana.
Þjálfunin á okkar tímum var alltaf
leikur — leikur unninn af fullri alvöru
þó, en við hlið erfiðisvinnu. Ég held að
erfiðisvinnain, sem við unnum hvert
sumar, hafi verið snar þáttur í okkar
æfingakerfi. Við bræðurnir hættum hins
vegar of snemma, eða á 23. aldursári.
Kannski náðum við aldrei því, sem við
hefðum getað náð að sýna.
—- En Það eru þó afreksmenn til enn
í dag?
— Já, vissulega og það mjög athygl-
isverðir, segir Haukur. Sjáið t. d. Er-
lend Valdimarsson. Þar er afreksmaður
á heimsmælikvarða. Slík efni geta ísl.
þjálfarar þjálfað til slíkra afreka sem
dæmin sanna. En hann er slíkt efni, að
'hann þyrfti að komast undir hendur
lærðustu þjálfara. Þá möguleika þyrfti
að opna og Þá hefði átt að opna fyrir
áratugum, þó það sé merkilegt hverju
íslenzkir þjálfarar hafa getað afrekað
í samvinnu við góða íþróttamenn.
örn og Haukur viO ndm. Haukur er S0
mínútum „eldri" bróSirinn. Hér lesa þeir
á skólaárum sínum.
51