Fréttablaðið - 04.08.2020, Blaðsíða 8

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jóhanna Helga Viðarsdóttir RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is
Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is, Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Kristjón Kormákur Guðjónsson kristjon@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is

Við gleym-
um svo oft
sjálfsfórn
brautryðj-
andans sem
fyrstur
vekur máls á
málefnum
sem vekja
reiði og
viðbjóð.

Kóvítið
kemur í veg
fyrir að við
göngum öll
saman ár.
Við munum
samt ganga
áfram. Skref
fyrir skref.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur @frettabladid.is
Planið var að verja fyrri hluta dags í að finna réttu fylgihlutina fyrir opnunarhátíð Hinsegin daga sem átti að fara fram í kvöld. Fara í hefð-
bundið fyrirpartý með góðum vinum og njóta þess
sérstaklega að opnunarhátíðina átti í ár að bera upp á
afmælisdaginn minn. Fylkja svo liði niður á Lista-
safn Reykjavíkur þar sem opnunin var fyrirhuguð
með pompi og prakt. Verja kvöldinu með vinum og
kunningjum úr hinsegin-samfélaginu og hlakka til
vikunnar fram undan, stútfullrar dagskrár af fræðslu
og skemmtun.
Það eina sem stendur eftir er afmælisdagurinn.
Hann tekur kóvítið ekki af mér. En að öllu gamni
og svekkelsi slepptu, þá tekur kóvítið heldur ekki
hinsegin-hátíðina af okkur. Hún verður vissulega
öðruvísi að þessu sinni, látlausari og varkárari, en
skilaboð Hinsegin daga eiga við sem aldrei fyrr.
Gleðigangan hefur verið hápunktur Hinsegin
daga á ári hverju. Ganga fjölbreytileika, sýnileika og
baráttu þar sem við fögnum hverju skrefi sem gengið
hefur verið í átt að bættum réttindum hinsegin fólks
á Íslandi og minnum á þau skref sem enn á eftir að
stíga. Hvert einasta skref geymir sögu fólks sem hefur
verið óþreytandi við að berjast fyrir tilverurétti
sínum og um leið tilverurétti annarra. Sem hefur
barist fyrir frelsinu, hvað sem það hefur kostað. Hin-
segin dagar í ár eru tileinkaðir þessu fólki.
Gleðigangan hefur fyrir löngu fest sig í sessi í
íslensku þjóðlífi. Það er ekki bara hinsegin fólk sem
fagnar, meginþorri þjóðarinnar tekur undir, enda fátt
sem staðfestir betur stöðu okkar sem opið, frjálslynt
og umburðarlynt samfélag en akkúrat gleðigangan og
önnur hátíðarhöld sem fylgja Hinsegin dögum.
Kóvítið kemur í veg fyrir að við göngum öll saman
í ár. Við munum samt ganga áfram. Skref fyrir skref. Í
sömu átt, hvert á sínum tíma og hvert á sínum hraða.
Það skiptir máli að vera ekki ein. Það eru skilaboð
Hinsegin daga. Í ár líkt og önnur ár fögnum við fjöl-
breytileikanum og frelsinu.
Stolt í hverju skrefi. Af hverju ættum við að vera
eitthvað annað?
Skref fyrir skref
Hanna Katrín
Friðriksson
þingflokksfor-
maður Við-
reisnar
Klóróformið
Á Árbæjarsafni hefur verið
komið upp sýningu í tilefni
aldarafmælis Nóa Síríus.
Þar er bláum Ópal gert hátt
undir höfði, en hann hefur
ekki verið framleiddur um
langt árabil. Ástæða þess er
að eitt innihalds efnanna kvað
vera klóróform og var fram-
leiðslunni sjálf hætt þegar
bannað var með lögum að nota
það í matvæli. Sagt var frá því
í RÚV að nú stæði yfir söfnun
undirskrifta almennings þar
sem þrýst verði á stjórnvöld að
heimila framleiðslu á einum
skammti af bláum Ópal með
klóróformi í tilefni afmælis
framleiðandans. Líklega eru
til þarfari málefni til að safna
undirskriftum vegna.
Fornmunir
Það er hins vegar góð dægra-
dvöl að ganga um Árbæjasafn.
Þar er menningarsögu okkar
haldið til haga og allir ættu
að hafa gagn af því að skoða
ótrúlega fjölbreytta muni sem
þar eru til sýnis úr daglegu
lífi liðinna daga. Við því er að
búast að komandi kynslóðir
geti áfram haldið að sækja
safnið og fræðast um hvernig
lífið gekk fyrir sig forðum.
Búast má við að sprittbrúsar og
andlitsgrímur verði áberandi
í sýningum framtíðarinnar og
settið úr upplýsingafundum
Almannavarna eins og það
leggur sig.
Það er því miður landlægur íslenskur plagsið-ur að úthýsa afburðafólki. Það er þægilegra að hafa slíkt fólk utan sviðsins því þá eru þeir sem minna geta ekki sífellt minntir á, hvað þeir eiga langt í land. Á meðan valsa aðrir um listasviðið með óverðskuldaðar nafnbætur,“
sagði Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir réttilega í minn-
ingarorðum um vin sinn, Gísla Rúnar Jónsson listamann
sem lést í síðustu viku.
Við kunnum þeim svo oft litlar þakkir sem vinna
landi sínu og þjóð mest gagn.
Fyrir bráðum hálfri öld kom Hörður Torfason opin-
berlega út úr skápnum í viðtali við tímaritið Samúel. Við
tók þriggja ára undirbúningur að stofnun Samtakanna
´78, sem eiga án vafa heiðurinn af því að réttindi hinsegin
fólks á Íslandi eru höfð að fyrirmynd um allan heim.
En Hörður hafði ekki lokið starfi sínu. Þrjátíu árum
eftir stofnun samtakanna leiddi hann stærstu fjölda-
hreyfingu í sögu landsins, sem gekk skipulega til verks
og steypti tugum manna í opinberum valdastöðum af
stóli í kjölfar efnahagshrunsins.
Það má segja að Hörður hafi helgað líf sitt starfi í
þágu þjóðarinnar, þótt hann hafi aldrei haft slík störf
að atvinnu. Hann fær engin listamannalaun heldur og
hefur aldrei verið sæmdur fálkaorðu. Það eru þakkirnar
fyrir ævistarf Harðar.
Kannski er eðlilegt að þjóðir hati gersemar sínar
meðan þær enn lifa og hætta er á nýjum uppátækjum
hvern dag sem þær draga andann. Við hötum upp-
ljóstrara, mótmælendur, listamenn og aðra boðbera
óþægilegra sanninda. Allavega meðan þeir lifa og boð-
skapur þeirra hefur ekki síast inn í meginstrauminn.
Við hötuðum Hörð Torfason þegar það var ógeðslegt
að vera hommi og vorum fljót að gleyma öllu sem hann
fórnaði til að ryðja brautina fyrir þá sem á eftir komu til
að flytja boðskap sem þegar var orðinn samfélagslega
samþykktur og Hörður fallinn á sverðið.
Við gleymum svo oft sjálfsfórn brautryðjandans sem
fyrstur vekur máls á málefnum sem vekja reiði og við-
bjóð. Það er mun minni fyrirhöfn að vinna að málefnum
eftir að brautin hefur verið rudd og samfélagið náð úr sér
hrollinum.
Heimsfaraldurinn hefur þó vonandi kennt okkur
flestum að taka Kára Stefánsson í sátt, eða í versta falli
viðurkenna örlæti hans og umbera hve óumræðilega
óþægur, erfiður og uppátækjasamur hann er. Enginn
getur lengur afneitað framlagi Kára til íslensku þjóðar-
innar með góðri samvisku.
Við erum auðvitað ekki ein um þetta hatur á hæfi-
leikafólki. Yfirburðafólk um allan heim fær iðulega að
kenna á afbrýðisemi og smásálarhætti samborgara
sinna. Styttan af fjöllistamanninum og snillingnum
Zlatan Ibrahimovich fær aldrei að standa óáreitt í
Malmö og þótt Maradona-mark Lionels Messi sé
kannski fegursta mark sögunnar er óumdeilanlegt að
enginn í sögu knattspyrnunnar á fleiri glæsimörk en
Ibra. Hann verður fertugur á næsta ári en leikur enn
listir sínar á vellinum við andköf gæsahúðaðra áhorf-
enda. Enginn raðar honum þó í efstu sæti bestu knatt-
spyrnumanna sögunnar. Hann er of erfiður, of óþolandi
og of góður.
Íslenskir Íbrar
4 . Á G Ú S T 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R8 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN