Morgunblaðið - 30.04.2020, Síða 22

22 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 2020
ALVÖRU
VERKFÆRI
145
EITTRAFHLÖÐUKERFI
YFIR VERKFÆRI
VERKFÆRASALAN • SÍÐUMÚLA 9, REYKJAVÍK • DALSHRAUNI 13, HAFNARFIRÐI • DALSBRAUT 1, AKUREYRI • S: 560 8888 • vfs.is
vfs.is
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Bjóðum MESTA úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Greinilegur munur á kynjunum kom
fram í nýrri rannsókn sem dr. Her-
mundur Sigmundsson, prófessor við
Háskólann í Reykjavík og við
NTNU, Norska tækni- og vísinda-
háskólann í Þrándheimi, gerði á 146
íslenskum háskólastúdentum á aldr-
inum 22-23 ára. Niðurstöðurnar hafa
vakið talsverða athygli.
„Samspil
sterks áhuga eða
ástríðu og þraut-
seigju er gríðar-
lega sterkt hjá
strákunum en
ekki eins hjá
stelpunum. Þær
eru miklu jafnari
og svipað sterkar
hvað varðar
ástríðu, þraut-
seigju og hugar-
far grósku,“ sagði Hermundur.
Hann segir að sterkur áhugi virðist
hafa afgerandi áhrif á það hvort
karlar yngri en 55 ára ná árangri á
tilteknu sviði. Áhuginn knýi þá
áfram.
Galdurinn við að ná árangri
Hermundur hefur rannsakað í um
aldarfjórðung hvernig við „verðum
góð“, það er náum miklum árangri á
tilteknu sviði. „Það er mikil og sér-
hæfð þjálfun á bak við mikinn árang-
ur,“ sagði Hermundur. Nokkrar
breytur eru mikilvægar í því sam-
bandi.
Ein er hugarfar grósku, það að
einsetja sér að vaxa. Önnur er
þrautseigja, það er að gefast ekki
upp, og sú þriðja er sterk ástríða eða
áhugi á að ná árangri.
Hermundur þróaði í fyrra próf til
að mæla áhuga fólks á því að ná ár-
angri (Passion Scale for Achieve-
ment). Hann samþætti það við próf
sem voru til og mældu hugarfar og
þrautseigju fólks. Alls felst prófið í
24 spurningum og tekur skamma
stund að svara því.
„Þá fæst niðurstaða sem er
blanda af áhuga, ásetningi og per-
sónuleika próftakans. Við sáum að
það var töluverð fylgni á milli
ástríðu og þrautseigju hjá venjuleg-
um háskólanemum á Íslandi. Þá
bættum við könnun á hugarfari
grósku við og þá kom í ljós mjög
sterkur munur á kynjunum,“ sagði
Hermundur.
Búið er að prófa yfir eitt þúsund
manns í annarri rannsókn í Noregi
og eru þátttakendur á aldrinum 14
til 77 ára. Hún hefur leitt í ljós að
þessi munur á kynjunum helst alveg
til 55 ára aldurs. Sambærileg niður-
staða fékkst varðandi þátttakendur
á aldrinum 14-20 ára og hjá íslensku
stúdentunum. Niðurstöður þessarar
rannsóknar bíða birtingar.
Munurinn skiptir máli
Lesskilningi íslenskra drengja
hefur hrakað og standa þeir nú að
baki norskum og dönskum nýbúum
á sama aldri hvað lesskilning varðar,
að sögn Hermundar. Hann sagði að
röng stefna kæmi okkur ekki á rétta
leið. „Við erum að mæla leshraða hjá
40 þúsund nemendum frá sex ára
aldri þrisvar á ári þegar við vitum að
30% þeirra kunna ekki að lesa eftir
fyrsta skólaárið,“ sagði Hermundur.
Hann segir að ef áskorunin er of
mikil samanborið við færni ein-
staklingsins sé afleiðingin kvíði og
minni áhugi á að lesa. Hermundur
telur að skólakerfið verði að taka til-
lit til þess að kynin eru ekki eins til
þess að bæði strákar og stelpur nái
góðum árangri í skólanum.
„Skólakerfið er gert fyrir dugleg-
ar stelpur. Þær standa sig best bæði
í skólum á Íslandi og í Noregi,“ sagði
Hermundur. Hann segir að kven-
stúdentar séu nú í meirihluta nem-
enda í mjög krefjandi námsgreinum
í háskólum vegna betri einkunna.
Einnig skortir á eftirfylgni með
nemendum á fyrstu skólastigum, að
mati Hermundar. Ástæða þess að
Norðmenn koma betur út úr PISA-
könnunum en Íslendingar er að það
er meiri eftirfylgni með nemendum í
norskum skólum. „Ég sé þetta á
mínum börnum eftir að hafa kynnst
íslenska skólakerfinu. Okkur vantar
að fylgja nemendum eftir. Einnig
vantar að leggja meiri áherslu á
grunnleggjandi færni í byrjun áður
en nemendur eiga að fara að beita
þekkingunni. Við byrjum of fljótt á
því,“ sagði Hermundur.
Skipulagning skóladagsins
Hann smíðaði líkan, byggt á rann-
sóknum, að því hvernig skipuleggja
á skóladaginn til að kveikja áhuga
nemenda og hjálpa þeim að ná ár-
angri. Í því sambandi er mikilvægt
að brjóta skóladaginn upp.
„Ef við segjum að lestur, stærð-
fræði og náttúrufræði séu mikilvæg-
ustu fögin þá tökum við þau fyrir há-
degi í 40 mínútur hvert, ekki lengur.
Svo tökum við líka hreyfingu fyrir
hádegið. Hún eflir einbeitingu og
vellíðan. Eftir hádegismat höfum við
einn 40 mínútna þjálfunartíma eða
heimanámshjálp í lestri og stærð-
fræði fyrir nemendur sem fá ekki
hjálp heima. Með því er hægt að
tryggja að 95% nemenda verði orðin
vel læs eftir annan bekk. Svo sam-
einast þessir nemendur hinum og þá
er hægt að taka tvær 40 mínútna
kennslustundir í samfélagsfræði eða
erlendum tungumálum. Einn tími
fyrir alla nemendur gæti verið
ástríðutími. Þá væri val um t.d. að
fara í skák, tónlist, forritun, leiklist
eða myndlist,“ sagði Hermundur.
Hann bendir á að enn sé allt of stór
hópur 15 ára drengja sem ekki hafa
náð tökum á lestri eftir tíu ára skóla-
vist. Þess vegna sé mikil þörf á
lestrarþjálfun. Auka þurfi markvissa
þjálfun með réttum áskorunum og
efla áhuga með áhugaverðum bók-
um.
Einnig þarf að huga meira að ein-
staklingsbundnu námi og áhugasvið-
um nemenda. „Það á að biðja krakk-
ana að nefna þrennt sem þeir hafa
gaman af að gera eða vilja gera og
nýta það til að kveikja áhuga á
námi,“ sagði Hermundur.
Strákar og stelpur alls ekki eins
 Áhuginn drífur karla áfram  Ástríða, þrautseigja og hugarfar grósku í meira jafnvægi hjá
konum  Nokkrar forsendur þess að ná árangri  Skólakerfið þarf að taka tillit til kynjamunar
Ljósmynd/Kristinn Ingvarsson
Skólaganga Hugarfar grósku, þrautseigja og sterk ástríða eru mikilvægar forsendur góðs árangurs.
Hermundur
Sigmundsson
„Ég hef fengið afskaplega góð
viðbrögð við tónleikunum og ég
er innilega þakklátur fyrir það.
Maður fyllist auðmýkt,“ segir
Helgi Björnsson tónlistarmaður.
Tónleikadagskráin Heima með
Helga hefur slegið í gegn í Sjón-
varpi Símans og á mbl.is og K100.
Helgi og félagar hafa skemmt
þjóðinni síðustu sex helgar og
næsta laugardagskvöld klukkan
20 verða síðustu tónleikarnir.
Um síðustu helgi komu Björg-
vin Halldórsson og Sigríður
Thorlacius í heimsókn til Helga
og Vilborgar konu hans og óhætt
er að segja að þau hafi farið á
kostum.
Gaman verður að sjá hverjir
líta inn nú um helgina. Öruggt má
telja að talið verði í lagið „Það
bera sig allir vel“ sem sumir eru
farnir að kalla baráttusöng þjóð-
arinnar í kórónuveirufaraldrinum.
Ljósmynd/Mummi Lú
Vinsæll Helgi Björns hefur farið á kostum
í stofunni heima. Hann kveður á laugardag.
Síðasta heimboð
Helga á laugardag