Morgunblaðið - 30.04.2020, Qupperneq 52
52 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 2020
Myndlistarmaðurinn Snorri Ás-
mundsson mælir með list og afþrey-
ingu á tímum samkomubanns.
„Ég elska kvikmyndir og ég hef
horft á þær margar og sumar oftar
en aðrar. Stundum finnst mér eins
og myndlist sé aðeins skissubók fyr-
ir kvikmyndagerð. Kvikmyndin
býður upp á svo mikla list bæði fyr-
ir eyru og augu og svo auðvitað
hjartað og önnur skynfæri.
Ég var að horfa á The Stalker
eftir Andrei Tarkovsky og hafði un-
un af henni. Ég verð alltaf svo
þakklátur fyrir snilldarverkin því,
jú, það er svo mikið til af algjörlega
heilalausu rusli.
Ég verð að nefna uppáhalds-
leikkonuna mína, Isabelle Huppert,
í La Pianiste eftir Michael Haneke.
Mér fannst sú mynd alveg tryllt. Ég
elska flestar Haneke-myndirnar og
Isabelle Huppert er líka framúr-
skarandi leikkona og mér þætti
vænt um að fá að leika á móti henni
einn daginn. Því ef ég ætti að nefna
framúrskarandi karlleikara væri
það ég sjálfur; þótt ég hafi ekki
fengið stór hlutverk til þessa er ég
viss í eigin sök.
Ég verð að hafa 8½ eftir Feder-
ico Fellini á þessum lista. Ég elska
allar myndirnar hans og hef horft á
sumar eins og Amarcord svona tíu
sinnum. En ég gæti lengi talið upp
kvikmyndir og kvikmyndagerðar-
menn. Lars Von Trier hef ég átt í
svona ástar- og haturssambandi við
því ég hef bæði hatað myndirnar
hans og elskað og það er eflaust
mikið afrek.
Kórónuvírusvörnin gefur okkur
rými til að njóta kvikmynda og
skynja hvernig náttúran er að fá
uppreisn æru. Ég hlakka til að sjá
hvernig hlutir muni breytast og það
er forvitnilegt að upplifa hvernig
listin kemur út úr þessu kórónu-
ævintýri.“
Mælt með í samkomubanni
Í uppáhaldi Leikkonan Isabelle Huppert er uppáhaldsleikkona Snorra.
Hér má sjá hana með Benoît Magimel í lostafullu atriði í La pianiste.
Þakklátur fyrir
snilldarverkin
Kaffisopi Snorri með kaffi. Hann
er mikill kvikmyndaáhugamaður.
Amarcord Veggspjald kvikmyndar
Fellinis sem Snorri hefur horft á að
minnsta kosti tíu sinnum.
Gagnrýni og umfjöllun, sem er að
langmestu leyti afar lofsamleg, hefur
birst í fjölda erlendra miðla um nýja
plötu Víkings Heiðars Ólafssonar,
Debussy Rameau, sem Deutsche
Graammophon gefur út. Á plötunni
flytur Víkingur Heiðar píanóverk
eftir frönsku tónskáldin Jean-
Philippe Rameau (1683-1764) og
Claude Debussy (1862-1918), sem
hann valdi og raðaði upp með sínum
hætti svo eftirtekt vekur.
Í gagnrýni í tímaritinu kunna The
New Yorker skrifar Alex Ross að ís-
lenski píanóleikarinn bjóði á plötunni
upp á skjól sem sé svo fagurt að það
sé sem af öðrum heimi.
Í upphafi greinar sinnar lýsir Ross
upphafsverki plötunnar, „La Damo-
iselle Élue“ eftir Debussy, sem hann
hafi oft heyrt en flutningur Víkings
hafi sýnt sér alveg nýja hlið á verk-
inu. Tæknin sé „undursamlega ná-
kvæm og tær, næstum gegnsæ“ og í
leiknum sé „mild sveifla, eins og
hægur vindur þrýsti flæði tónlistar-
innar áfram“.
Þá segir Ross að nokkuð „enn
dásamlegra“ gerist í næsta verki,
„Le Rappel des Oiseaux“ eftir Ra-
meau, sem sé framúrstefnulegt og
hugmyndaríkt en Víkingur flytji
verk Rameau með sínum hrífandi
hætti inn í nútímann, af „dansandi
yndisþokka“.
Í lok afar lofsamlegrar greinar-
innar segir Ross að glæsileikinn sem
einkenni spilamennsku Víkings og
hugvitssemin við val verkanna geri
Debussy Rameau „eina af mest hríf-
andi píanóútgáfum síðustu ára.“
Einstök litadýrð
Gagnrýnandi Independent, Mich-
ael Church, lofar plötu Víkings frá
2018 með verkum eftir J.S. Bach, og
frábæra smekkvísina og frumleikann
sem birtist á henni. Á nýju plötunni
vinni Víkingur með þá frumlegu hug-
mynd að tónskáldin séu sem bræður,
þrátt fyrir tímann sem skilur þá að,
og útkoman bjóði upp á heillandi
klukkustund við hlustun.
Geoff Brown skrifar í The Times
og er ekki síður hrifinn, gefur líka
fimm stjörnur. Hann segir að við
séum að upplifa myrka tíma en þessi
nýja plata hins spennandi íslenska
píanóleikara búi yfir einstakri lita-
dýrð. „Um leið og fingur Ólafssonar
snerta píanóið spretta fram litir sem
magnast upp í tónlist eftir Debussy
og Rameau – risa í franskri list, sem
eru venjulega geymdir sinn í hvoru
hólfinu“ en verði hér eitt.
Langáhugaverðasta útgáfan
Fjallað hefur verið um plötuna á
hinum ýmsu vefmiðlum um klassíska
tónlist og gagnrýnin á þeim hefur öll
verið á einn veg, mikið lof. Á vefnum
The Classic Review segir Leighton
Jones að það sem greini Víking Heið-
ar frá öðrum píanóleikurum sé ekki
aðeins frábær tækni heldur listræn
sýn og hæfileiki til að skapa ferðalög
um heim tónlistarinnar. Hann segir
Víking flytja verk Debussy með allt
öðrum hætti en aðrir sem þekktir eru
á því sviði; Víkingur hafi sinn eigin
tón og komi með hressandi tærleika í
ómþýða og dularfulla hljóma im-
pressjónismans. Og eftir að hafa lýst
og lofað tækni Víkings, segir rýnir
honum takast að fella þessa tvo tón-
listarlegu heima tónskáldanna í einn,
þar sem „frelsi og flug“ gæði tónlist-
ina lífi.
Að lokum segir Jones að sé þessi
plata það fyrsta sem fólk heyri með
Víkingi muni hún án efa gleðja; fyrir
aðdáendur hans muni hún sitja keik
meðal annarra framúrskarandi
platna með leik hans.
Norman Lebrecht sem skrifar á
vefinn Ludwig-van.com skefur ekki
utan af því. Hann gefur fimm stjörn-
ur og segir: „Þetta er langáhuga-
verðasta tónlistarútgáfa ársins til
þessa.“ Og hann segir að nú sé Ísland
rétti staðurinn til að hlýða á franska
píanótónlist. Hann segir útkomuna af
blöndun verka tónskáldanna vera
„stórkostlega“ og birta óvænta þætti
í sköpun beggja meistara, auk hinnar
einkennandi frönsku tjáningar. Le-
brecht segir að það sem Íslending-
urinn hafi hér uppgötvað sé skarp-
ara, meira upplýsandi og dýpra en
„Titanic fullt af fastráðnum tónlistar-
fræðingum og sögulega upplýstum
vegan-flytendum“ gæti boðið upp á.
Og hann segir: „Njótið.“
Kaldur spilastíll
Aðeins kveður við annan tón í
skrifum Thomas Michelsen, gagn-
rýnanda Politiken, sem gefur plöt-
unni þrjú hjörtu af sex mögulegum.
Á sínum tíma gaf hann Bach-plötu
Víkings fjögur hjörtu. Bendir Mic-
helsen á að að Vladimir Ashkenazy
undanskildum sé Víkingur þekktasti
klassíski píanóleikari Íslands. Hrós-
ar hann Víkingi fyrir góða tækni, en
gagnrýnir hann samtímis fyrir kald-
an spilastíl. „Hjá honum virka tónar
píanósins eins og væru þeir skornir
út í gler. Þó maður finni að túlkand-
inn andi heitu á músíkölsku ísjakana
virkar framúrskarandi stíll hans í
grunninn harður og þeir sem bera
ábyrgð á myndrænni framsetningu
plötukápunnar eru sér meðvitaðir
um það. […] Hlýðið á Víking, en
hlustið í framhaldinu á aðra sem
steypa músíkina ekki með sama
hætti inn í ís, gler og stál.“
Morgunblaðið/Einar Falur
Víkingur Heiðar Býður upp á fag-
urt skjól sem er sem af öðrum
heimi, segir í The New Yorker.
Sögð ein mest hrífandi
píanóútgáfa síðustu ára
Nær einróma lof gagnrýnenda um nýja plötu Víkings
Félagarnir í tónlistarhópnum Voc-
es Thules flytja miðaldamúsík að
sínum hætti í beinu streymi frá Eld-
borgarsal Hörpu í dag, föstudag,
klukkan 11. Eggert Pálsson, Einar
Jóhannesson, Eiríkur Hreinn
Helgason, Eyjólfur Eyjólfsson og
Sigurður Halldórsson syngja, blása
í lúðra og berja á trumbur.
Harpa, Sinfóníuhljómsveit Ís-
lands og Íslenska óperan taka
höndum saman og bjóða upp á lif-
andi tónlistarstreymi úr Eldborg
klukkan 11 flesta morgna á meðan
samkomubann varir. Hverjir tón-
leikar vara í 20-30 mínútur og er
streymt á facebooksíðu Hörpu, you-
tuberás Hörpu og á RÚV 2.
Fjölhæfir Félagarnir í tónlistarhópnum Voces Thules flytja miðaldatónlist.
Tónleikar Voces Thules beint frá Hörpu
SÉRBLAÐ
–– Meira fyrir lesendur
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105 kata@mbl.is
Heimili&
hönnun
fylgir Morgunblaðinu föstudaginn 8. maí
Skoðuð verða húsgögn og innréttingar,
skrautmunir og fylgihlutir fyrir heimilið,
litir og lýsing ásamt mörgu öðru.
PÖNTUN AUGLÝSINGA:
Til mánudagins 4. maí