Morgunblaðið - 16.05.2020, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MAÍ 2020
STANGVEIÐI
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Þrátt fyrir að búið sé að opna fyrir
það að erlendir stangveiðimenn geti
komið til landsins eftir miðjan júní er
alls ekki ljóst hvort þeir séu yfirhöfuð
spenntir fyrir því vegna kórónuveiru-
faraldursins og aðstæðna sem honum
tengjast heima fyrir. Það er því
mörgum spurningum ósvarað og
margt óljóst um tilhögun við veiði-
árnar í sumar en eins og vitað er þá
veiða erlendir veiðimenn iðulega á
besta og dýrasta veiðitímanum í lax-
veiðiánum og eru jafnframt kaup-
endur að þjónustu sem veitir fjölda
fólks atvinnu, hvort sem er í veiðihús-
unum, við leiðsögn við árnar eða við
flutning fólks til og frá veiðisvæðum.
Veiðileyfasalar og leigutakar sem
rætt er við benda á að með því að
opna landið hafi stjórnvöld létt þeirri
skyldu af seljendum veiðileyfa hér að
þurfa að endurgreiða seld leyfi og
þjónustu. Landið verði opið veiði-
mönnum, hvort sem þeir komist til
veiða eða ekki. Það kann að vera erf-
itt að fá flug til landsins og þá kynnu
þeir að þurfa að fara í sóttkví þegar
þeir snúa heim.
Leigutakar virðast hafa afskrifað
það að erlendir veiðimenn komi til
veiða í júnímánuði eða byrjun júlí,
þótt veiði hefjist að vanda í hverri
ánni á fætur annarri þegar líður á
mánuðinn. Hins vegar vonast þeir til
að einhverjir láti sjá sig eftir það og
njóti þess að gleyma veirunni á góð-
um stundum úti í náttúrunni.
Þarf að „verja vöruna“
Haraldur Eiríksson hefur áralanga
reynslu af sölu veiðileyfa til erlendra
veiðimanna og þekkir stöðuna öðrum
betur. Þegar hann er spurður að því
hvort erlendir veiðimenn muni láta
sjá sig við árnar í sumar, þá segir
hann enn ekki vera hægt að svara
því.
„Það er mjög erfitt að fara inn í
sumarið með þá óvissu, hvort erlend-
ir veiðimenn sem keypt hafa hér leyfi
eða bókað daga séu yfirhöfuð að
koma eða ekki. Það verður að vera
vitað með sem bestum fyrirvara. Inn-
an skamms verður að krefjast svara,
hvort fólk ætli að láta á það reyna eða
ekki, en það er spurning sem hvorki
ég né aðrir geta svarað vegna margra
óvissuþátta. Það eina sem við getum
gert er að miðla áfram upplýsingum
eftir því sem þær berast að því er
varðar flugsamgöngur og með hvaða
hætti á að hleypa fólki inn í landið.
Hafa verður í huga að langstærsti
viðskiptamannahópurinn kemur frá
Bretlandi, þar sem ástandið er hvað
verst um þessar mundir. Framvinda
mála þar í landi skiptir því miklu
máli.“
En hvað ef fólkið treysir sér ekki
til að koma til veiða?
Haraldur svarar að eflaust verði þá
reynt að selja hluta veiðileyfanna á
innlendum markaði en það liggi í
hlutarins eðli að ekki sé innanlands-
markaður fyrir öll þessi leyfi. „Mark-
miðið verður eflaust líka að verja vör-
una með sem bestum hætti til
framtíðar,“ segir hann og á við að
ekki sé hægt að raska verðuppbygg-
ingu leyfa á veiðisvæðunum með því
að setja dýr leyfi á útsölu. Það hafa
nú þegar verið seldir jaðartímar til
innlendra veiðimanna. Það að fara
með dýru vöruna inn á markaðinn
með afslætti er því erfitt. „Það hefur
enginn leigutaki fjárhagslega burði
til að verja vöruna einn, fyrir hönd
annarra. Óhjákvæmilega verður því
að eiga sér stað samtal milli leigutaka
og landeigenda hvað skal gera og
ákvörðunartakan sameiginleg.
Haraldur viðurkennir að sjálfur
búist hann ekki við því að sjá marga
erlenda veiðimenn við árnar í sumar,
sérstaklega ekki þá eldri sem oft
kaupa dýrustu leyfin.
„Einhverjir munu reyna allt sem
þeir geta til að koma en ég held því
miður að þeir séu í minnihluta.“
Einn veiðileyfasalinn sem rætt er
við býst helst við því að sjá hópa
yngri silungsveiðimanna koma til
landsins, veiðimenn til að mynda frá
Norðurlöndum, Þýskalandi, Sviss og
Austurríki, en þeir eldri muni frekar
sitja heima enda í meiri áhættuhópi.
Þá megi ekki gleyma því að veiran
grasseri enn víða og líklega verði fólk
skyldað í sóttkví í mörgum löndum
fram eftir ári komi það frá öðru landi.
Spá góðum smálaxagöngum
Spá sérfræðinga Hafrannsókna-
stofnunar, þeirra Sigurðar Más Ein-
arssonar og Jóhannesar Guðbrands-
sonar, gladdi veiðiáhugamenn í
vikunni. Í pistli á vef stofnunarinnar
segja þeir að miðað við yfirborðshita
sjávar sumarið 2019 og þau tengsl
sem hafa komið fram við laxagengd,
séu góðar vísbendingar um að von
geti verið á góðum smálaxagöngum í
ár á sunnan- og vestanverðu landinu
á komandi sumri. Stangveiði á laxi í
þessum landshluta er yfirleitt um
40% af heildarveiði náttúrulegra
laxastofna á landinu.
Undanfarin ár hefur verið fylgst
með yfirborðshita sjávar og skoðuð
tengsl hans við laxagengd. Þegar
horft er til svæðisins suðvestur af
landinu, sem eru göngusvæði laxins
úr ám á Vesturlandi, þá sýni meðal-
hiti á þessu svæði í júlí góð tengsl við
smálaxaveiði á Vesturlandi ári síðar.
Í júlí í fyrra var sjórinn á umræddu
svæði hlýrri en áður hefur mælst eða
að meðaltali 11,75°C og þykir sér-
fræðingum það gefa góðar vonir um
góðar göngur. „Ef gert er ráð fyrir að
sama samband haldist þegar hitinn
fer svo hátt upp gerir línulegt sam-
band ráð fyrir rúmlega 21 þúsund
fiska veiði smálaxa á Vesturlandi
2020,“ segir í pistlinum.
Koma erlendir
veiðimenn?
 Mikil óvissa uppi fyrir veiðisumarið
Morgunblaðið/Einar Falur
Fögnuður Breskir veiðifélagar gleðjast innilega yfir fallegum nýrenningi
sem þeir veiddu í Þverá í Borgarfirði. Nú velta margir fyrir sér hversu
margir erlendir stangveiðimenn sæki landið heim í sumar.
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
Aðaleigendur Samherja hf., þau
Helga Steinunn Guðmundsdóttir,
Þorsteinn Már Baldvinsson, Krist-
ján Vilhelmsson og Kolbrún Ing-
ólfsdóttir, fara nú aðeins með 2% af
hlutafé félagsins eftir að hafa fram-
selt hlutabréfaeign sína í Samherja
til barna sinna. Tilkynnt var um
þetta á vef Samherja í gær. Þar
kom einnig fram að aðaleigendurnir
fóru samanlagt með 86,5% hlutafjár
í félaginu fyrir breytingarnar.
Stærstu hluthafar Samherja hf.
eru því nú þau Baldvin Þorsteins-
son og Katla Þorsteinsdóttir, sem
munu fara samanlagt með um
43,0% hlut og Dagný Linda Krist-
jánsdóttir, Halldór Örn Kristjáns-
son, Kristján Bjarni Kristjánsson
og Katrín Kristjánsdóttir sem
munu fara samanlagt með um
41,5% hlutafjár.
Þorsteinn Már, forstjóri Sam-
herja, sagði í samtali við mbl.is í
gær að viðskiptin hefðu verið fram-
kvæmd annars vegar með erfða-
gerningi, fyrirframgreiddum arfi,
og hins vegar með sölu milli félaga.
Viðskiptin ná aðeins til hlutabréfa í
Samherja hf. sem fer með innlenda
starfsemi samsteypunnar, en erlend
starfsemi hennar er á höndum
Samherja Holding ehf.
Breytingarnar á eignarhaldi fé-
lagsins munu ekki hafa áhrif á
stöðu Þorsteins Más sem mun
áfram gegna stöðu forstjóra auk
þess sem Kristján mun áfram sinna
starfi útgerðarstjóra Samherja.
Tveggja ára undirbúningur
Fram kom í tilkynningunni á vef
Samherja að undirbúningur að
breytingum á eignarhaldi félagsins
hefði staðið í tvö ár. Hins vegar
voru áformin og framkvæmd þeirra
fyrst kynnt stjórn félagsins á miðju
ári 2019.
Haft var eftir Þorsteini Má á
mbl.is í gær að viðskiptin hafi tekið
mið af því að halda Samherja sem
fjölskyldufyrirtæki „á svipaðan hátt
og verið hefur. […] Það er bara
verið að gera þetta á meðan við get-
um haft áhrif á það hvernig þetta
verður gert, eigendurnir. Það liggur
svo sem alveg fyrir að einn daginn
myndi þetta gerast, en gerum það á
þennan hátt sem getur tryggt
rekstur fyrirtækisins í óbreyttri
mynd.“
Þá hafi þeim frændum, Þorsteini
Má og Kristjáni, fundist tími til
kominn að færu fram ákveðin kyn-
slóðaskipti. „Eftir 37 ár er búið að
fara í gegnum mörg breytingaskeið
og fyrirtækið þarf alltaf að fylgjast
með og endurnýja sig, hvort sem
það er inn á við eða út á við. Það
þarf alltaf að aðlaga sig kaupend-
unum og þeim breytingum sem
verða á neytendum sem eru búnar
að vera gríðarlega miklar. […] Ef
fyrirtækið ætlar að standa sig þá
verður það að aðlagast neytendum
á hverjum tíma, við framleiðum
vörur fyrir ótrúlega marga og það
þarf að halda áfram að þróa fyrir-
tækið,“ sagði Þorsteinn Már.
Aðaleigendur Samherja
framselja 84,5% eignarhlut
 Börn eigenda fyrirtækisins eru viðtakendur hlutabréfanna
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Eigendur Börn stærstu eigenda
fara nú með hluti í Samherja.
Greiðsluáskorun
Innheimtumenn ríkissjóðs skora hér með á gjaldendur eftirtalinna
gjalda að gera skil nú þegar eða í síðasta lagi innan 15 daga
frá dagsetningu áskorunar þessarar:
Gjöldin eru: Staðgreiðsla tekjuskatts, útsvars og tryggingagjalds sem fallið hefur í eindaga til
og með 15. maí 2020, virðisaukaskattur sem fallið hefur í eindaga til og með 5. maí 2020 og
önnur gjaldfallin álögð gjöld og ógreiddar hækkanir er fallið hafa í eindaga til og með 15. maí
2020, á staðgreiðslu tekjuskatts, útsvars og tryggingagjalds, virðisaukaskatti, virðisaukaskatti í
tolli, vanskilum launagreiðenda á gjöldum í og utan staðgreiðslu, fjármagnstekjuskatti á skila-
skylda aðila, áfengisgjaldi, bifreiðagjaldi, úrvinnslugjaldi, olíugjaldi, kílómetragjaldi, gistinátta-
skatti, fjársýsluskatti, vinnueftirlitsgjaldi, vörugjaldi af innlendri framleiðslu, vörugjaldi af
ökutækjum, eftirlitsgjöldum, árgjöldum, aðflutningsgjöldum, skilagjaldi á umbúðir, fasteigna-
gjöldum, skipulagsgjaldi, skipagjöldum, jarðarafgjaldi, sektum skattrannsóknarstjóra,
ofgreiddri uppbót á eftirlaun, eftirlitsgjaldi Fjármálaeftirlitsins, árgjaldi handhafa markaðsleyfis,
veiðigjaldi og álögðum þing- og sveitarsjóðsgjöldum, sem eru:
Tekjuskattur og útsvar ásamt álagi á ógreiddan tekjuskatt og útsvar, útvarpsgjald,
gjald í framkvæmdasjóð aldraðra, slysatryggingagjald vegna heimilisstarfa,
auðlegðarskattur og viðbótar auðlegðarskattur, fjármagnstekjuskattur ásamt álagi á
ógreiddan fjármagnstekjuskatt, ógreiddur tekjuskattur af reiknuðu endurgjaldi ásamt
álagi, búnaðargjald, sérstakur fjársýsluskattur, sérstakur skattur á fjármálafyrirtæki,
jöfnunargjald alþjónustu, ofgreiddar barnabætur og ofgreiddar vaxtabætur.
Fjárnáms verður krafist án frekari fyrirvara að þeim tíma liðnum fyrir vangoldnum eftirstöðvum
gjaldanna ásamt dráttarvöxtum og öllum kostnaði, sem af innheimtu skuldarinnar kann að
leiða, á kostnað gjaldenda.
Athygli skal vakin á því að auk óþæginda hefur fjárnám í för með sér verulegan kostnað fyrir
gjaldanda. Fjárnámsgjald í ríkissjóð er allt að 25.000 kr. fyrir hvert fjárnám. Þinglýsingargjald
er 2.500 kr. auk útlagðs kostnaðar eftir atvikum. Eru gjaldendur hvattir til að gera full skil sem
fyrst til að forðast óþægindi og kostnað.
Þá mega þeir gjaldendur, sem skulda staðgreiðslu, staðgreiðslu tryggingagjalds, vörugjald,
afdreginn fjármagnstekjuskatt, áfengisgjald, fjársýsluskatt, gistináttaskatt og virðisaukaskatt,
búast við því að starfsemi þeirra verði stöðvuð án frekari fyrirvara, þeir gjaldendur er skulda
bifreiðagjöld og kílómetragjald mega eiga von á að skráningarnúmer verði tekin af ökutækjum
þeirra án frekari fyrirvara og þeir gjaldendur sem skulda gjöld þar sem lögveð fylgir mega
búast við að send verði út sérstök greiðsluáskorun fyrir gjaldföllnum kröfum. Greiðsluáskorunin
hefur ekki áhrif á þessi innheimtuúrræði þannig að fyrrgreindur 15 daga frestur frá dagsetningu
áskorunar þessarar gildir ekki í þessum tilvikum.
Reykjavík, 16. maí 2020.
Ríkisskattstjóri
Sýslumaðurinn á Vesturlandi
Sýslumaðurinn á Vestfjörðum
Sýslumaðurinn á Norðurlandi vestra
Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra
Sýslumaðurinn á Austurlandi
Sýslumaðurinn á Suðurlandi
Sýslumaðurinn í Vestmannaeyjum
Sýslumaðurinn á Suðurnesjum