Morgunblaðið - 11.07.2020, Blaðsíða 44
44 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JÚLÍ 2020
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
„Ég var lengi að taka ákvörðun um
að gera þessi verk, fyrst þótti mér
þau nefnilega of regluföst,“ segir
Sigurður Atli Sigurðsson mynd-
listarmaður þar sem við stöndum
frammi fyrir stóru verki hans í 39
römmum innst í Ásmundarsal.
Hann bætir við að vissulega sé
vissa reglu að finna í myndlist hans
en hann hrífist líka af óreiðu, efnis-
kennd og miklum litum. „Það var því
visst skref fyrir mig að ákveða að
leggja þetta fram með þessum
hætti,“ segir hann um verkið, sem
hann kallar „Sætaskipan“.
Sýninguna sem hann opnaði þarna
á dögunum kallar Sigurður Atli hins
vegar Stigveldi og í heitinu felst lyk-
ill að þessu verki í 39 hlutum. „Þetta
er eins konar rannsókn á mismun-
andi uppröðun á fólki í rými. Það er
alltaf einn fasti í verkinu, sem er
þessi efsti punktur,“ segir hann og
bendir á efsta kubbinn í nokkrum
rammanna. Og það er rétt, við eins
og horfum ofan á sal með fólki sem
situr ýmist í röðum, í hring eða fern-
ingum; stundum er þessi eini stakur
og horfir á hina en einstaka sinnum
fellur hann í hópinn.
„Hann er einhvers konar miðlari,
fyrirlesari eða kennari,“ segir Sig-
urður. „Stundum dettur hann inn í
kassann eða hringinn. Þetta leiðir
hugann að einhvers konar valda-
strúktúr. Hvort sem það er flatur
strúktúr eða stigveldi.
Þetta getur líka verið sögumaður.
Þegar ég fór að gera þessi verk
hugsaði ég um sögustundina við
varðeldinn, þetta er rými þar sem
einhver miðlun fer fram. Ég fór að
gera þessi verk út frá því hvernig
merkingu, þekkingu og visku er
miðlað.
Þetta eru líka mjög formalísk verk
og samhverf, mikil regla.“ Og þegar
spurt er aftur hvort hann sé reglu-
fastur er svarið einfalt: „Bæði og.“
Sigurður Atli hefur verið áberandi
á sýningavettvangi hér á landi á síð-
ustu árum, bæði með eigin verk og í
samstarfi við Leif Ými Eyjólfsson
með prentverkstæðið Prent & vini.
En þetta er viðamesta sýning hans.
Sigurður Atli fæddist árið 1988,
stundaði nam við Listaháskóla Ís-
lands og framhaldsnám við École
Supérieure d’Art et de Design Mar-
seille-Méditerranée 2008-2013.
Verkin þurftu þessa tækni
Sigurður Atli hefur unnið mark-
visst í grafíkmiðla og verið afkasta-
mikill á þeim vettvangi, og kaus að
silkiprenta þessi verk, „Sæta-
skipan“, en á striga. Dreymir hann
um að færa sig yfir í málverkið?
„Satt best að segja byrjaði ég á
því að mála þessi verk,“ svarar hann
og glottir. „En ég sá síðan að þetta
væri miklu betri tækni til að ná þeim
hreinu formum sem verkið þarfnast
– þetta er sama formið endurtekið í
sífellu og silkiprentið hæfir því vel.“
Hann silkiþrykkti því formin á
striga sem hann hafði grunnað. Og
gerði líka upplag, þrjú tölusett ein-
tök, á pappír. „Ég vildi skapa eitt
verk á striga að setja hér upp, og það
er viss tilvísun í abstrakt málverka-
hefðina – hrein form og svarthvít, og
í eikarramma að auki.
Ég byrjaði á að teikna um fimmtíu
útfærslur af hugmyndinni, tók þær
niður í þessar 39 sem gefa góða yfir-
sýn yfir mismunandi útfærslur…
Þau eru svo fullkomin og hrein
svona en mér finnst alltaf áhugavert
að sjá verk sem eru svo fullkomin
tæknilega að maður sér ekki strax
hvernig þau eru gerð. Þau eru al-
gjörlega fullkomin en líta samt út
fyrir að vera málverk, sem venjulega
er sýnilegt handverk.“
– Hvað segir það um þig? Ertu
mjög tæknilegur myndlistarmaður?
Sigurði finnst sýnilega erfitt að
svara því. „Þetta verk þurfti einfald-
lega þessa tækni, fannst mér, og eins
með hin verkin hér hinum megin í
salnum, sem eru skorin út í pappír.“
– Í þeim vinnurðu með skáskorna
kartonið, umbúnaðinn sem er iðu-
lega utan um myndverk í römmum.
„Ég vann bæði sem aðstoðar-
maður í galleríi og við að ramma inn
fyrir söfn og gallerí og áttaði mig
fljótt á því, og ekki síst þegar maður
vinnur með grafíklist, að það er
mjög gott að kunna að ramma inn.
Og það er líka áhugavert! Þetta efni
heillaði mig, bak-kartonið, glerið og
rammaprófíllinn. Ég ákvað að nota
það sem efnivið í listaverk.
Ég fór að vinna að þessu með svo-
kölluðum hjámiðjuhníf en áttaði mig
fljótlega á því að það þarfnast mjög
mikillar nákvæmni, og fór því í að
vinna með stafrænan karton-
skáskera, sem gerir þetta mjög vel
og af nákvæmni.“
Í þessu verki, sem Sigurður kallar
„Róf“, tekst hann á við liti og form,
klassísk viðfangsefni, með athyglis-
verðum hætti. „Ein hugmyndin er að
taka umgjörð eða bakgrunn lista-
verksins og setja hana í forgrunn.
Ég nota einfaldlega litina sem kart-
onin koma í. Titillinn vísar í litróf
kartonanna en getur vísað í annars
konar róf, sem eru mikið í um-
ræðunni, enda eru svo mörg tilbrigði
og möguleikar í lífinu.“
Lokaframsetning í grafík
Eins og fyrr segir er þetta viða-
mesta sýning Sigurðar Atla til
þessa, en hann hefur verið ötull á
sýningavettvangi á síðustu árum,
heima og erlendis. Hann segir það
drífa sig áfram að vera með ýmiss
konar verkefni í takinu og eiga í
skapandi samtali við marga, vera
ekki bara einn að vinna á vinnustof-
unni. En grafíkinn er helsti miðill
hans.
„Það hefur æxlast þannig. Ég
lærði myndlist í Listaháskólanum en
hef fært mig út í ýmsa miðla, unnið
með gjörninga, ljósmyndir og teikn-
ingu, en lokaframsetningin er oft í
grafík. Mér finnst mjög gaman að
geta gert verk í upplagi, svo þau geti
farið víða, en svo er líka gaman
hvernig listræna hugsunin mótast
gegnum ákveðinn miðil. Þótt þessi
kartonverk hér séu til dæmis ekki
unnin í grafík eru þau mjög grafísk
og lagskipt, eins og grafíkverk. Jafn-
vel skúlptúrarnir,“ segir hann og
bendir út á svalir þar sem má sjá
annan þeirra sem hann sýnir, „það
má sjá tengingu við grafík í þeim.“
Morgunblaðið/Einar Falur
Listamaðurinn Sigurður Atli Sigurðsson og verkin sem hann kallar „Sætaskipan“ og eru rannsókn á fólki í rými.
„Það er alltaf einn fasti í verkinu“
Sigurður Atli Sigurðsson sýnir Sætaskipan og Róf á sýningunni Stigveldi í Ásmundarsal „Þau
eru algjörlega fullkomin en líta samt út fyrir að vera málverk,“ segir hann um silkiþrykkt verkin
Stillingar er heiti sýningar á ljós-
myndaverkum sem Hrafnkell Sig-
urðsson myndlistarmaður opnar í
Einkasafninu í Eyjafjarðarsveit í
dag, laugardag, klukkan 14.
Einkasafnið er 10 km sunnan
Akureyrar og stendur við syðri af-
leggjara þjóðvegar 822, Kristnes-
vegar. Einkasafnið, sem Hrafnkell
sýnir í, er verkefni myndlistar-
mannsins Aðalsteins Þórssonar sem
gengur í því verkefni út frá því að
afgangar neyslu hans séu menning-
arverðmæti. Á svipaðan hátt og litið
er á hefðbundna sköpun, afganga
hugans, sem menningarverðmæti.
Vorið 2017 byrjaði Aðalsteinn að
byggja Miðstöð Einkasafnsins, heim-
ili þess þar sem hægt er að sjá safn-
kostinn til frambúðar. Stefnt er að
því að Miðstöð Einkasafnsins verði
sjálfbær eining hvað varði orkuöflun
og meðferð úrgangs. Leitast er við
að Einkasafnið gefi eins heillega
mynd af fyrirferð einstaklings í um-
hverfinu og nokkur kostur er og
skoðar um leið áhrif þessarar fyrir-
ferðar á umhverfið.
Hrafnkell Sigurðsson (f. 1963 ),
sem sýnir nú í Einkasafni Aðalsteins,
hlaut Íslensku sjónlistarverðlaunin
árið 2007 og er meðal virtustu lista-
manna sinnar kynslóðar hér á landi.
Kveikjan að verkunum sem hann
sýnir í Einkasafninu varð til á staðn-
um og eru öll verkin unnin með efni-
við úr nánasta umhverfi á tímabilinu
29. júní til 11. júlí í ár.
Sumarið 2020 er þremur lista-
mönnum boðið að dvelja í Einka-
safninu og sýna verk sín í lok þess
tíma. Sýning Hrafnkels er önnur í
þessari sýningarröð en áður sýndi
Arna G. Valsdóttir. Aðalheiður Ey-
steinsdóttir lýkur sýningarröðinni í
lok júlí.
Listamaðurinn Hrafnkell er annar
til að sýna í Einkasafninu í sumar.
Hrafnkell opnar sýn-
ingu í Einkasafninu
Sýning með ljósmyndaverkum
Morgunblaðið/Einar Falur
Viðskipta
Viðskiptapúlsinn er hlaðvarpsþáttur um viðskipti og
efnahagsmál. Þar setjast blaðamenn ViðskiptaMoggans niður
ásamt góðum gestum og ræða stærstu viðskiptafréttir vikunnar
hverju sinni og hvað um er að vera í íslensku viðskiptalífi.
Þættirnir fara í loftið á miðvikudögum í kjölfar útgáfu ViðskiptaMoggans og eru
í samstarfi við Arion banka. Hlaðvarpið má nálgast á iTunes, Spotify og á öðrum
hlaðvarpsrásum. Þættirnir eru einnig aðgengilegir á mbl.is
VIÐSKIPTAPÚLSINN
VIÐSKIPTAPÚLSINN
NÝTTU
TÍMANN OG
FYLGSTU MEÐ