Morgunblaðið - 07.10.2020, Page 11

Donald Trump Bandaríkjaforseti er
laus við öll einkenni kórónuveirusýk-
ingarinnar en hann fór í gær heim af
sjúkrahúsi eftir þriggja daga með-
ferð.
„Hann sýnir engin einkenni. Líf-
færin öll eru stöðug og á heildina litið
heldur bati hans einstaklega vel
áfram,“ sagði læknir Hvíta hússins,
Sean Conley, í tilkynningu.
Trump hætti í gær samningavið-
ræðum vegna frumvarps um efna-
hagslega endurreisn í kjölfar kórónu-
veirufaraldursins. Kveðst hann ekki
taka þráðinn að nýju upp fyrr en eftir
kosningar, sem fram fara fyrsta
þriðjudag í nóvember.
Skellti Trump skuldinni á Nancy
Pelosi, forseta fulltrúadeildarinnar
sem hann sagði hafa krafist 2,4 trillj-
óna dollara til svæða þar sem demó-
kratar væru við völd og réðu illa við
að ná niður glæpum. Hann sagðist
hafa gert Pelosi gagnboð upp á 1,6
trilljónir dollara en hún hefði ekki
sýnt heiðarlegan samningsvilja.
„Strax eftir að ég hef unnið kosn-
ingarnar munum við senda „Örvunar-
frumvarpið“ gegnum þingið en það er
sniðið að vinnusömum löndum okk-
ar,“ tísti Trump á samfélagsvefjum.
Ekki lagðist ákvörðun forsetans vel
í spákaupmenn og sérfræðinga í
kauphöllinni við Wall Street í New
York. Hrundu verð- og hlutabréf
samstundis í verði. agas@mbl.is
Laus allra einkenna
 Trump frestar viðræðum við þingið
AFP
Í Hvíta húsinu Trump heilsaði að hermannasið á Truman-svölunum við
heimkomuna af Walter Reed-sjúkrahúsinu í fyrrakvöld.
FRÉTTIR 11Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. OKTÓBER 2020
Álfheimum 74, 104 Rvk, sími 568 5170
Verið velkomin
Túnikur • Bolir • Blússur • Peysur
Snyrtivörumerkin okkar eru:
M a d e i n I c e l a n d
HAUSTVÖRUR
Glæsilegar
komnar
Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
Nokkur hiti hefur síðustu daga ein-
kennt viðræður um mál sem tengjast
útgöngu Breta úr Evrópusamband-
inu (ESB), en lítt hefur miðað í þrá-
tefli um fiskveiðimál. Breska stjórn-
in varaði í gær ESB við og hvatti
sambandið til að „auðsýna meira
raunsæi“ á lokaspretti samningavið-
ræðnanna.
Breskir sjómenn hvetja stjórnina
til að gefa ekki tommu eftir. Hent
hefur verið á loft hótunum um stríð á
miðunum ef floti ESB héldi enn til
veiða við Bretland eftir að frestur til
samninga rennur út. Einnig herma
óstaðfestar fregnir að breski flotinn
sé að undirbúa aukinn viðbúnað af
sinni hálfu á miðunum til að skakka
leikinn ef upp úr sýður.
Pattstaða frá upphafi ársins
Fiskveiðideilunni hefur lítt eða
ekkert miðað frá í byrjun ársins.
ESB hefur krafist óbreytts fyrir-
komulags og aðgengis fiskveiðiflota
bandalagsríkjanna í breskri lögsögu.
Með öðrum orðum þýddi það óbreytt
stjórnun veiðanna eins og fyrir út-
göngu Breta úr ESB. Það hefur
stjórn Boris Johnson ekki viljað
færa í tal. Ásetningur hans er að
varpa sameiginlegri fiskveiðistefnu
ESB fyrir róða og taka í stað upp
svæðisbundna nýtingu fiskistofna er
færði breskum sjómönnum miklu
hærri aflaheimildir en áður.
„Forsætisráðherrann er trúfastur
þeirri stefnu sinni fyrir kosningar,
sem leiddu til umtalsverðs meiri-
hlutasigurs hans í kosningunum í
fyrra, að taka aftur við veiðistjórn í
efnahagslögsögunni. Það er ásetn-
ingur hans að standa við það,“ sagði
talsmaður Downing-strætis 10 í gær.
Bætti hann því við að mjög mikil-
vægt væri að fá fiskveiðistjórnunina
aftur heim og veita með því breskum
sjómönnum aukinn ávinning af fiski-
stofnum í bresku lögsögunni. Sagði
talsmaðurinn að til að ljúka ágrein-
ingi í fiskveiðimálum yrði ESB að
auðsýna meiri raunsæi í viðræðun-
um.
Ummæli talsmannsins féllu eftir
fund Boris Johnson og leiðtoga Evr-
ópusambandsins, Ursulu von der
Leyen, sem hétu því að „leggja hart
að sér“ til að ná samningum um
óleyst mál. „Það eru óleyst vandamál
sem eftir er að yfirstíga. Það er eng-
in spurning að Evrópusambandið
þarf að skilja að við erum gersam-
lega staðráðnir í að framfylgja okkar
eigin lögum og reglum. Að sama
skapi verður sambandið að gangast
við því að heimflutningur stjórnunar
breskra fiskveiða sem við töpuðum
frá okkur 1973 er afar mikilvægur,“
sagði Johnson í viðtali við sjónvarps-
manninn Andrew Marr á BBC-stöð-
inni.
Bjóða þriggja ára tímafrest
Bretar hafa reynt að brjótast fram
úr sjálfheldunni með því að bjóða
ESB þrjú ár til að draga jafnt og þétt
úr umsvifum sínum í breskri lögsögu
og síðan hætta, við árslok 2024. Von-
ast er til að þetta útspil geti leitt til
samkomulags á næstu viku. Bresk-
um sjómönnum hugnast ekki þetta
útspil og saka stjórn Boris Johnson
um eftirgjöf.
Bretar hafa samið við Norðmenn
um gagnkvæm veiðiréttindi og hafa
samtök sjómanna á Hjaltlandi lýst
ánægju með samninginn. Leiðtogi
þeirra, Simon Collins, sagði samn-
inginn í anda hefðbundinna við-
skiptasamninga og sýna í raun
hversu óraunhæfar kröfur ESB eru
um áframhaldandi yfirráð á miðun-
um. Sömuleiðis hefur Angela Merkel
kanslari Þýskalands lofað samning-
inn sem gott fordæmi inn í viðræður
Breta og ESB. Jamie Halcro Jo-
hnston, íhaldsleiðtogi í Norður-Skot-
landi, segir um meiri háttar skref að
ræða, samning sem ætti eftir að leiða
að nýju til vel borgaðra starfa og af-
ar þarfrar endurreisnar skosks sjáv-
arútvegs. „Þessi samningur er sér-
staklega markverður fyrir
fiskihafnir og sjávarútvegshéruð,“
sagði Johnston.
Macron rær annan sjó
Emmanuel Macron Frakklands-
forseti hefur verið öðrum ESB-leið-
togum erfiður í skauti. Hefur hann
harðneitað að hvikað verði frá
óbreyttu fyrirkomulagi fiskveiða í
bresku lögsögunni næstu tvo áratug-
ina hið minnsta. Hefur hann verið
sakaður um einstrengingshátt og
stuðningur við stefnu hans ratað frá
honum. Til að mynda frá Merkel og
Ursulu von der Leyen, sem er sögð
hafa í samtali þeirra um helgina sagt
Macron róa annan sjó en ESB-for-
ystan vildi.
Breskir sjómenn hafa í ljósi sög-
unnar verið efins um samningamálin
og óttast að hagsmunir þeirra verði
að einhverju leyti undir í tilraunum
til að ná samningi um frambúðar-
samstarf Breta og ESB. „Sjávarút-
vegurinn hefur frá byrjun borið ugg í
brjósti, eins og eftir inngöngu Breta
í ESB,“ segir Barry Deas, leiðtogi
bresku sjómannasamtakanna.
„Þessi ótti er enn fyrir hendi, en á
hinn bóginn held ég að fiskveiðarnar
njóti sérstöðu og hafi þess vegna
verið settar á oddinn í viðræðunum.
Sumpart eru fiskveiðarnar litmus-
próf fyrir Brexit. Við komumst fljót-
lega að því, á þessu ári, hvort við
náum góðum fiskveiðisamningum
eða ekki, en ýmsa þætti frambúðar-
samkomulags getur tekið mörg ár ef
ekki áratugi að leiða til lykta,“ segir
Deas.
Þverpólitískar tilfinningar
Hann bætti við að forsætisráð-
herrann mætti ekki gleyma sterkum
tilfinningum þingmanna í öllum
flokkum, fjölmiðlanna og almenn-
ings um að veiðar og vinnsla komu
illa út úr aðildinni að ESB og hafa
verið óréttlæti beitt af sameiginlegri
sjávaraútvegsstefnu sambandsins í
40 ár. Nú væri tími kominn til að
bæta fyrir það.
„Ég held að ríkisstjórninni myndi
reynast það pólitískt erfitt að koma
út úr þessu með slakan samning. Það
er hægt að vera ofurbjartsýnn en
vísbendingarnar sem við höfum
fengið frá ríkisstjórninni geta ekki
verið betri,“ segir Deas.
Bretar munu hafa boðið samn-
ingamönnum ESB upp á samninga
sem byggjast á svæðastjórnun veiða
og afnámi veiðistjórnunar ESB.
Skerfur breskra sjómanna í aflanum
yrði umtalsvert meiri. Samið yrði ár-
lega um hvaða skerfi af fiskistofnum
skyldi skipt. Náist ekki málamiðlun
blasir við að skip og bátar ESB-
ríkjanna verði útlægir af breskum
miðum.
AFP
Í landhelgi Breskur togari að rækjuveiðum í breskri lögsögu í Norðursjó,
skammt undan hafnarbænum North Shields í Norðimbralandi á Englandi.
Hitnar í kolum vegna fiskveiði
 Lítt hefur miðað í fríverslunarviðræðum Breta og Evrópusambandsins um
veiðiréttindi  „Óraunhæfar kröfur“ ESB um yfirráð á Bretlandsmiðum
Boris Johnson, forsætisráðherra
Bretlands, boðar að hvert einasta
breskt heimili fái alla sína raforku
árið 2030 frá vindorkuverum.
Johnson líkir rafvæðingunni við
„iðjagræna iðnbyltingu“ og segir
áformin hafa í för með sér tugi þús-
unda starfa. Verður fjárfest í smiðj-
um til framleiðslu á vindmyllum á
Teesside- og Humber-svæðunum í
Norður-Englandi og á svæðum í
Skotlandi og Wales. Segir Johnson
það takmark ríkisstjórnarinnar að
fljótandi orkuver undan ströndum
landsins framleiði 40 gígavött árið
2030 í stað 30 gígavatta áður.
Johnson kynnti áformin á árs-
fundi breska Íhaldsflokksins sem
haldinn var á netinu vegna kórónu-
veirufaraldursins. agas@mbl.is
BRETLAND
AFP
Orkuver Vindorkuver í Norðursjó.
Aukin vindorku-
væðing boðuð
Vegna flóðs op-
inberra fjárfest-
inga sem svar við
kórónukrepp-
unni verða af-
leiðingar farald-
ursins ekki eins
miklar og fram-
an af var óttast.
Þetta sagði
Kristalina
Georgieva hjá
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum (IMF) í
gær, en í næstu viku fara fram
haustfundir sjóðsins og Alþjóða-
bankans í Washington.
„Myndin er ekki eins ógnvekj-
andi og getum við leyft okkur að
hækka ögn hagspá fyrir heims-
byggðina 2020,“ sagði Georgieva, Í
júní sl. spáði IMF tæplega fimm
prósenta samdrætti. Afkoman á
þriðja og fjórða fjórðungi hefur
komið betur út en búist var við þá.
WASHINGTON
Afleiðingar ögn minni
Kristalina
Georgieva