Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.10.2020, Qupperneq 14
VIÐTAL
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11.10. 2020
F
átt er fallegra en sofandi ungbörn,
það vita þau okkar sem eignast hafa
börn. Friður svífur þá yfir vötnum;
börnunum líður vel og foreldrar fá
kærkomið hlé frá barnauppeldi eða
barnagráti. Frá alda öðli hafa foreldrar leitað
leiða til þess að fá börn sín til þess að sofa bet-
ur og lengur. Eitt af því sem vísindamenn hafa
uppgötvað er að nánd ungbarns við hjartslátt
og andardrátt foreldris hefur góð áhrif á
svefnvenjur barnsins. En vissulega geta ekki
foreldrar haft börn sín á bringunni hálfu og
heilu sólarhringana. Eyrún Eggertsdóttir, eig-
andi og forstjóri fyrirtækisins Roro, hefur
framleitt mjúka dúkku sem spilar hljóð sem
sefa lítil börn. Dúkkan Lúlla selst vel víða um
heim og Eyrún hefur ekki undan að taka við
þakkarbréfum frá foreldrum sem hafa himin
höndum tekið eftir að barn þeirra fékk eina
Lúllu og fór að sofa betur.
Hjartsláttur og andardráttur
Eyrún segir blaðamanni frá upphafinu á æv-
intýrinu.
„Ég lærði sálfræði í Háskóla Íslands og
hafði áður tekið fornám í Myndlistarskólanum.
Svo ákvað ég að skrá mig í Hugmyndahús há-
skólanna árið 2010 með þessa hugmynd að
Lúllu og í kjölfarið tók ég þátt í nýsköpunar-
keppninni Gullegginu. Lúlla vann Gulleggið
árið 2011. Nú eru liðin tíu ár og ég hef verið í
þessu síðan,“ segir Eyrún.
Þegar hugmyndin kviknaði var Eyrún nýbú-
in að eignast sitt annað barn en í dag eru börn
hennar og Þorsteins Otta Jónssonar orðin
þrjú, þriggja, tíu og þrettán ára.
„Ég var í fæðingarorlofi með þennan tíu ára
þegar þessi hugmynd kviknaði fyrst. Á þessum
tíma voru margar vinkonur mínar með lítil
börn og allar að fást við sömu vandamálin;
hvernig best væri að leggja börn frá sér á
kvöldin, hvernig börnin svæfu á nóttinni,
hvernig væri best að svæfa þau. Svo gerðist
það að ein vinkonan mín eignaðist barn fyrir
tímann og þurfti barnið að liggja inni á vöku-
deild, sem var mikið sjokk fyrir hana. Hún
þurfti að skilja hana eftir þar á nóttinni og ég
var þá sjálf með ungbarn og upplifði svo sterkt
hvað það hlyti að vera erfitt að fara frá barni
sínu. Og það sem gerðist þegar hún fór frá
henni varð að barnið fór að taka hlé frá öndun
á nóttunni. Fyrirburar eru þá ekki búnir að
læra taktinn alveg eða muna stundum ekki eft-
ir að anda. Þá mundi ég eftir áhugaverðum
rannsóknum sem ég hafði lesið um í þroskasál-
fræði um það hvað gerist þegar börn heyra í
hjartslætti og andardrætti foreldris. Ef börn
liggja á bringu móður þá stilla þau sig inn á
hennar hjartslátt og fylgja honum og þá kem-
ur ekki hlé á öndun. Þessi aðferð er notuð á
mörgum spítölum. En svo eru börnin ein á
nóttunni eða jafnvel mega ekki koma úr kass-
anum, eins og gildir um þessi minnstu. Þá fór
ég að hugsa hvort það væri ekki eitthvað sem
gæti líkt eftir nærveru foreldris og þessum
hljóðum, sem barnið gæti haft hjá sér alltaf.
Ég leitaði mikið því mig langaði að hjálpa vin-
konu minni, en svo sá ég að það var ekkert til
sem væri einmitt svona,“ segir Eyrún.
„Það sem ég vildi gera var að hjálpa ung-
börnum að sofa lengur og ná þessu jafnvægi.
Ég vildi hafa þetta einfalt og reyna í raun að
herma eftir móður náttúru,“ segir Eyrún og
bendir á að vansvefta börnum líður illa sem
veldur því að foreldrar verða líka vansvefta og
oft endar það í vítahring.
Amma saumaði fyrstu Lúllu
Eyrún segist strax hafa fengið þá hugmynd að
hanna dúkku. Upphaflega hafi hún verið hugs-
uð fyrir fyrirbura og nýbura en nú eru eldri
börn einnig að njóta góðs af Lúllu. Hvert smá-
atriði dúkkunnar er vandlega úthugsað. En
dúkkan varð ekki til á einni nóttu.
„Amma mín saumaði fyrstu dúkkurnar og
tvær aðrar konur sem ég þekki. Þessi þróun-
arvinna tók þrjú ár. Ég var í samtali við spít-
alann, við heilbrigðisverkfræðing og við end-
uðum svo í Stúdíó Sýrlandi að taka upp hljóðin.
Þar var kveikt á kertum og ég fékk vinkonu
mína sem er jógakennari og fjögurra barna
móðir til að anda fyrir okkur inn á band.“
Eyrún þurfti að fjármagna verkefnið og
fékk í byrjun styrk frá Tækniþróunarsjóði Ís-
lands fyrir vöruþróun og seinna markaðs-
setningu. Á síðari stigum komu inn tvö íslensk
fjárfestingafélög og einnig fór fyrsta fram-
leiðsla Lúllu í hópfjármögnun.
„Við ákváðum að selja verðandi foreldrum
þúsund dúkkur á einum mánuði árið 2014 á In-
diegogo, og það tók níu mánuði að koma þeim
til skila, sem er mjög táknrænt. Með hóp-
fjármögnuninni gátum við sett fyrstu fimm
þúsund dúkkurnar í framleiðslu,“ segir hún.
„Svo þurfti að finna stað sem gæti framleitt
dúkkuna fyrir okkur og í byrjun fórum í sam-
starf með kanadískum manni með mikla
reynslu við framleiðslu leikfanga í Kína. Kín-
verjar eru sérfræðingar í þessu en 80% af
framleiðslu leikfanga fara þar fram. Síðar fór-
um við í samstarf við íslenskan mann og hans
teymi, en sá maður býr í Hong Kong. Hann og
félagi hans eiga og reka fyrirtækið Onanoff og
framleiða þeir sjálfir heyrnartól fyrir börn,“
segir Eyrún og segir afar dýrmætt að hafa
sambandsaðila í Kína.
„Þeir voru með í vöruþróuninni og fundu
fyrir okkur verksmiðju en við framleiðum
Lúllu nú í tveimur verksmiðjum. Svo hjálpa
þeir við alþjóðlega öryggisvottun, því allt slíkt
þarf að vera upp á tíu.“
Miklu meira en leikfang
Lúlla er vandlega úthugsuð; efnið, litirnir, föt-
in og innvolsið. Lúlla er til í þremur húðlitum
og eru þær allar með ólíkan háralit.
„Það er ástæða fyrir öllu í útliti hennar. Hún
er öll mjúk og létt, tækið er innan í og hægt að
taka það úr svo hægt sé að þvo hana á sextíu
gráðum. Ég fór upp á vökudeild og talaði við
starfsfólkið um hana áður en ég hannaði hana.
Þau könnuðumst alveg við rannsóknir sem
studdu mínar kenningar og sögðu að hún ætti að
virka. Svo var mikilvægt að hægt væri að þvo
hana á sextíu gráðum sem er nóg til að drepa all-
ar bakteríur. Lúlla er miklu meira en leikfang,“
segir Eyrún og útskýrir hljóðin sem heyrast.
„Hún spilar þessa raunverulega upptöku af
hjartslætti og jóga-andardrætti sem kallast
haföndun. Hljóðið fer aldrei yfir 65 desibil til
að það sé alveg öruggt. Hún getur spilað í tólf
tíma samfleytt,“ segir hún.
„Dúkkan var þróuð fyrir fyrirbura en eftir
að hún var framleidd og komin í sölu hefur það
breyst og erum við aðallega að horfa á frá fæð-
ingu og upp í tveggja, þriggja ára. En við erum
núna að horfa einnig til eldri barna, og þá eru
það oft börn sem eru með kvíða eða þurfa að-
stoð við að sofa betur. Þetta eru börn sem
þurfa huggun. Lúlla getur hjálpað börnum
með ADHD til að róa sig, og hjálpar einnig
einhverfum börnum sem eiga erfitt með snert-
ingu við fólk. Svo er einn hópurinn sem hefur
bæst við og það er hópur eldri borgara með
alzheimer eða heilabilun. Við höfum verið að
gefa Lúllu á elliheimili og höfum fengið jákvæð
viðbrögð frá aðstandendum. Þetta skiptir máli,
ekki síst núna þegar gamla fólkið er einmana
og einangrað í Covid.“
90% mæla með Lúllu
Fyrirtæki Eyrúnar hefur gert kannanir til
þess að sjá hversu vel Lúlla virkar í raun.
„Við viljum fara út í læknisfræðirannsóknir en
það er mjög flókið og langt ferli. En það sem við
höfum gert er að leggja kannanir fyrir foreldra
sem keypt hafa Lúllu og spyrjum um þeirra
upplifun. Við höfum fengið ótrúlega flottar
niðurstöður, en við sendum þetta á fyrstu fimm
þúsund notendurna. Sólveig Gunnarsdóttir, fyrri
markaðsstjórinn hjá okkur, gerði þessa könnun
sem hluta af mastersverkefni sínu, þannig að
þetta var mjög metnaðarfull könnun. Í ljós kom
að níutíu prósent af foreldrum myndu mæla með
dúkkunni við aðra foreldra, 86% töldu hana veita
huggun og 73% töldu hana lengja svefninn hjá
börnunum sínum.“
Eyrún segir að niðurstöðurnar hafi hjálpað
þeim mikið og eftir að þær lágu fyrir var dúkk-
unni breytt lítillega.
„Það kom ný útgáfa fyrir einu og hálfu ári en
hún breyttist í raun mjög lítið. Við gerðum hana
endingarbetri því fólk notaði hana rosalega mik-
ið og fór hún úr átta tíma spilun í tólf. Efnið var
líka gert sterkara og nú þolir hún ansi mikið!
Fólk var með kveikt á henni allar nætur og börn-
in notuðu hana líka þegar þau tóku blund og sum
tóku hana með sér hvert sem þau fóru. Við erum
alltaf að fá myndir og skilaboð frá foreldrum
fjögurra ára barna sem hafa notað Lúlluna sína
frá fæðingu,“ segir hún.
„Sumir foreldrar með veikustu börnin voru
að nota hana allan sólarhringinn, þannig að við
erum að setja nýja vöru á markaðinn fyrir
minnstu börnin. Þetta er lítil ugla sem er ekki
með fyllingu, því sumir spítalar vilja ekki leyfa
dót með fyllingu. Og tækið spilar í 24 tíma,“
segir hún.
„Einnig eru að koma nýjar vörur fyrir eldri
börnin en það eru kósí gallar á Lúllu sem líta út
eins og mús, refur og kanína. Við vildum vera
með dýr sem finnast hér á landi en við erum
alltaf að undirstrika tenginguna við Ísland.“
Best fyrir börnin
Nýlega vann Lúlla fern mikilsvirt barnavöru-
verðlaun sem skipta miklu máli fyrir markaðs-
setningu.
„Við sóttum um nokkur verðlaun og Lúlla
fékk öll verðlaunin. Þetta eru bresk og banda-
rísk verðlaun og eru sum þeirra valin af dóm-
nefnd en uppáhaldsverðlaunin mín eru þau
sem kosin voru af foreldrum. Þessi verðlaun
eru veitt fyrir vörur fyrir börn og svo eru alls
konar flokkar, en við sóttum um í þeim flokk-
um sem okkur fannst passa fyrir Lúllu. Hún
vann gull í flokknum „best sleep aid“ eða besta
svefnhjálpartækið, og „best baby comforter“.
Það var einmitt það sem við vonuðumst eftir.
Það er ótrúlegt að finna að öðrum en okkur
finnst Lúlla frábær,“ segir Eyrún og nefnir að
nú þegar hafi selst 160.000 dúkkur um allan
heim. Í netsölu hefur Lúlla selst til yfir sjötíu
landa, en dreifingaraðilar eru í Ástralíu, Nýja-
Sjálandi, Kína, Singapúr, Suður-Afríku og víða
um Evrópu.
Eitt skref í einu
Hvað hefur verið mesta áskorunin í öllu þessu
ferli?
„Að passa að það þyrmi ekki yfir mann. Að
finnast ekki allir aðrir vera komnir skrefi
lengra og kunni meira. Að taka bara eitt skref
í einu. Svo þarf ég líka að passa að fara bara
heim að loknum vinnudegi því manni finnst
maður geta verið endalaust að vinna,“ segir
Eyrún og viðurkennir að í upphafi hafi hún
engan veginn gert sér grein fyrir vinnunni sem
lá framundan.
Að herma eftir
móður náttúru
Frumkvöðullinn Eyrún Eggertsdóttir hefur unnið í áratug við að koma Lúllu-dúkku á
markað víða um heim. Upptaka af hjartslætti og andardrætti inni í Lúllu stuðlar að
lengri og betri svefni barna. Lúlla vann nýlega fern virt leikfangaverðlaun.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
’Á meðan skipið var á leið-inni, seldust allar þrjátíuþúsund dúkkurnar upp. Þá voruþær að ganga kaupum og sölum
á Ebay og einhver borgaði 680
dollara fyrir eina dúkku!
Lúlla var upphaflega hugsuð fyrir fyrirbura og
nýbura og lætur hún þau sofa betur og lengur.
Eldri börn kunna líka að meta Lúllu.