Iðjuþjálfinn - 01.01.2019, Blaðsíða 32

32
kennslu á endurmenntunarnámskeiðum
og einnig með útgáfu fagbóka og faggreina.
Í framhaldinu var farið að nota þetta nýja
matstæki klíniskt. Á síðari árum hefur orðið
æ mikilvægara að sýna fram á árangur
endurhæfingar. Raðkvarðar, sem eru ágætir
til að lýsa ástandi, duga þó því miður ekki til
mælinga. Því þurfti nýjar rannsóknir og
athuganir á hvort hægt væri að breyta rað-
kvörðunum í jafnbilakvarða með nýrri töl-
fræðiaðferðum en notaðar höfðu verið.
Þeim niðurstöðum var svo skilað aftur í
klínikina gegnum greinaskrif og frekari
endurmenntunarnámskeið. Síðari hring-
brautin sem kennd er við mælibraut snýst
um að breyta raðkvarðamatstæki í mæli-
kvarða með jafnbilaeiginleika til að hægt sé
að mæla árangur á réttmætan hátt. Ýmis-
legt efni hefur verið gefið út um A-ONE í
mismunandi formi og mikið hefur verið
vitnað í það af iðjuþjálfum og fleiri fagaðil-
um.
Síðara „þemaveggspjaldið“ á Rannís-sýn-
ingunni árið 2011, „Íslensk iðjuþjálfun um
allan heim: Heimsmyndin“ fjallar um út-
breiðslu A-ONE matstækisins sem byggist á
áðurnefndri hugmynd, eða heimsmyndina.
Veggspjaldið upplýsir einnig um fimm daga
A-ONE þjálfunarnámskeið á endurmennt-
unarstigi, sem kennd hafa verið í ýmsum
löndum. Námskeiðin fjalla um fræðilegan
bakgrunn matstækisins, fyrirlögn, stigagjöf,
úrvinnslu upplýsinga og tengsl niðurstaðna
við þjónustu iðjuþjálfa. Á veggspjaldinu eru
raktar staðreyndir, byggðar á lýsandi töl-
fræði, er varða útbreiðslu og fjölda þjálfara,
námskeiða, kennara, þýðingar á önnur
tungumál, útgáfustarfsemi og faglegar
viðurkenningar tengdar matstækinu.
Niðurstöðunum var ætlað að renna stoðum
undir að íslenskum iðjuþjálfa hefði tekist að
hafa áhrif á fagþróun iðjuþjálfunar á heims-
vísu. Á mynd 2 má sjá hluta af dreifiriti sem
hannað var fyrir þessa Rannís-sýningu með
upplýsingum um eðli A-ONE matstækisins.
Auk kynningar nýju veggspjaldanna hér að
ofan sem hönnuð voru sérstaklega fyrir
þema sýningarinnar var notað stórt vegg-
spjald sem útskýrði fræðigrunn A-ONE.
Þetta veggspjald var reyndar vinningsvegg-
spjaldið frá heimsráðstefnu iðjuþjálfa sem
haldin var í Montréal árið 1998. Segja má að
veggspjaldið hafi verið tvíbreitt að stærð en
það bar heitið „Impact of neurobehavioral
deficits on ADL: Theoretical principles
behind the Árnadóttir OT-ADL Neuro-
behavioral Evaluation (A-ONE)“. Veggspjald
þetta sýnir á hvaða fræðigrunni og rök-
leiðslu A-ONE matstækið byggir. Það er,
matstækið sameinar þekkingu um fram-
kvæmdafærni við daglega iðju og tauga-
starfsemi. Ef framkvæma á einfalda athöfn
eins og t.d. að klæðast þá byggir fram-
kvæmdin á taugastarfsemi, þar sem unnið
er úr utanaðkomandi áreitum, s.s. hljóðum
eða sjónáreitum og upplýsingarnar eru síð-
an notaðar til að undirbúa verkframkvæmd.
Á veggspjaldinu eru dæmi um skerðingu á
taugastarfsemi sem veldur einkennum sem
gera fólki erfitt fyrir að framkvæma athafnir.
Sýnt er hvernig iðjuþjálfar sem nota mat-
stækið reyna að átta sig á framkvæmdavill-
um með því setja fram tilgátur sem þeir
prófa með því að nýta sérþekkingu sína.
Niðurstöður rökleiðslunnar hjálpa svo til
við að ákvarða hvaða þjálfun henti best.
Veggspjald sem bar heitið „Development
versus Dysfunction: Neurobehavioral per-
spective related to errors in occupational
performance“ sýnir dæmi um fram-
kvæmdavillur sem geta komið fram á mis-
munandi aldursskeiðum, bæði hjá ungum
börnum þar sem taugakerfið er að þroskast
og hjá eldra fólki við hrörnun taugakerfis-
ins. Sams konar framkvæmdavillur geta
einnig komið fram við skerðingu á starfsemi
taugakerfis vegna sjúkdóma eða slysa.
Veggspjald sem bar heitið „Single subject
design in small research settings: Nobody is
excused from participation“ var hannað til
að hvetja alla klíníska iðjuþjálfa, sem sóttu
Evrópuráðstefnu iðjuþjálfa í Aþenu árið
2002, til að taka þátt í að byggja rann-
sóknargrunn iðjuvísinda. Það er engin af-
sökun að vinna á litlum vinnustað, allir geta
safnað rannsóknargögnum, það þarf
einungis að nýta annars konar greiningar-
Mynd 2. Dreifirit með upplýsingum um A­ONE matstækið frá sýningarbásnum „ Íslensk iðjuþjálfun um allan heim“ á Vísindavöku Rannís, 2011.