Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 2014, Page 136

135SKÁLDAÐ Í BYGGINGARARFINN
Kirkjan var reist sem eftirmynd Haltdalen/Holtålen kirkju í Noregi. Kirkjan í
Vestmannaeyjum var vígð árið 2000 og sáu norskir smiðir um smíði hennar.30
Auðunarstofa
Þá er komið að Auðunarstofu en hún var reist á árunum 2000-2001 að
frumkvæði þáverandi vígslubiskups á Hólum, Bolla Gústavssonar. Í ritinu Um
Auðunarstofu er gerð ítarleg grein
fyrir smíði hússins og heimildum
þess. Hér er aftur tækifæri til að
skoða vafann bak við verkið og á
hverju það er byggt.
Gefum nú Þorsteini Gunnarssyni
arkitekt hússins orðið:
Frá upphafi lá ljóst fyrir að endur-
gerð Auðunarstofu yrði ekki byggð
á rituðum heimildum einvörðungu.
Til þess að hægt yrði að segja fyrir
um, hvernig frá smíðinni skyldi
gengið, var snemma ákveðið að efna
til samstarfs við norska starfsbræður um val á varðveittum húsum sem hafa
mætti til hliðsjónar við hönnun og smíði. Eftir ítarlega skoðun á fjölmörgum
húsum frá miðöldum urðu þessi fyrir valinu: 1) Finnes-loftið á Voss á
Hörðalandi. 2) Stórastofa í Aga á Hörðalandi. 3) Stofurnar tvær í Kirkjubæ
í Færeyjum. – Af atriðum, sem húsin eiga sammerkt, eru þessi helst: 1) Þau
eru byggð um svipað leyti og Auðunar stofa, eða fyrir 1350. 2) Í þeim öllum
kemur saman stokkverk og stafverk, þótt með ólíkum hætti sé; hvort upp af
öðru í Finnes-lofti en í framhaldi hvort af öðru í hinum tveimur.
3) Í síðastnefndu húsunum tveim er uppistaðan stokkahús af svipaðri
stærð og gerð og Auðunarstofa; þar að auki standa þau bæði á steinhlöðnum
kjöllurum. 4) Stokkhúsmegin eru dyrastafir í öllum þremur húsunum með
sama sniði; með bumbu að framan og sneiðlaga hliðum.31
Í viðbót við framsetningu Þorsteins á heimildaefninu og bakgrunni smíðinnar
gerir Gunnar Bjarnason smiður grein fyrir smíðinni sjálfri og verkfærum sem
notuð voru við hana.32
30 Árni Johnsen 2000, bls. 56-57.
31 Þorsteinn Gunnarsson 2004, bls. 93.
32 Gunnar Bjarnason 2004, bls.135-166.
Auðunarstofa. Ljósmynd: Guðrún Harðardóttir.