Heimilispósturinn - 01.11.1949, Qupperneq 7

LADISLAV MATEJKA:
Astarbréfin.
1 eftirfarandi grein, sem er
þýdd úr Bomniers Litterdra
Magasin, er sagt frá ástum
eins mesta Ijóðsnillings, sem
uppi hefur verið með þýzku-
mœlandi þjóðum, Rainer Maria
Rilke, og einnar gáfuðustu og
glœsilegustu samkvœmiskonu
Pragborgar, Valerie David von
Rhonfeld.
'C'YRIR nokkrum mánuðum
síðan dó í Prag háöldruð
kona að nafni Valerie David
von Rhonfeld. Hún dó í sárustu
fátækt, án ættingja, vina eða
kunningja. Hún átti aðeins
nokkra gamla ketti — og minn-
ingar. Og það var ekki fyrri en
hinum hungruðu köttum tókst
að brjótast út úr læstri íbúðinni,
sem menn vissu, að Valerie
David var látin. Hún hafði legið
banaleguna, án allrar hjúkrunar
eða hjálpar, í einmanalegu búð-
inni sinni, þar sem hún geymdi
hin dýrmætu málverk sín, postu-
línið sitt, bækurnar sínar og
hina fornu minjagripi. Á borð-
inu við rúmið lá skrautlegi fjað-
urpenninn, sem nafnið René
Maria Rilke var skorið í. Og
þessi René (sem þá var ekki
farið að kalla Rainer) hefur
vafalaust staðið henni hjarta
næst, þegar hún dó einmana og
yfirgefin, enda þótt hann hefði,
fyrir meira en hálfri öld síðan,
leitt hana á glapstigu og fyllt
líf hennar beiskju.
Þau hittust í fyrsta sinn
heima hjá nokkrum vinum
Valerie 4. janúar 1893. Þá var
René aðeins átján ára. Hann
hafði verið í herforingjaskóla,
en getið sér litla frægð þar og
margskonar óhöpp og mótlæti
hafði svipt hann trúnni á sjálf-
an sig. Valerie, sem var fáeinum
árum eldri en hann, var um
þetta leyti búin öllum þeim töfr-
um, sem eina konu mega prýða.
Hún hreif alla með fegurð sinni
og andríki. Hún talaði reiprenn-
andi frönsku, þýzku og tékk-
nesku, las upp ítölsk ljóð, var
tíguleg í framgöngu, kappræddi
um lífið og tilveruna og málaði
af mikilli smekkvísi rósir á leir-
ker, en það hafði hún lært í list-
iðnaðarskóla í Prag. Tékkneska
skáldið Julius Zeyer var móður-
bróðir hennar. Hann var eirð-
arlaus maður, ferðaðist víða,
hafði mikinn áhuga á fornum
menningarerfðum, var smekk-
vís og áhugasamur listaverka-
safnari og færði Valerie marg-
ar dýrmætar gjafir, þegar hann
kom úr ferðalögum sínum. Jul-
ius Zeyer var maður barnlaus,
og Valerie var eins konar and-
legur arftaki hans. Hún erfði
hin heimstiorgaralegu sjónarmið
hans, hneigð hans til fagur-
fræði, og hinn fágaða og þrosk-
aða listasmekk hans. Og svo
málaði hún, skrifaði smásögur,
sökkti sér ofan í bókmenntir
allra alda, var hortug og
heimtufrek við saumakonur
S 9 S
5