Heimilispósturinn - 01.11.1949, Side 14

ÁSTARBRÉFIN
Framhald af bls. 7
gerðarleg hún var í framkomu
og hégómleg.Að lonku pórfi
skrifar hann henni á þessa leið
frá baðstaðnum Misdroy:
„Þó að bréfið þitt væri and-
laus skrifborðsvinna, var það
að sumu leyti mjög skemmti-
legt. Það var líkast kapítula úr
smeðjulegum reyfara . . .“
Þetta særði hégómagirnd Val-
eríu. Hún fann, að Rilke var að
losna undan áhrifavaldi hennar
og varð afbrýðisöm. Með af-
brýðisseminni óx ást hennar, og
við ástina bættist hrifning og
aðdáun. Ást Rilkes kólnaði
fljótt, og hann krafðist frelsis.
Hvað gat Valería gert annað
en >5 reyna að vera stolt. Eftir
öll hin eldheitu ástarbréf, fékk
Valería kveðjubréf Rilkes á jól-
unum 1895, tæpum þremur ár-
um eftir að kynning þeirra
hóf st:
„Kæra Vally! Þakka þér fyr-
ir að þú gafst mér frelsi. Þú
hefur reynzt hugrökk og göfug-
lynd, einnig á þessari erfiðu
stund, hugrakkari og göfug-
lyndari en ég. Blessun mín fylg-
ir þér. Þú varst leiftrandi
stjarna á himni hinnar myrku
ævi minnar. Lifðu heil! Og
þurfirðu einhvern tíma á hjálp
vinar að halda, þá leitaðu til
mín. Enginn getur verið þér
einlægari vinur en René“.
Valeria var særð djúpu sári.
Ástin hafði brugðist henni. Hún
gat ekki skilið, hvernig á því
stóð að Rilke hætti að elska
hana. Hún gat ekki gleymt lof-
orðum Rilkes um eilífa ást. En
hann hafði fyrir löngu gleymt
loforðum sínum um ævarandi
ást og hjónabandsheitum. Hann
sá Valeríu aldrei eftir þetta,
enda þótt hún vonaði stöðugt,
að hann kæmi aftur. Hún gekk
alltaf um göturnar í þeim bún-
ingi, sem var í tízku, þegar hún
var ung, með sólhlífina sína
með fílabeinsskaftinu, og barða-
stóra hattinn. Tíminn var flog-
inn fram hjá henni fyrir löngu.
Hún hafði ekki getað fylgst með
honum. Og þannig varð hún
einskonar forngripur á götunni
í Prag, forngripur, sem þeir
gerðu gys að, sem ekki þekktu
örlög hennar. Það var ekki
heldur von að þeir vissu, að líf
þessarar torkennilegu, villu-
ráfandi manneskju hafði staðn-
að árið 1895. Valería hafði lifað
tvær heimsstyrjaldir, en hún
hafði naumast vitað um hvað
barizt var. Loks dró hún sig
alveg í hlé og lokaði sig inni
hjá köttum sínum og listaverk-
unum, sem hún hafði fengið í
arf eftir móðurbróður sinn,
skáldið Zeyer. Enginn saknaði
hennar af götunum, og þannig
dó hún ein og yfirgefin. En það
var einungis líkami hennar, sem
dó. Sál hennar hafði löngu áður
yfirgefið þennan eymdarinnar
táradal. Sál hennar hafði
slokknað, þegar ást Rainer
Maria Rilke kólnaði.
Samvizkan er lág, veikluleg rödd,
sem hvíslar: „Gerðu það ekki, það
getur komizt upp.“
* '
Lygin kemst umhverfis jörðina
meðan sannleikurinn er að búa sig
að heiman.
12
5 5?