Vinnan - 01.08.1948, Side 19

jónir manna. Et' miðað er við viðskiptaveltuna
er þetta stærsta iðjugrein Bandaríkjanna. Árið
1919 komst framleiðslu verðmagnið upp í 4
milljarða dollara. Samtímis nam verðmæti járn-
og stáliðjunnar 3 milljörðum, bifreiðaiðnaðar-
ins 2,5 milljörðum og baðmullariðjunnar 2 mill-
jörðum.
Þungamiðja sláturiðjunnar er í einu af út-
hverfum Chicagó-borgar. í „Packing Town“
standa stærstu sláturhús heimsins. Búsmalinn er
fluttur utan af sléttunum í opnurn flutninga-
vögnum. Því næst er hann settur í gerði, sem
gert er með margra kílómetra langri plankagirð-
ingu, og þar bíða gripirnir þess sem fram á að
fara. Gerði þessi hafa hlotið hið skáldlega nafn
„kvikfjárgarðar“. Biðin er skömm. Skepnurnar
eru fluttar áleiðis í smávögnum, og vatni dælt
yfir allt saman á leiðinni til sláturliússins, þar
sem þeir hverfa inn. í því að skepnurnar koma
inn eru þær slegnar með æfðri hendi tvö eldsnögg
hamarshögg í hnakkann, svo að þær missa með-
vitundina og falla. Á meðan þetta gerist er vagn-
inn kominn alla leið inn, og annar hliðarvegg-
urinn fellur og skepnan fellur um koll. í sama
vetfangi er slungið járnkeðju um afturfætur þess,
og lifandi líkami þess hafinn á loft upp. Hár-
beittum hnífi er brugðið á hálsinn og kviðinn.
Kroppurinn heldur áfram eftir rennislám. Blóð-
ið, sem fossar úr undinni rennur í sérstaka geyma.
Kroppurinn er því næst hafinn upp á næstu hæð,
og áður en hann kemur aftur niður, hefur hann
gengið gegn um allar aðgerðir.
Hálfri klukkustund eftir, að fyrsta höggið
lenti á skepnunni er hún komin niður í kjallara,
þar sem kælirúmin eru. Hver einstakur hluti
þess liefur farið sína sérstöku leið til frekari að-
gerða: Blóð, skinn, horn, klaufir, garnir og bein.
Ekkert er látið fara til spillis. — Öll slátursiðjan
er undir eftirliti fárra en stórra hringa. Þeir eiga
ekki aðeins sláturhúsin. Þeir ráða öllu á kvik-
fjármarkaðinum, þeir eiga verksmiðjurnar, sem
vinna úr úrganginum, þeir sjóða niður kjötið,
bræða tólgina, smíða tölurnar, búa til bjúgu,
svínsburstir, lím, lifrarpylsu, beinamjöl, sápu og
smjörlíki, — þeir hafa eftirlit með allri smásölu
á kjöti og eiga stærstu frystihús lieimsins, þús-
undir kælivagna til járnbrautarflutninga og kæli-
bíla svo hundruðum skiptir.
Þannig líti hinir frægu „refilstigir“ Chicagó-
borgar út. Oft hefur þeirn verið lýst, og oft hefur
lýsingin vakið hryllingu manna á milli. í raun
og veru er þetta ákaflega ömurleg vinnubrögð.
Við eigum bágt með að hugsa okkur „sérfræðing“,
sem getur stungið 1000 svín til bana á klukku-
stund. Fáir mundu þola slíkt starf til lengdar.
Við nánari athugun virðast hinar hlægilegu pré-
dikanir jurtaætunnar ekki jafn hlálegar og áður.
Fyrir siðasakir skal ég geta þess, að lýsingar Up-
tons Sinclaires á amerískum sláturhúsum („Á
refilsigum“) eru alltof einhliða að áliti algerlega
lilutlausra Evrópumanna, sem hafa skoðað þau.
Ef heilbrigðisástandið í sláturhúsunum væri í
raun og veru eins afleitt og Sinclair lýsir því,
mundu allir Ameríkumenn, og það fyrir löngu
síðan, vera komnir til annars og betri heims. í
miklu iðnaðarlandi er það blátt áfram óhugsandi,
að heilbrigðiseftirlit með kjöti geti verið slæmt.
Yrði það vanrækt, kæmu afleiðingarnar í Ijós
eftir nokkra daga. Það rennur mikið blóð í slát-
urhúsunum, en enn meira af vatni. Vissulega
er það miskunarlaust og viðbjóðslegt . . . En
hvað er að fást um það? . ..
Það, sem ég meina, sérðu, sko,
vera ekki að neinu rugli.
Bara að reyna að hitta tvo
steina með einum fugli.
Káinn.
Hryssugreyið, hún er að deyja,
á hrygginn fleygir sér.
Ég skal segja, ég skal segja,
ég skal segja þér.
Káinn.
*
Kvenmannslaus í kulda og trekki
kúri ég volandi.
Þetta er ekki, ekki, ekki,
ekki þolandi.
Steinn Steinarr.
-K
I heimsins þraut sig hengdi og skaut
á hafsins braut til Eyja.
Margur naut þess meðan hann flaut,
en maðurinn hlaut að deyja.
Höfundur ókunnur.
VJNNAN
159