Börn og menning - 01.04.2009, Page 10

Tinni kemur til skjalanna
Fimmtudaginn 10. janúar 1929 steig ungur
blaðamaður upp í lest í Brussel og lagði f mikla
langferð austur á bóginn. Ferðinni var heitið
til Sovétríkjanna og blaðamaðurinn ungi
var klæddur eftir nýjustu tísku ferðamanna,
í rúðóttum pokabuxum og jakka í stíl, á
hnésokkum og með sixpensara. Með honum
var lítill hvítur hundur.
Þetta voru þeir Tinni og Tobbi, eða Tintin
og Milou, sköpunarverk belgíska teiknarans
Flergé. Þeir birtust upp frá þessu einu sinni í
viku, í svart-hvítu, í Le Petit Vingtiéme (Litlu
tuttugustu) barnablaði sem fylgdi kaþólska
dagblaðinu Le XXe Siéde (20. öldinni) alla
fimmtudaga. Á bakvið höfundarnafníð
Flergé, leyndist Georges Remi, drátthagur
náungi af innheimtudeildinni sem hafði tekíð
við ritstjórn barnablaðsins nokkru áður og
fór strax að teikna fyrir yngstu lesendurna.
Til að byrja með var söguþræðinum í
ævintýrum Tinna fjarstýrt innan af
ritstjórnarskrifstofum dagblaðsins Le XXe
Siéde en þar réði ríkjum ofuríhaldssamur
kaþólikki, séra Norbert Wallez. Það var hans
hugmynd að senda Tinna til Sovétríkjanna
í sinni fyrstu fréttaöflunarferð árið 1929.
Fyrir austan var allt á öðrum endanum
rúmum áratug eftir byltingu Leníns og
bolsévikkanna og kommúnisminn riðaði af
áreynslu. Hin ungu Sovétríki voru sjálfkjörið
skotmark fyrir íhaldsamt dagblað í vestrinu
en það var, eins og önnur blöð af sama
toga, gjarnt á að leggja lesendum sínum,
bæði ungum og öldum, línuna í pólitík og
félagsmálum. Hergé fékk heilu senurnar
að láni í bók Joseph Douillet, Hulunni svipt
af Moskvu, m.a. einkar áhrifaríka lýsingu
á sovéskum kjörfundi þar sem byssukjaftar
yfirvalda „hjálpuðu" almenningi að kjósa
rétt - og bara rétt.
Ekki tók betra við í næstu sögu. Aftur
var það ritstjóri dagblaðsins, séra Wallez,
sem réði ferðinni og nú skyldi Hergé senda
blaðamann barnannatil Afríku, nánar tiltekið
til belgísku nýlendunnar Kongó. Þar vantaði
hermenn til starfa og belgísk stjórnvöld vildu
sjá jákvæðar fréttir af nýlendunni, eitthvað til
að fegra líf opinberra starfsmanna þar suður
frá. Bókin Tinni í Kongó er alveg hræðileg
og líklega verst skrifaða Tinnabókin. Hún
er lýsandi dæmi um ógeðfellda afstöðu
hinna svokölluðu nýlenduherra, belgísku
broddborgaranna, til heimamanna í Kongó
sem eru gerðír að bablandi hálfvitum.
Afstaðan til þeirra er þó ekki það versta
víð bókina heldur hin hrikalegu dráp á