Hinsegin dagar í Reykjavík - aug 2018, Qupperneq 56
56
voru þau viss um að þetta ætti að
vera öfugt og við fengum öðruvísi
meðhöndlun í kerfinu en aðrir. Ef við
hefðum verið að breyta skráningu í hina
áttina, það er að segja að hún fengi 100%
forsjá, hefðum við ekki séð þau meir. Við
hefðum fengið stimpla á blað og labbað
út en af því að við vildum forsjá varð
þetta meiriháttar ferli.
Á: Það þurfti að fara fram mat og umsögn
frá sálfræðingi um það hvort þetta væri
barninu fyrir bestu. Sálfræðingurinn
spurði hins vegar einungis um ástæður
okkar fyrir barneignum en ekki um líðan
og velferð barnsins. Í skýrslunni okkar
stóð hins vegar að það væri grunur um
eitthvað ólöglegt (staðgöngumæðrun)
svo að kannski var þetta það mildasta
sem þau gátu gert.
S: Það er samt verið að koma öðruvísi
fram við okkur en aðra. Sami aðili
hringdi bæði í ljósmóðurina okkar og
heimahjúkrunarfræðinginn til að reyna að
fá þær til að segja orðið staðgöngumóðir
sem hefði orðið til þess að við lentum í
vandræðum.
Þetta varð til þess að Ágúst og Sæþór
gátu hvorki fengið heilsutryggingu né
vegabréf fyrir Daníel til að byrja með. Það
hefði skapað vandræði ef eitthvað hefði
komið upp á en það gerðist sem betur fer
ekki.
S: Okkur langaði til að fara með hann út til
foreldra minna en gátum hvorki gert plön
né sótt um ríkisborgararétt fyrir hann til
að byrja með.
S: Þetta er augljóst þegar um 100%
staðgöngumæðrun er að ræða. Maður fer
til læknis, það eru notuð egg frá annarri
konu, staðgöngumóðurinni er borgað
fyrir og það er mikil gagnaslóð. Svo eru
dæmi um konu sem verður ólétt eftir
mann, kynnist öðrum manni og ákveður
að ala upp barnið með honum með
samþykki allra. Það er í raun eins og við
erum að gera. En hvar er línan? Hvenær
verður þetta staðgöngumæðrun? Þegar
það er læknir sem býr til barnið? Er það
þegar þú notar egg úr annarri konu
eða þegar henni er greitt fyrir? Eða er
það af því að í þessu dæmi eru við tveir
karlmenn? Hvað með samkynhneigða
vini sem eignast börn saman?
Á: Það er svo sem dómstóla að ákveða
það. Við vildum reyndar flytja út til
Ástralíu til að vera nær Lauren en það er
erfitt að komast inn í landið. Daníel Valur
fengi ríkisborgararétt en ekki við.
Lauren er skráð móðir Daníels á pappírum
þó að Sæþór og Ágúst séu með forræði
og þeir ráðfæra sig við hana. Þau hafa
samband, hún fylgist með drengnum og
þó að hann kalli hana mömmu er hún
eins og frænka hans. Lauren þurfti að
gefa umsögn til að Sæþór fengi forsjá yfir
Daníel. Sæþór er ekki búinn að ættleiða
Daníel Val en er með sameiginlegt forræði
yfir honum. Ættleiðing var einfaldlega
meira vesen og þeir sáu ekki ástæðu til
þess.
S: Við erum að reyna að kaupa lóð nálægt
Lauren svo við getum byggt hús fyrir
Daníel Val í framtíðinni og átt stað til að
búa á nálægt henni þegar við erum í
heimsókn.
Fleiri fósturbörn
Þegar Daníel Valur var tveggja ára
fengu Ágúst og Sæþór símtal frá
Barnaverndarstofu og þeim var boðið
að taka í fóstur 17 ára strák sem hefur
núna búið hjá þeim í tvö ár. Hann fékk
framlengingu í fósturkerfinu til tvítugs
og kaus sjálfur að vera áfram hjá þeim.
Barnavernd er með forsjá yfir honum en
Sæþór og Ágúst eru umönnunaraðilar.
Þeir sáu fyrir sér að geta stutt hann og
komið honum inn í fullorðinsárin en þetta
er oft viðkvæmur tími hjá fósturbörnum
sem eiga það á hættu að þurfa að standa
á eigin fótum við 18 ára aldur þegar þau
detta út úr fósturkerfinu.
Á: Hann er sjálfstæður og fullorðinn og
þarf miklu minna á okkur að halda en
áður. Það var erfitt áður en hann var 18
ára því að ég hafði stöðugar áhyggjur af
honum en átti erfitt með að skipta mér
mikið af honum. Ég var alltaf á tánum
og að hringja í hann. Svo jafnaði það sig,
hann róaðist inn í aðstæður, varð 18 ára
og þar með sjálfstæður. Við erum ekki að
reyna að stjórna honum lengur.
S: Við prófuðum að gera meira með
honum fyrst þegar hann kom, reyndum
að kenna honum að elda og svona. Okkur
langaði að vera meira eins og pabbar
hans en hann vildi það ekki. Það var
orðið of seint fyrir það, hann var orðinn
fullorðinn.
Á: Hann hefur alltaf verið mjög góður,
vinalegur og fínn að öllu leyti. Við erum
að reyna að hjálpa honum að verða
fullorðinn, búnir að kenna honum að
þvo sinn eiginn þvott og svona. Ég sagði
honum þegar hann varð 18 ára að ég
myndi ekki gera það lengur. Það er ábyrgt
að kenna honum að sjá um sig.