Morgunblaðið - 26.01.2021, Síða 28
28 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 2021
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Myndlistar- og tónlistarmaðurinn
Sigtryggur Berg Sigmarsson, sem
býr og starfar í Hannover í Þýska-
landi, er mikill áhugamaður um
kvikmyndir og þá sérstaklega gríð-
arlega undarlegar kvikmyndir.
Sigtryggur heldur úti facebooksíðu
sem helguð er slíkum myndum sem
og költmyndum svonefndum, Költ
og gríðarlega undarlegar kvik-
myndir. Eru fylgjendur þeirrar síðu
um 2.300 talsins enda af nógu að
taka þegar kemur að gríðarlega
undarlegum
kvikmyndum í
kvikmyndasög-
unni.
Sigtryggur
áréttar strax í
upphafi spjalls
við blaðamann að
heiti síðunnar sé
ekki frá honum
komið. „Heitið og
allt þetta kemur
ekkert frá mér,
það var annar náungi sem startaði
þessu öllu en hann bað mig að taka
við, hann hafði ekki tíma í þetta.
Það eru einhver ár síðan en titillinn
kemur frá Incredibly Strange
Films sem var hálfgerð biblía og
opnaði mjög margar dyr fyrir mjög
mörgum. Þetta var Research-bók
sem kom út, minnir mig, ’86 eða ’7,“
segir Sigtryggur en bókin kom ein-
mitt út árið 1986. „Það var verið að
selja Research-bækurnar í Bóksölu
stúdenta og þessar bækur opnuðu
mjög mikið fyrir mörgum, þetta er
var svona „holy grail“,“ bætir Sig-
tryggur við en áhugasömum má
benda á vefsíðu téðrar útgáfu,
researchpubs.com.
Frábær og furðuleg
Sigtryggur segist muna eftir því,
þegar hann var á barnsaldri, að
Fellini hafi þótt furðulegi leikstjór-
inn en þó mikils metinn. Kvikmynd
hans 8½ hafi mörgum þótt besta
kvikmynd allra tíma án þess þó að
átta sig almennilega á því um hvað
hún væri. Sigtryggur hlær að þessu
enda kvikmynd Fellinis flokkuð
sem súrrealískt gamandrama. „Ef
ég er að horfa á kvikmynd og ekki
alveg búinn að ná utan um myndina
eftir korter og fæ þessar spurn-
ingar upp í kollinn: fyrir hvern er
þessi mynd, af hverju var þessi
mynd gerð, hver setti peninga í
þessa mynd […] ef svona spurn-
ingar koma upp á ég von á mjög
góðu,“ segir Sigtryggur sposkur um
áhuga sinn á gríðarlega und-
arlegum kvikmyndum.
– Er það þá sælutilfinning?
„Algjörlega,“ svarar Sigtryggur
að bragði og segist mikið hafa farið
í bíó sem barn og séð alls konar
bíómyndir, misjafnar að gæðum.
„Ég man að ég var orðinn svo
þreyttur á því að yfirleitt eftir kort-
er eða tuttugu mínútur vissi maður
nokkurn veginn hvernig myndin
myndi fara, þetta var rútína og
truflaði mig mjög mikið. Ég man
ekkert alveg hver var allra fyrsta
furðulega myndin sem ég sá en ég
man eftir því að ég sá Ken Russell-
myndir í æsku, áður en ég kynntist
myndum Davids Lynch. Ég sá Neil
Jordan líka og Peter Greenaway og
þannig dót,“ segir Sigtryggur.
Hann hafi hangið með vinum sínum
á vídeóleigu í hverfinu og stelpurn-
ar sem voru að afgreiða oft orðið
svo þreyttar á þeim að þær hafi
lánað þeim spólu til að losna við þá.
Sagt þeim að fara heim að horfa á
myndina og koma svo aftur og skila
henni. „Við reyndum alltaf að finna
eitthvert stöff til að taka með heim
áður en foreldrarnir kæmu,“ rifjar
Sigtryggur upp og að þeir vinirnir
hafi bæði horft á hryllingsmyndir
og furðumyndir. „Þær gerðu mikið
fyrir mann þegar maður var ung-
ur,“ segir hann.
Ástríðufullur Franco
– Það má flokka þessar myndir
eftir því hvort þær eru „artí“ og
skrítnar eða lélegar og skrítn-
ar, er það ekki? Það eru
nokkrir flokkar til af stórkost-
lega undarlegum myndum, er
það ekki?
„Jú … ég fíla alveg
myndir sem eru „full on“
furðulegar en
finnst alltaf
best
þegar
það er
eitthvað sem heldur manni
gangandi, það er list að
geta náð þeirri stemningu,“
svarar Sigtryggur. Auðvelt
sé að gera kvikmynd sem
sé bara undarleg og ekk-
ert umfram það en erf-
iðara að hafa sögu með
sem dragi áhorfandann
inn í myndina.
Sigtryggur bendir á
kvikmyndir spænska
leikstjórans Jesús
„Jess“ Francos sem dæmi um und-
arlegar myndir gerðar af augljósri
og mikilli ástríðu. „Hann gerði
kvikmyndir af því hann varð að
gera það, alveg eins og Char-
les Bukowski varð að skrifa,“
bendir Sigtryggur á. „Hann
þurfti að vera með þrjár eða
fjórar myndir í gangi,
var kannski að skrifa
handrit að næstu
mynd á meðan
hann var að gera
mynd og var
kannski ekki bú-
inn með hand-
ritið að henni,“
segir Sig-
tryggur kim-
inn. Franco
hafi líklega
gert allar gerð-
ir kvikmynda;
gaman, hrylling,
drama, í raun hvað
sem er.
Sigtryggur bend-
ir á að hefði Franco
náð að einbeita sér
að einni mynd
hefði hann mögu-
lega gert meist-
araverk. „Í mínum
augum var hann
algjör snillingur
þessi gaur og sjarminn við þessar
myndir hans er að þær eru svo
„random“, eins og það sé eitthvert
mjög undarlegt „touch“ í gangi.“
Nokkrar undarlegar
Sigtryggur segist stundum taka
sér hlé frá furðulegum myndum og
horfa á Hollywood-myndir. „En þá
er ég strax kominn í símann og far-
inn að tékka á tölvupósti, Facebook
og svona. Ég er ekki að fá mitt,“
útskýrir hann. Hann geti farið á
klósettið í miðri Hollywood-mynd
án þess að missa af neinu mikil-
vægu.
Sigtryggur er spurður að því
hvort hann eigi sér uppáhalds-
furðumynd. Hann segist hafa skrif-
að nokkrar á blað fyrir samtalið
(sem heyra má í heild sem hlað-
varpsþátt á mbl.is á slóðinni
www.mbl.is/folk/frettir/2021/01/21/
dasamlega_undarlegar/) og nefnir
The World Greatest Sinner eftir
Timothy Carey frá árinu 1962, To
Kill a Clown eftir George Bloom-
field frá 1972, Bloody New Year
eftir Norman J. Warren frá 1987,
Buddha’s Palm og The Boxers
Omen sem framleiddar eru af
Shaw-bræðrum og Scream for Help
eftir Michael Winner frá 1984.
Blaðamaður kannast ekki við
neina þessara mynda og nefnir Sig-
tryggur þá eina sem margir þekkja,
Zardoz eftir John Boorman frá
árinu 1974, þar sem Sean Connery
heitinn er með sítt fléttað hár og
klæddur háum stígvélum og stór-
furðulegri rauðri brók með rauð
axlabönd (sjá mynd hér til hliðar).
Til gamans má geta að Zardoz er
með meðaleinkunnina 46 á Meta-
critic sem er býsna gott fyrir gríð-
arlega undarlega kvikmynd. Eða
vont, eftir því hvernig á það er litið.
En hvar er best að leita að
gríðarlega undarlegum kvikmynd-
um? Sigtryggur nefnir Amazon
Prime-streymisveituna, þar megi
finna margar góðar myndir í þess-
um flokki. „Svo er það YouTube,
það er hafsjór af góðu stöffi á You-
Tube,“ bendir Sigtryggur á. Þar
megi finna myndir í fullri lengd og
önnur streymisveita, Mubi, sé líka
nokkuð gjöful. Síðast en ekki síst er
það svo fésbókarsíðan fyrrnefnda
því á henni má finna ábendingar
um furðumyndir og umræður um
slíkar myndir.
Gríðarlega undarleg sæla
Sigtryggur Berg er sérlegur áhugamaður um gríðarlega undarlegar kvikmyndir Hann segir
von á góðu ef vissar spurningar vakna eftir korters áhorf Heillaðist ungur af slíkum myndum
Lófi Búdda Úr hinni gríðarlega undarlegu Buddha’s Palm sem er ein þeirra sem Sigtryggur hefur dálæti á.
Sigtryggur Berg
Sigmarsson
Á brókinni
Sean Connery
í Zardoz.
Þau bíóhús sem opin eru geta aðeins selt í hluta sæta
sinna vegna Covid-19 og framboðið hefur verið heldur
lítið af kvikmyndum til sýninga í tæpt ár vegna farsótt-
arinnar. Þegar hefur verið tilkynnt um fjölda frestana
á frumsýningum á árinu og á vefnum Vulture hafa þær
verið teknar saman í stafrófsröð. Og enn munu eflaust
einhverjar bætast við. Af þeim sem frestað hefur verið
má nefna Avatar 2 (frestað frá des. 2021 til des. 2022),
The Batman (frá 25. júní til 1. okt. 2021), Bios (frá 16.
apríl til 13. ágúst 2021), F9 (frá 2. apríl til 28. maí), The
French Dispatch (frestað um óákveðinn tíma), Ghost-
busters: Afterlife (frá 5. mars til 11. júní 2021), The
King’s Man (frá 12. mars til 20. ágúst 2021), Mission:
Impossible 7 (frá 23. júlí til 19. nóv. 2021) og síðast en
ekki síst Bond-myndin No Time To Die, frá 2. apríl til 8.
okt. 2021.
AFP
Tómlegt Gestur kvikmyndahússins Renoir í Madrid á Spáni var á dögunum aleinn í salnum en þó með grímu.
Fjölda frumsýninga frestað
Hið 22 ára gamla skáld, Amanda
Gorman, skaust á stjörunhimin
bandarískra bókmennta með
áhrifaríkum flutningi á ljóði henn-
ar, „The Hill We Climb“, við inn-
setningarathöfn Joe Bidens Banda-
ríkjaforseta og Kamölu Harris
varaforseta í liðinni viku.
Þrjár væntanlegar bækur Gorm-
an stukku báðar efst á listann yfir
pantaðar bækur á Amazon-vefnum
– þótt tvær þeirra komi ekki út fyrr
en í september. Penguin-útgáfan
tilkynnti að ljóðið „The Hill We
Climb“ muni fyrst koma út eitt og
stakt í harð-
spjaldaútgáfu í
vor en fyrsta
ljóðabók skálds-
ins, sem mun
bera sama heiti,
kemur út í sept-
ember og verður
fyrsta upplag
150.000 eintök,
sem er einstakt
þegar ljóð ung-
skálds eiga í hlut. Sama dag kemur
út myndskreyttur ljóðabálkur
Gorman fyrir börn, Change Sings.
Óútgefnar bækur Gorman efstar á lista
Amanda
Gorman
Ítalski kvikmyndaframleiðandinn
Alberto Grimaldi er látinn, 95 ára
að aldri. Grimaldi fæddist í Napolí
árið 1925 og nam lögfræði áður en
hann sneri sér að kvikmyndafram-
leiðslu. Hann stofnaði eigið fyrir-
tæki, Produzioni Europee Associati
eða P.E.A. árið 1961 og fyrsta kvik-
myndin sem hann framleiddi var
spænski vestrinn Cabalgando hacia
la muerte. Fyrsti spagettívestrinn
sem hann framleiddi var I due vio-
lenti frá árinu 1964 en þekktasti
vestrinn var þó The Good, the Bad
and the Ugly með Clint Eastwood í
aðalhlutverki.
P.E.A. varð
þekkt af því að
framleiða hasar-
myndir fyrir lítið
fé en af dýrari
myndum sem
Grimaldi fram-
leiddi má nefna
The Gangs of
New York eftir
Martin Scorsese. Ferill Grimaldi
spannar 40 ár og framleiddi hann
yfir 80 kvikmyndir í Evrópu og
Bandaríkjunum.
Framleiðandinn Alberto Grimaldi látinn
Alberto Grimaldi