Fréttablaðið - 25.08.2021, Blaðsíða 14

MARKAÐURINN
ÚTGÁFUFÉLAG Torg., Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík, sími 550 5000
Netfang rit stjorn@markadurinn.is | Sími 550 5051 | Ritstjóri Hörður Ægisson hor-
dur@frettabladid.is
Netfang auglýsingadeildar auglys ing ar@frettabladid.is Veffang frettabladid.is
Kaup, sala og
samruni fyrirtækja.
kontakt@kontakt.is I 414 1200 I www.kontakt.is
FYRIRTÆKJARÁÐGJÖF
• Verðmat
• Ráðgjöf og undirbúningur
fyrir sölumeðferð
• Milliganga um fjármögnun
• Samningagerð
FJÁRFESTING Í SJÓÐUM
ER GÓÐUR VALKOSTUR
TIL AÐ ÁVAXTA PENINGA TIL
SKEMMRI OG LENGRI TÍMA
Kynntu þér árangur og úrval
ÍV sjóða á WWW.IV.IS
FRÉTTIR, FÓLK &
MENNING
á Hringbraut
Forstjóri Fjarskiptastofu vísar
því á bug að stofnunin hafi
ekki lagt neitt af mörkum til
að ljúka ljósleiðaravæðingu
þéttbýlissvæða. Samgöngu-
ráðherra segir mikilvægt að
dvelja ekki um of í baksýnis-
speglinum.
thorsteinn@frettabladid.is
Enn er óljóst hvernig ljúka eigi ljós-
leiðaravæðingu þéttbýlissvæða.
Síminn segir að eftirlitsstofnanir
hafi ekki komið fram með neinar
tillögur, forstjóri Fjarskiptastofu
segir stjórnvöld ekki hafa stigið til
jarðar með það hvort um sé að ræða
markaðssvæði eða ekki, og ráðherra
fjarskiptamála telur að skortur á
samkeppni milli fjarskiptafyrir-
tækja geti verið hluti af skýringunni.
Staða ljósleiðaravæðingar lands-
ins er sú að 13 þúsund staðföng á
þéttbýlissvæðum eiga enn ekki kost
á ljósleiðaratengingu.
Í umsögn sinni um Grænbók um
fjarskipti, sem er hluti af stefnumót-
unarferli fjarskiptaáætlunar, gagn-
rýndi Síminn eftirlitsstofnanir fyrir
að hafa ekki komið fram með neinar
tillögur um eða lausnir á hvernig
mætti hraða eða standa að því að
ljúka ljósleiðaravæðingu á þessum
svæðum.
„Stjórnvöld og ráðgefandi stofnun
geta ekki haldið áfram að skila auðu
um hvernig á að fulltengja Ísland,“
sagði í umsögn Símans sem Mark-
aðurinn greindi frá.
Síminn bendir jafnframt á að í
stefnu Alþingis um fjarskiptamál
sem var samþykkt árið 2019 hafi
komið fram að enn væri óleyst
hvernig ljúka ætti ljósleiðara-
væðingu þéttbýlisstaða úti á landi
og svipað orðalag hafi verið í fjar-
skiptaáætlun sem var samþykkt
árið 2012.
Að mati Símans hefði mátt leggja
fram stefnu og sýn á það hvernig á að
mæta þörfum þessara heimila fyrir
talsvert löngu síðan. „Er það hlut-
verk eftirlitsaðila að vera ráðgefandi
í þessum efnum. Staðan er hins vegar
sú að eftirlitsaðilar hafa ekki komið
með neinar tillögur eða lausnir í
þessum efnum.“
Hrafnkell V. Gíslason, forstjóri
Fjarskiptastofu, segir mikinn árang-
ur hafa náðst í ljósleiðaravæðingu
dreif býlis. „Fyrir nokkrum árum
ákváðu stjórnvöld að ljósleiðara-
væða strjálbýlið með styrkjum úr
ríkissjóði vegna þess að það var
markaðsbrestur til staðar. Ljóst var
að fjarskiptafélögin myndu aldrei
ljósleiðaravæða sveitabæina upp á
eigin spýtur,“ segir Hrafnkell.
„Það er tímafrekasti og dýrasti
þátturinn á hvert heimili í ljósleið-
aravæðingunni. Markaðsaðilar hafa
ljósleiðaravætt þéttbýlið á Suðvest-
urhorninu og Eyjafjarðarsvæðinu.
Eftir stendur þéttbýlið úti á landi.“
Hrafnkell bendir á að ríkið geti
ekki niðurgreitt uppbyggingu á
samkeppnismarkaði í ljósi reglu-
verks EES-réttar um ríkisstyrki.
„Hvað varðar þéttbýli úti á landi
hefur ekki verið tekin afstaða til
þess hvort það séu markaðslegar
forsendur fyrir uppbyggingu. Það
er því óljóst hvort þetta séu mark-
aðssvæði eða ekki. Stjórnvöld hafa
ekki stigið til jarðar með það,“ segir
Hrafnkell.
Spurður hvort Fjarskiptastofa hafi
ekki, eins og gefið er í skyn í umsögn
Símans, beitt sér fyrir ljósleiðara-
væðingu á þéttbýlissvæðum svarar
Hrafnkell neitandi.
„Það er ekki rétt að við höfum ekki
beitt okkur. Við höfum reynt að auka
áhuga fyrirtækja á uppbyggingu,“
segir Hrafnkell. Annars vegar setti
stofnunin það sem skilyrði í síðustu
ráðstöfun tíðniheimilda að það yrði
byggt upp 5G-net úti á landi á níu af
þessum þéttbýlissvæðum til að bæta
þjónustuna þar.
„Það er því sannarlega búið að gera
ráðstafanir til að efla samkeppni á
þéttbýlissvæðum á landsbyggðinni
Hins vegar hefur stofnunin með
virkum hætti hvatt til samstarfs og
samnýtingar við uppbyggingu fjar-
skiptainnviða þar sem það á við og
meðal annars gefið út leiðbeiningar
til markaðsaðila þar að lútandi. En
ég er engu að síður þeirrar skoðunar
að það þurfi að stíga til jarðar af
fullum þunga til að ljósleiðaravæða
þessi svæði. Spurning er hvernig það
verður gert,“ bætir Hrafnkell við.
Hver þarf að eiga frumkvæðið til
að koma þessu í lag? Fjarskiptafélög,
stjórnvöld eða Fjarskiptastofa?
„Allir þessir aðilar geta átt aðild
að samtalinu. Megininntak fjar-
skiptaregluverksins liggur í því
að markaðsaðilar byggi upp fjar-
skiptainnviði í samkeppni og eigi
að því frumkvæði, með samstarfi
þar sem við á. Hafi verið sýnt fram á
markaðsbrest, það er að markaðsað-
ilar vilji og muni ekki byggja upp, þá
kann að koma til þess að nýta þurfi
opinbert fé til uppbyggingarinnar.
Fjarskiptastofa byggir ekki upp inn-
viði heldur notar ákvæði regluverks-
ins til þess að fá markaðsaðila til að
hreyfa sig. Það höfum við sannarlega
gert til dæmis hvað varðar farnets-
þjónustu úti á landi og því að hvetja
til samstarfs,“ segir Hrafnkell.
Ljósleiðaravæðing þéttbýlissvæða
verður sífellt meira aðkallandi ef
marka má umsagnir sveitarstjórna
um ofangreinda grænbók.
„Flýta þarf því að tengja þéttbýli á
landsbyggðinni, sérstaklega ef litið
er til markmiða stjórnvalda um jafna
búsetu og áherslu á störf án staðsetn-
ingar,” segir í umsögn Vesturbyggðar.
Aðspurður segist Sigurður Ingi
Jóhannsson, samgöngu- og sveitar-
stjórnarráðherra, hafa orðið var við
vaxandi óþolinmæði sveitarstjórna.
„Það er mjög skiljanlegt enda
endurspegla sveitarstjórnir óskir
íbúanna. Koparþráðurinn hefur
gengið upp að ákveðnu marki en fólk
vill ljósleiðara,“ segir Sigurður Ingi.
Í umsögn Fjórðungssambands
Vestfirðinga kemur fram að staða
háhraðatenginga í þéttbýliskjörnum
á Vestfjörðum sé ekki viðunandi.
„Krafan er að stjórnvöld séu á
hverjum tíma að þrýsta á fjarskipta-
fyrirtæki og eða koma inn með bein-
um hætti til að tryggja að markmið
fjarskiptaáætlunar gangi eftir s.s. að
tryggja að ekki séu tafir á uppbygg-
ingu kerfisins,“ segir í umsögn sam-
bandsins.
Þá sagði Kristinn Jónasson, bæjar-
stjóri Snæfellsnesbæjar, í samtali við
Markaðinn í lok síðasta árs að mikill
þrýstingur væri á bæjaryfirvöld að fá
ljósleiðara, „enda er hraði netteng-
inga eitt af þeim málum sem brenna
hvað mest á landsbyggðinni.“
Hefur ljósleiðaravæðing þéttbýlis-
svæða strandað á stjórnsýslunni?
„Fjarskiptafyrirtækin hafa litið
svo á að ekki sé hægt að tengja þessi
svæði á markaðslegum forsendum.
En ég verð að spyrja sjálfan mig að
því hvort það geti verið rétt þegar
Vestmannaeyjabær með þrjú þús-
und íbúa er einn þeirra. Það hefur
verið einhver skortur á vilja hjá stóru
fjarskiptafyrirtækjunum og hugsan-
lega er það vegna skorts á samkeppni
milli þeirra,“ segir Sigurður Ingi. n
Óljóst hvernig landið
verði tengt að fullu
Í umsögn Fjórðungssambands Vestfirðinga kemur fram að staða háhraðtenginga í þéttbýliskjörnum á Vestfjörðum
sé ekki viðunandi. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Það er því óljóst hvort
þetta séu markaðs-
svæði eða ekki. Stjórn-
völd hafa ekki stigið til
jarðar með það.
Hrafnkell V. Gíslason, forstjóri
Fjarskiptastofu.
MARKAÐURINN2 25. ágúst 2021 MIÐVIKUDAGUR