Fréttablaðið - 11.09.2021, Blaðsíða 22

Þorleifur segir listamanninn innra hafa ráðið för svo lengi að einstaklingurinn sat á hakanum. Fréttablaðið/Eyþór
Leikstjórinn Þorleifur Örn
Arnarsson er kominn heim.
Eftir að hafa elt drauminn í
fimmtán ár komst hann að
því þegar hann rættist, að
það sem mann dreymir um
um tvítugt er ekki endilega
það sem hentar út ævina.
Um liðna helgi var sýningin Rómeó
og Júlía í leikstjórn Þorleifs loks
frumsýnd, eftir eins og hálfs árs
undirbúning. Þorleifur segir við-
brögðin hafa verið frábær og það
sannast þar sem við sitjum á kaffi-
húsi í miðbænum og gestir óska
honum til hamingju með uppsetn-
inguna sem sé á allra vörum.
Á liðnu ári gerði Þorleifur samn-
ing við Þjóðleikhúsið um upp-
setningu einnar sýningar á ári,
næstu árin, en ljóst er að verkin
verða að líkindum f leiri. Eftir að
hafa starfað í stærstu leikhúsum
Evrópu undanfarin ár, var Þorleifur
ráðinn yfirmaður leiklistarmála hjá
einu virtasta leikhúsi Þýskalands,
Volksbühne í Berlín. Þangað hafði
hann stefnt frá því hann útskrifaðist
sem leikstjóri, en þegar á hólminn
var komið og Þorleifur hafði gegnt
stöðunni í rúmt ár, á tímum heims-
faraldurs, þurfti hann að endur-
skoða drauminn.
Listamaðurinn Þorleifur hafði
ráðið stefnunni svo lengi að ein-
staklingurinn hafði látið í minni
pokann. Hann sagði upp stöðu
sinni og ferðaðist á milli leikhúsa í
Evrópu þar sem hann sagði sig frá
fjölmörgum verkefnum, þó að ein-
hver hangi inni á næstu árum, og
flutti heim með fjölskyldunni.
Samvinnan stækkar sambandið
Eiginkona Þorleifs, myndlistar-
konan Anna Rún Tryggvadóttir,
hannaði búninga í Rómeó og Júlíu
ásamt Urði Hákonardóttur og hefur
því mikið mætt á heimilislífinu
undanfarið. „Ég næ stundum að
stela henni inn í leikhúsið og það
stækkar sambandið að geta unnið
svona saman. Það er æðislegt, þó ég
sé ekki viss um að sonur okkar sé
sammála um það,“ segir Þorleifur og
hlær. „Eldri sonur okkar sem er 17
ára hefur í raun tekið heimilishaldið
að sér og aðstoðað mikið með þann
sem er yngri, tíu ára. Hann steig
inn; fór og verslaði í matinn, svæfði
bróður sinn og svo framvegis. Þetta
bjargaði okkur.“
Þorleifur og Anna Rún kynntust
fyrir um þrettán árum síðan. „Hún
var að heimsækja vinkonu sína,
Elínu Hansdóttur, sem ég þekki,
í Berlín. Þær sátu á mexíkóskum
kokteilastað við götuna þar sem ég
bjó. Það hefði aldrei hvarflað að mér
að fara inn á þennan stað, en þar
sem ég gekk fram hjá ásamt systur
minni og mági sá ég Elínu inn um
gluggann. Ég ætlaði að heilsa upp á
hana en kom því varla að þegar ég sá
manneskjuna við hlið hennar. Ég var
algjörlega dolfallinn,“ segir Þorleifur
um þennan fyrsta fund þeirra hjóna.
„Tveimur dögum síðar samþykkti
hún svo að hitta mig á stefnumóti.
Ég sótti hana í matarboð, bauð
henni í garð í Berlín þar sem er til-
komumikið sovéskt minnismerki
um sigurinn yfir Berlín. Það má því
segja að ég hafi á fyrsta stefnumóti
boðið henni í fjöldagröf enda eru
um þrjú þúsund hermenn grafnir
þarna.“
Sér til varnar bendir Þorleifur þó
á að um sé að ræða einn fallegasta
stað Berlínar. „Við áttum yndislegt
kvöld og ákváðum að hittast dag-
inn eftir, en þá kom vandræðalega
deitið þar sem við nánast komum
ekki upp orði. Þetta var að f losna
upp þegar hún var að losa lásinn á
hjólinu sínu og ég fékk skilaboð frá
félaga mínum um að lausir miðar
væru á Radiohead-tónleika í borg-
inni. Ég leit því á hana og spurði
hvort hana á langaði á Radiohead-
tónleika og á þessum tónleikum
urðum við kærustupar.“
Starfaði fyrir Sjálfstæðisflokkinn
Á þessum tíma var Þorleifur að ljúka
Lætur ferilinn ekki
lengur stjórna lífi sínu
leikstjórnarnámi í Berlín og kominn
með einhver atvinnutilboð úti, en
leiðin lá heim þar sem listamaður-
inn tók við starfi hjá Sjálfstæðis-
flokknum.
„Ég hef alltaf verið pólitískur
en ekki endilega f lokkspólítískur.
Þetta var rétt eftir Hrunið og vinur
minn, sem var framkvæmdastjóri
Sjálfstæðisflokksins, bauð mér starf.
Ég hef oft velt því fyrir mér hvort
hann hafi verið alveg galinn, að fá
einhvern brjálaðan listamann til
liðs við sig, en ég held að á þessum
tímapunkti, mitt í Hruninu, hafi
verið gott að hafa einhvern alveg
ótengdan pólitíkinni á svæðinu.
Þetta var mjög erfitt fyrir Önnu,“
segir Þorleifur og hlær.
En það voru fleiri sem voru hissa
á þessu næsta skrefi listamannsins.
„Á þessum tíma var bróðir minn
fremstur í f lokki hjá aðgerðasinn-
um, móðir mín var að vinna með
Samfylkingunni, systir mín er í dag
í stjórn leiklistarfélags Viðreisnar og
pabbi var á sínum tíma kommún-
isti. Svo umræðurnar yfir sunnu-
dagssteikinni voru vægast sagt fjör-
legar,“ rifjar hann upp í léttum tón.
„En þarna skildi ég að ekkert er
eins hollt og að þurfa að horfast í
augu við fordóma. Ég hafði verið
alinn upp við mikla andstöðu gagn-
vart Sjálfstæðisflokknum. Vissulega
er margt sem hægt er að gagnrýna í
þeim flokki, en að vinna með fólk-
inu þarna inni og fylgjast með því í
ómögulegum aðstæðum er reynsla
sem ég bý að bæði í lífinu og í list-
inni. Ég sá skýrt að þrátt fyrir mis-
munandi aðferða- og hugmynda-
fræði eru flestar manneskjur, sama
hvar þær standa í pólitík, að reyna
sitt besta. Okkur hættir til að dæma
þá sem eru okkur ekki sammála, á
mórölskum forsendum fremur en
að takast á hugmyndafræðilega.
Það var mjög hollt fyrir mig að
komast í þetta umhverfi akkúrat
þegar ég var að klára skólann úti og
byrja ferðalagið vitsmunalega og
listrænt; að fara inn í umhverfi þar
sem ég var að vinna með fólki sem
ég hélt að mér myndi ekki líka við.
Sem reyndist svo sannarlega ekki
raunin. Í dag á ég miklu erfiðara
með að vera reiður út í pólitíkusa,
enda held ég að þetta starf sé ansi
oft varla vinnandi vegur. Á þessum
tíma snéri fólk líka mikið bökum
saman og það var ákveðin sátt um
grundvallarlínurnar, svipað og við
upplifðum framan af í Covid. Það
tel ég stuðla almennt að mikið betri
pólitík.“
Komið að skuldadögum
Talið berst að kosningunum fram
undan og segist Þorleifur enn ekki
hafa gert upp hug sinn og ólíkt því
sem áður hefur verið, komi allt að
fjórir möguleikar til greina. Hann
er þó alveg með á hreinu hvað sé
mikilvægasta málefnið, umhverfis-
málin.
„Stærsta málefnið fyrir kosningar
hlýtur að vera sú staðreynd að við
stöndum frammi fyrir mest aðkall-
andi verkefni mannkynssögunnar
og það er algjörlega heimatilbúið
vandamál. Ég held að eldri kyn-
slóðir megi prísa sig sælar að það
sé ekki bara allt brjálað, enda er
búið að liggja fyrir frá því á sjöunda
áratugnum hvað myndi gerast ef
CO2 yrði pumpað stanslaust út í
umhverfið. Þetta er stóra lygin um
að endalaust megi nota kreditkortið
en reikningurinn komi aldrei. En nú
bara er komið að skuldadögum og
við verðum að taka ábyrgð á því
bæði persónulega og pólitískt.“
Næsta sýning Þorleifs í Þjóðleik-
húsinu, Án titils, fjallar um áföll og
úrvinnslu þeirra, en málefnið er
Þorleifi hugleikið.
„Samkvæmt kenningum sálfræð-
ingsins Jungs samanstendur sálin af
skugga og ljósi. Áföll fara í skuggann
sem aftengir þig áfallinu, en þar býr
enginn umbreytingarmáttur. Síðan
kemur að því að áfallið ryður sér
leið frá skugganum yfir í ljósið og
þá er katastrófan óumflýjanleg. Ég
tel að þetta eigi við á bæði stórum
sem smáum skala, í því persónu-
lega sem og í hnattrænu samhengi.
Hamfarahlýnun er tráma okkar
kynslóðar sem ferðast nú úr skugg-
anum yfir í ljósið. Og það er núna
okkar verkefni að umbreyta katast-
rófunni í lærdóm, frekar en að falla
með henni niður í skuggann. Og
því mun fylgja þjáning, rétt eins og
í lífinu. Spurningin er alltaf hvernig
unnið er úr þjáningunni.“
Hrokinn var minnimáttarkennd
„Ég hætti að drekka mjög ungur,“
seg ir Þorleif ur, sem upplifði
grunnskólagönguna sem hræði-
lega raun og fór snemma að fikta
við áfengisneyslu og síðar bættust
harðari efni við. „Ég hefði alveg
bókað fengið ADHD-greiningu í
dag, en þó ekki sé lengra síðan var
maður bara stimplaður sem vand-
ræðaunglingur. Það gekk alveg svo
langt að ég var rekinn úr Austur-
bæjarskóla fyrir að slást við skóla-
stjórann. Mamma fann kennara á
eftirlaunum sem heitir Pálína og
bjó í Hamraborginni, til að taka mig
upp á sína arma.“
Í hálft ár lærði Þorleifur því í
Hamraborginni eða þar til hann
byrjaði í Álftamýrarskóla. Erfið-
leikarnir héldu þó áfram í nýja
skólanum þar sem aftur átti að reka
Björk
Eiðsdóttir
bjork
@frettabladid.is
Mér finnst þegar ég
horfi til baka að ég sé
að tala um tvo menn.
Ég skil ekki hvernig ég
lifði af með svona
ofboðslegan sársauka.
Ég ætlaði
að heilsa
upp á hana
en kom því
varla að
þegar ég sá
manneskj-
una við
hlið henn-
ar.
22 Helgin 11. september 2021 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ