Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.12.1961, Blaðsíða 12

10
;>penna yfir 5 ár. Svo sem fyrr var getið, höfðu tilraunirnar staðið í eitt og
tvö ár áður en hafizt var handa um notkun geislavirks fosfórs.
Varðandi töfln 3 skal vakin athygli á eftirfarandi:
1) í tímaritinu „Frey“ hefir verið greint frá áhrifum áburðarkalks í þessum
pottatilraunum á uppskeru (Björn Jóhannesson, 1960). Síðan hefir bætzt
við eitt tilraunaár, en niðurstöður þær er greint er frá í „Frey“ hafa ekki
breytzt við það. Sumarið 1960 jók kalkið uppskeru allverulega í Hvanneyrar-
mýrinni, en hafði engin áhrif á uppskerumagn í mýrajörðinni frá Ytra-Hólmi
og úr Ölfusi. Niðurstöður um áhrif áburðarkalks í umræddum pottatilraun-
um má draga saman sem hér segir: Fyrir mýrajörð úr Ölfusi gaf kalk mjög
mikinn uppskeruauka fyrsta árið (tvöfaldaði uppskerumagnið) og raunhæfan
og ótvíræðan uppskeruauka annað sumarið. Uppskeruaukinn varð svo eng-
inn eða ómælanlegur 3., 4. og 7. árið, en dálítill og reikningslega raunhæfur
5. og 6. árið. Fyrir Hvanneyrarmýrina hefir kalk gefið greinilegan og ótví-
ræðan uppskeruauka þrjú síðustu tilraunaárin, en fyrstu þrjú sumurin var
uppskeruaukinn óviss. Fyrir mýrina frá Ytra-Hólmi hefir aklrei fengizt upp-
skeruauki af áburðarkalki. Það má þó teljast athyglisvert, að á fyrsta vetri
dauðkól vallarfoxgrasið í pottunum með þessum jarðvegi ókalkbornum, en
sakaði lítið sem ekkert í sambærilegum pottum, er höfðu fengið kalk.
Ekki hafa fengizt skýringar á því, hvers vegna mýrasýnishornin frá hinum
þrem umræddu stöðum gefa svo ólíka svörun við áburðarkalki, enda hefir
slíkra skýringa ekki verið leitað.
2) Um uppskerumagn pottanna er það að öðru leyti að segja, að mýrajarð-
vegurinn frá Hvanneyri gefur ótvírætt mesta uppskeru, jafnt þótt um ó-
kalkaðan jarðveg sé að ræða. Uppskera hinna mýrategundanna og móajarð-
vegsins er áþekk.
3) Fosfórmagn grassins frá hverjum tilteknum tilraunalið eða jarðvegstegund
er allbreytilegt frá ári til árs eins og fyrr var nefnt (dálkur 2). Áhrif áburðar-
kalks á fosfórmagn í grasi eru engin, eða a. m. k. ekki mælanleg í þessum
né öðrum innlendum tilraunum varðandi þetta atriði. Er þetta nokkru nán-
ar rakið annars staðar (.Björn Jóhannesson, 1960). Fosfórmagn grassins er
að meðallagi áþekkt fyrir öll mýrasýnishornin, en aðeins lægst fvrir móa-
jarðveginn.
4) Um heildarupptöku eða söfnun fosfórs í grasi pottanna (dálkur 3) gegnir
líku máli og um uppskerumagnið: Mýrin frá Hvanneyri lætur af hendi
meiri fosfór en hinar jarðvegstegundirnar og mestan þar sem kalki er bætt í.
Kalkborni nrvrajarðvegurinn úr Ölfusi gaf nokkru meiri fosfór en sá ó-
kalkaði fyrstu árin, eða á meðan kalkið jók uppskeruna. Fosfórupptaka
grasanna í móajarðveginum reyndist nokkru minni en í hinum pottunum.
5) Tölur dálks 4 („fosfórjafnvægið") fást með því að margfalda tölur næsta
dálks á undan með stuðlinum 100/124,2 og breytast því í sama hlutfalli og töl-
urnar yfir heildarupptöku fosfórs. Athugasemdir undir tölulið 4) um dálk
3 eiga því jafnt við um dálk 4 í töflunni.
6) Næsti dálkur (5) sýnir eftirfarandi: Fyrir móajarðveginn og mýrajarð-
veginn úr ölfusi og frá Ytra-Hólmi stafa að meðallagi 55—60% af fosfór-