Morgunblaðið - 13.08.2021, Blaðsíða 21

MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. ÁGÚST 2021
Gísli frændi hefur alltaf verið
til staðar, góður og skemmtileg-
ur frændi sem gott var að sækja
ráð til. Við munum sakna hans
og erum þakklát fyrir hversu
traustur hann var og í raun mik-
ilvægur klettur í okkar lífi, það
finnum við þegar við hugsum til
baka á kveðjustund.
Minningarnar um Gísla
frænda er ótalmargar, leikhúsið
kemur líklega fyrst upp í hug-
ann. Hvað við vorum stolt af
honum. Fengum að fara oft í
leikhúsið, sjá leikrit eins Dýrin í
Hálsaskógi, fara baksviðs, hitta
alla frægu leikarana og jafnvel
sitja í forsetastúkunni.
Við Þingvallavatn áttum við
góðar stundir saman. Það er
eftirminnilegt að hafa fylgst
Gísli Alfreðsson
✝
Gísli Alfreðs-
son fæddist 24.
janúar 1933. Hann
lést 28. júlí 2021.
Gísli var jarð-
sunginn 12. ágúst
2021.
Grein Sveins er
endurbirt, hluti
setningar féll nið-
ur. Beðist er vel-
virðingar á mis-
tökunum.
með Gísla frænda í
bátaskúrnum, alltaf
að grúska í ein-
hverju. Hann
kenndi okkur að
tefla, fara á hestbak
og helstu atriðin
þegar farið væri út
á vatnið á gamla
bátnum. Hann
leyndi á sér við
eldamennskuna þó
svo hann hafi ekki
endilega verið mikill matgæð-
ingur. Hann fylgdi leiðbeining-
um matreiðslubókarinnar sem
fylgdi með gasgrillinu og reiddi
fram fínan mat. Ananasfylltu
svínakóteletturnar sem hann
var svo montinn af að hafa sér-
pantað koma upp í hugann. Það
kom líka alltaf svo skemmtileg-
ur glampi í augun á honum þeg-
ar hann lýsti einhverju sem
hann var ánægður með. Pönnu-
kökur bakaði hann af list á
tveimur pönnum. En sérgrein
hans var uxahalasúpan. Sú súpa
endurspeglar á margan hátt
sérstakt samband hans og Al-
freðs Arnar.
Það er aðdáunarvert að hugsa
til þess hversu vel Gísli frændi
var að sér í hinu og þessu. Hann
hélt sér alltaf uppfærðum og
ræddi um nýjustu tækni og
fylgdist vel með. Það var gaman
að sitja með honum og spjalla.
Samband okkar við fjölskyldu
Gísla frænda er okkur mikil-
vægt og hefur alltaf verið gott.
Anna Vigdís passaði okkur t.d.
mikið sem börn og við erum
þakklát fyrir samband foreldra
okkar og Gísla og Guðnýjar.
Frændgarðurinn er okkur dýr-
mætur.
Gísli frændi fylgdist vel með
því sem við vorum að gera. Hann
sendi okkur alltaf kveðju á af-
mælum og einnig börnunum
okkar, það er minnisstætt. Þar
kom tölvukunnáttan sér vel og
hann hélt bókhald yfir afmælis-
daga og fleira. Börnin okkar
muna eftir því að Gísli frændi
lumaði alltaf á einhverju góð-
gæti eins og sleikjó þegar við
komum í heimsókn.
Það er svo margs að minnast
sem ekki rúmast í stuttri grein.
Fallegar og dýrmætar minning-
ar um Gísla frænda munu lifa í
hjörtum okkar, Guð blessi minn-
ingu hans. Hugur okkar og
hjarta er með fjölskyldunni allri.
Í friði leggst ég til hvíldar og sofna
því að þú einn, Drottinn,
lætur mig hvíla óhultan í náðum.
(Sálm. 4:9)
Björgvin, Vigdís, Alfreð
Örn og fjölskyldur.
Einn af framámönnum ís-
lenskrar leiklistar um sína daga,
Gísli Afreðsson, er látinn, sam-
starfsmaður og vinur til ára-
tuga. Lát hans kom engum að
óvörum sem til þekktu, hitt
undruðst menn: seigluna og lífs-
viljann í langri baráttu við erfiða
sjúkdóma. Og þá ekki síður alúð
konu hans, Guðnýjar Árdal, á
þeim hörðu dögum.
Leiðir okkar lágu fyrst saman
á Herranótt Menntaskólans í
Reykjavík. Reyndar stefndi
hugur hans fyrst til Þýskalands
og verkfræði en brátt fréttist að
hann hefði söðlað um og Thalia
tekið við taumunum. List sína
nam hann í virtum skóla og lék í
þýsku leikhúsi um skeið, en
heimkominn réðst hann nokkuð
fljótt til Þjóðleikhússins og helg-
aði því góða húsi mestum af sín-
um starfskröftum. Við vorum í
hópi mjög sterks hóps ungra
leikstjóra sem kom fram upp úr
miðjum sjöunda áratugnum; þar
voru Bríet Héðinsdóttir, Brynja
Benediktsdóttir, Eyvindur Er-
lendsson auk okkar Gísla. Fyrir
voru listamenn sem þá þegar
voru komnir til þroska, Gísli
Halldórsson, Jón Sigurbjörns-
son, Helgi Skúlason, Baldvin
Halldórsson og Benedikt Árna-
son, en skömmu síðar bættust í
þennan hóp Stefán Baldursson,
María Kristjánsdóttir, Þórhall-
ur Sigurðsson, Þórhildur Þor-
leifsdóttir og fleiri. Er mér til
efs að annað eins mannval hafi
staðið samtímis að leikstjórn á
Íslandi.
Þetta voru líka sokkbandsár
Sjónvarps og einnig þar fengum
við Gísli að spreyta okkur. En
þegar ég kom í Þjóðleikhúsið
1972 urðum við eiginlegir vopna-
bræður. Ég leyfi mér að orða
þetta þannig sakir þess, að atvik
höfðu hagað því þannig að um
það leyti varð Gísli formaður Fé-
lags íslenskra leikara og við sát-
um þannig séð sitt hvoru megin
við borðið. Ekki kom það að sök,
því að Gísli var drengur góður.
Þegar ég lét af störfum Þjóð-
leikhússtjóra voru örlögin enn
að leik og nú var það Gísli sem
tók við stjórnartaumum hússins
af mér. Allur var sá viðskilnaður
hlýr og með sóma og réði mig
Gísli þegar til nokkurra verk-
efna. Eitt þeirra varð honum
sérlega kært, Grímudansleik-
urinn, þegar Kristján Jóhanns-
son kom fyrst heim sem heims-
söngvari. Kjarni þess hóps hefur
á seinni árum hist reglulega og
er í mun að ég flytji hér sakn-
aðarkveðjur hinna, enda var
Gísli þar hrókur alls fagnaðar
fram á síðasta dag.
Gísli var mikill vinur vina
sinna, Bessa, Gunnars, Flosa og
allra hinna og á seinni árum var
skemmtilegt sálufélag með okk-
ur og Benedikt Árnasyni og kon-
um okkar. Er ekki alltaf gefið að
slíkt bróðerni sé meðal fólks
sem þó vinnur áratugum saman
á sama vinnustað að sömu hug-
sjónaverkum.
En árin urðu mörg. Hlutverk-
in urðu mörg. Leikstjórnarverk-
efnin mörg. Ég vel að nefna að-
eins tvö verkefni leikstjórans,
annað því að að það er fáum
kunnugt; hitt því að þar var um
að ræða eina vinsælustu sýningu
Þjóðleikhússins fyrr og síðar.
Hið fyrra var Kabarett, ein best
heppnaða söngleikjasýning
hússins; fáum mun kunnugt um
að hinn erlendi leikstjóri sem
fyrir henni var skrifaður kom
ekki til landsins fyrr en nokkr-
um dögum fyrir frumsýningu;
vinnan var öll á herðum Gísla.
Hin sýningin var gamanleikur-
inn Á sama tíma að ári sem við
frumsýndum á Húsavík af því að
við vildum að Þjóðleikhúsið væri
leikhús allra landsmanna; sýn-
ingafjöldi140, tala áhorfenda yf-
ir 41.000.
Ef þylja ætti upp hlutverkin
vandast enn málið. Ég kýs því að
nefna bara bakarastrákinn sem
er að baka pönnukökur handa
Dýrunum í Hálsaskógi hjá Eg-
ner og öllum krökkum á Íslandi.
Þessum minningabrotum
fylgja hlýjar samúðarkveðjur til
Guðnýjar og allrar fjölskyldunn-
ar.
Sveinn Einarsson
✝
Helga María
Jónsdóttir
fæddist í Reykjavík
5. janúar 1952.
Hún andaðist á
hjúkrunarheim-
ilinu Skógarbæ 15.
júlí 2021. For-
eldrar hennar voru
Jón Jóhannesson
framreiðslumaður,
f. 6. október 1917,
d. 22. október
1996, og Eygerður Bjarnfreðs-
dóttir, starfsstúlka á Landa-
kotsspítala, f. 4. janúar 1927, d.
4. apríl 1991. Bróðir hennar var
Hafþór Ingi lögfræðingur, f. 12.
júní 1946, d. 11. júní 2020.
Helga ólst upp og stundaði
nám í Reykjavík og útskrifaðist
hún sem sjúkraliði. Hún starf-
aði lengi vel á Borgarspít-
alanum sem sjúkraliði og síðar
hjá MS-félaginu þar sem hún
starfaði síðustu starfsár sín.
Helga giftist árið 1972 Ingi-
mundi Magnússyni, f. 27. mars
1951. Þau skildu árið 1998.
Börn þeirra eru: 1) Jón Ingi, f.
27. júlí 1972. Fyrrverandi eig-
inkona hans er Helga Björg
Kolbeinsdóttir, f. 14. mars 1972,
og eiga þau saman
tvo syni; Þórð
Inga, f. 18. apríl
2003, og Trausta
Frey, f. 17. janúar
2006. 2) Árni Þór,
f. 10. desember
1975. Fyrrverandi
eiginkona hans er
Hrönn Stef-
ánsdóttir, f. 17.
apríl 1975, og eiga
þau saman þrjú
börn; Rannveigu Eyju, f. 5. apr-
íl 2000, Ríkarð Eyberg, f. 19.
mars 2004, og Rebekku Eydísi,
f. 22. ágúst 2008. Hann er nú
giftur Shireen Maria Thor og
eiga þau tvo syni; Tristan Alex-
ander, f. 14. maí 2015, og Troy
Arnar, f. 25. september 2018. 3)
Björn, f. 24. október 1979, gift-
ur Maríu Hafsteinsdóttur, f. 12.
október 1979, og eiga þau sam-
an þrjá syni; Magnús Ara, f. 25.
maí 2002, Hring, f. 29. júní
2006, og Loga Hrafn, f. 24. júní
2016.
Sambýlismaður Helgu frá
árinu 1999 var Bergþór Theo-
dór Ólafsson.
Útför Helgu hefur farið fram
í kyrrþey.
Elsku mamma. Þá skilur leið-
ir í bili eftir erfiðleikatíð.
Ég man alltaf hvað það var
gaman að skutlast með þér í
heimsóknir eða búðir þegar ég
var lítill. Oft var amma Eyja
með í för og oftar en ekki gat
ég fengið smá nammi eða eitt-
hvert góðgæti eftir að hafa beð-
ið smá stund í barnahorninu í
Hagkaup að horfa á strumpana
á meðan þú varst að kaupa í
matinn.
Þú varst dugleg, þrjósk, for-
vitin, mikill húmoristi og frábær
mamma. Ég man eftir að hafa
borið út blöð frá sjö ára aldri
með þér og Árna bróður. Þú
hjálpaðir okkur að vakna á rétt-
um tíma og skutlaðist með okk-
ur þar sem magnið af blöðum
var oft ansi mikið. Við vorum að
safna okkur fyrir gjaldeyri til að
taka með í utanlandsferðina í
sumarhús í Hollandi og síðar á
Englandi. Þetta voru frábærar
ferðir sem ég held ennþá mikið
upp á. Síðar hjálpaði ég stund-
um þegar þú sást um ræstingar
hjá MS-heimilinu á kvöldin –
þar sem þú vannst sem sjúkra-
liði á daginn.
Ég á þér margt að þakka fyr-
ir þau gildi sem þú hefur gefið
mér sem grunn að mínu lífi. Þú
gafst mér mikla samkennd og
samviskusemi. Þér var alltaf
umhugað um aðra og hefðir ef-
laust oft mátt setja þig og þinn
hag í fremra sæti. Ég hugsa
stundum hvernig hlutirnir hefðu
getað þróast á annan veg ef þú
hefðir náð betri tökum á þínum
sjúkdómi fyrr á lífsleiðinni. Það
er ákveðin huggun í harmi að nú
hafir þú vonandi loksins öðlast
ró sem sem þú áttir erfitt með
að finna á þinni lífsleið. Ég vona
að minnsta kosti að þú hafir það
nú gott hjá afa Jóni, ömmu
Eyju, Hafþóri bróður þínum og
Eddu tengdamömmu.
Guð gefi mér æðruleysi
til að sætta mig við það sem ég fæ
ekki breytt
kjark til að breyta því sem ég get
breytt
og vit til að greina þar á milli.
Björn Ingimundarson.
Þegar ég hugsa um Helgu
Maríu Jónsdóttur, tengdamóður
mína fyrrverandi, kemur margt
upp í hugann og allt er það yf-
irfullt af hlýju. Hún tók vel á
móti mér í fjölskylduna og þegar
þeirri vegferð lauk áttum við
samt alltaf okkar spjall og vin-
áttu.
Ég er og verð alltaf þakklát
fyrir það að hún hafði svo mik-
inn áhuga á öllum barnabörn-
unum sínum og mismunaði þeim
t.d. aldrei þegar kom að gjöfum.
Hún var skapgóð og hjartahlý
og stríðin og í mörg ár reyndi
hún að láta börn og tengdabörn
og svo síðar barnabörn hlaupa
apríl. Fyndnast var það þegar
hún var að reyna að láta guttana
okkar Jóns Inga hlaupa apríl en
þeir þekktu röddina hennar þeg-
ar hún hringdi í þá fyrsta apríl
(og þóttist vera einhver annar
en hún sjálf). Það voru oft ansi
fyndin símtöl.
Heilsan var ekki alltaf upp á
tíu og þurfti hún á hreyfingu að
halda til að líða betur. Þegar
Þórður Ingi og Trausti voru á
sama tíma í leikskóla fannst
okkur foreldrunum þjóðráð að fá
hana til að sækja þá í leikskól-
ann og þá fengi hún hreyfinguna
og við værum ekki í eins mikilli
pressu við að vera komin heim á
slaginu fjögur. Fyrir þetta við-
vik gaukuðum við að henni smá
aur og töldum við okkur vera
gera henni vel en í raun var það
hún sem var að gera vel við okk-
ur því þarna áttu þau, Þórður,
Trausti og hún, góðar stundir
flesta virka daga í dálítinn tíma.
Eftir að hafa sótt guttana kom
hún oftast inn og fékk sér ískalt
vatn og spjall við okkur foreldr-
ana og það er meðal annars
grunnurinn að þeim kærleika
sem á milli okkar var.
Fyrir nokkrum vikum fórum
við í heimsókn til hennar á
hjúkrunarheimilið og þegar var
komið að því að kveðja horfði
hún á okkur glettnislega, hallaði
sér að mér og sagði í hálfum
hljóðum: „Heldurðu að nokkur
taki eftir því ef ég bara kem
með ykkur út?“ og svo hló hún
sínum smitandi hlátri.
Ég vona að hún finni frið hin-
um megin og taki á móti okkur
með sinni hlýju og glettnislega
brosi þegar okkar tími kemur.
Með ást og þakklæti,
Helga B. Kolbeinsdóttir.
Miðvikudagskvöldið 14. júlí
vorum við Bjössi stödd við hlið
elsku Helgu tengdamömmu þar
sem hún barðist við alvarleg
veikindi og ljóst í hvað stefndi.
Kvaddi hún þessa jarðvist næsta
morgun. Þrátt fyrir að andlát
Helgu hafi verið henni líkn eftir
langvarandi veikindi er ávallt
erfitt að kveðja ástvin. Minning-
arnar hrannast upp og endan-
leiki kveðjustundar nístir.
Fyrstu kynni mín af Helgu
voru kannski ekki hefðbundin
þar sem hún lá inni á Hátúni
þegar við Bjössi kynntumst fyrir
tæpum 22 árum. En þar dvaldi
hún vegna alvarlegs þunglyndis
og kvíða. Þegar ég fór svo að
kynnast Helgu betur sá ég fljótt
að þar fór góð kona með gott
hjartalag. Alltaf vildi hún fólki
sínu vel og barnabörnin voru
hennar líf og yndi.
Helga var alltaf boðin og búin
að hjálpa með strákana okkar,
þá Magnús og Hring, og fóru
þeir ósjaldan í næturpössun hjá
henni og Begga, sem var henni
stoð og stytta í lífinu hin síðari
ár. En geðsjúkdómur og lungna-
þemba er stórt verkefni að tak-
ast á við og því voru lífi henni
settar skorður vegna þess þann
tíma sem ég þekkti hana.
Við áttum engu að síður
margar ánægjustundir saman í
gegnum árin og standa veislur
og jólaboð þar upp úr. Brúðkaup
okkar Bjössa, þar sem Helga
var við ágæta heilsu og gat
glaðst með okkur, er okkur dýr-
mætt.
Síðustu þrjú ár bjó Helga á
hjúkrunarheimilinu Skógarbæ
þar sem hún naut góðrar
umönnunar. Endurtekin veikindi
og sýkingar voru þó hennar
raunveruleiki og var það nokkr-
um sinnum svo að við héldum að
nú værum við að kveðja. En
Helga kom sér upp úr ótrúleg-
ustu veikindum, okkur oft til
mikillar undrunar en að sjálf-
sögðu gleði. En með hverjum
veikindum minnkuðu lífsgæði
Helgu og kom að því að lík-
aminn gat ekki meir, hann þolir
jú bara visst mikið.
Mikið vildi ég að lífið hefði
farið mildari höndum um elsku
tengdamömmu, hún átti svo
miklu meira skilið, en hún gerði
það besta úr sínum aðstæðum.
Minningin um góða konu sem
vildi öllum vel lifir.
Takk fyrir allt elsku Helga,
ég vona að mamma mín og allt
þitt fólk sem er farið hafi tekið
vel á móti þér í Sumarlandinu.
Ég veit að þú ert komin á betri
stað.
Þín tengdadóttir,
María.
Helga María
Jónsdóttir
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma,
KOLBRÚN ÞÓRHALLSDÓTTIR,
lést á líknardeild Landspítalans föstudaginn
6. ágúst. Útför hennar fer fram frá
Dómkirkjunni þriðjudaginn 17. ágúst
klukkan 11. Aðeins nánustu vinir og aðstandendur verða
viðstaddir útförina að ósk hinnar látnu. Blóm og kransar
afþakkaðir, en þeim sem vilja minnast hennar er bent á
Dómkirkjuna í Reykjavík.
Erling Aspelund
Erling Aspelund Kristín Björnsdóttir
Karl Aspelund Brenda Aspelund
Thor Aspelund Arna Guðmundsdóttir
Guðrún Aspelund Gunnar Jakobsson
og barnabörn
✝
Magnús fædd-
ist í Reykjavík
28. janúar 1955.
Hann lést 30. júlí
2021.
Foreldrar Magn-
úsar voru Ólafur
Oddgeir Magn-
ússon, f. á Hellis-
sandi 13.8. 1926, d.
30.12. 2013, móðir
Sigurjóna Soffía
Þorsteinsdóttir frá
Stóru Brekku í Hofshreppi
Skagafirði, f. 17.5. 1924, d. 25.3.
2019.
Magnús var einkabarn for-
eldra sinna. Hann
var ókvæntur og
barnlaus.
Magnús var góð-
ur námsmaður, sér-
staklega lá stærð-
fræði og eðlisfræði
vel fyrir honum.
Eftir menntaskóla
fór Magnús til
Þýskalands að afla
sér meiri mennt-
unar.
Magnús greindist með park-
ison sjúkdóm haustið 2010.
Magnús var jarðsunginn í kyrr-
þey 12. ágúst 2021.
Þetta heimspekingslega ljóð
Magnúsar á vel við sem tengilið-
ur æviágrips og minningar um
hann.
Við erum ljóstýrur lofnar
er lýsa upp höf jafnt sem lönd.
Uns við að endingu
að hennar bendingu
eyðumst á eilífðar strönd.
(Magnús F. Ólafsson)
Hvíl þú í friði elsku frændi.
Sigríður S. Óladóttir.
Richard Magnús
Fannar Ólafsson
Morgunblaðið birtir minningargreinar endurgjaldslaust alla
útgáfudaga.
Óheimilt er að taka efni úr minningargreinum til birtingar í
öðrum miðlum nema að fengnu samþykki.
Skilafrestur | Ef óskað er eftir birtingu á útfarardegi verður greinin
að hafa borist eigi síðar en á hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á
föstudegi ef útför er á mánudegi eða þriðjudegi).
Þar sem pláss er takmarkað getur birting dregist, enda þótt grein ber-
ist áður en skilafrestur rennur út.
Undirskrift | Minningargreinahöfundar eru beðnir að hafa skírn-
arnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Minningargreinar