Morgunblaðið - 07.10.2021, Blaðsíða 20
20 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. OKTÓBER 2021
SVIÐSLJÓS
Ómar Garðarsson
Vestmannaeyjum
Vestmannaeyingar ætla sér sess á
sviði líftækni og er sjónum beint að
því sem kemur úr hafinu. Vest-
mannaeyjar eru ein stærsta verstöð
landsins í veiðum og vinnslu. Með líf-
tækninni er þriðju stoðinni bætt við
og skref í þá átt er Vestmannaeyjar –
Sjávarlíftæknivettvangur Íslands,
verkefni sem Þekkingarsetur Vest-
mannaeyja (ÞSV) hefur umsjón með.
Verkefnið var kynnt fyrir skömmu
og undirbúningur hefur staðið í eitt
og hálft ár. Er unnið í samvinnu við
stofnanir og sjávarútvegsfyrirtæki í
Eyjum, háskóla í landinu og vísinda-
menn sem þar starfa.
ÞSV og Vestmannaeyjabær standa
að verkefninu sem hlaut 10 milljóna
króna styrk til eins árs úr Lóu – ný-
sköpunarstyrkjum fyrir landsbyggð-
ina, sem atvinnuvega- og nýsköp-
unarráðuneytið hefur umsjón með.
Einnig kom fram að fiskverkunar-
fyrirtækið Langa ehf. í Eyjum fékk
nýlega styrk úr Matvælasjóði að fjár-
hæð 21 milljón króna í verkefni sem
tengist sjávarlíftækni.
Hörður Baldvinsson, fram-
kvæmdastjóri ÞSV, fór stuttlega yfir
þá innviði sem eru til staðar í ÞSV og
hvernig þeir nýtast Sjávarlíftækni-
vettvangnum. Fjöldi fyrirtækja og
stofnana er þar með aðsetur, eins og
Matís, Hafró, Háskóli Íslands, Mann-
vit, CCP, Náttúrustofa Suðurlands,
Heilbrigðiseftirlit Suðurlands, Sea
life Trust og Umhverfisstofnun.
Arnar Sigurmundsson, formaður
stjórnar ÞSV, sem fylgt hefur verk-
efninu eftir fór yfir þróun sjávar-
útvegs í Vestmannaeyjum frá 1890 til
2021 og taldi hann næstu skref í þró-
un öflugs sjávarútvegs felast m.a. í
vinnslu verðmætra efna úr sjávar-
fangi með líftækniaðferðum.
Þurfum að skapa aðstæður
Íris Róbertsdóttir bæjarstjóri fór
yfir forsögu verkefnisins og mikil-
vægi þess að efla nýsköpun og frum-
kvöðlastarfsemi í Vestmannaeyjum.
Íris lagði ríka áherslu á mikilvægi
þess að sveitarfélög kæmu að frum-
kvöðlastarfsemi á upphafsstigum.
„Sérstaklega þarf að sinna þessu
vel úti á landi og leggja áherslu á að
taka þátt í uppbygginu nýsköpunar
og frumkvöðlastarfi. Við hér í Eyjum
þurfum að skapa aðstæður s.s. hús-
næði og aðstoða við að ræsa þessi
verkefni. Tengja fólk saman. Til þess
þarf aðkomu fagaðila sem við höfum
nýtt okkur. Fólk og fyritæki þurfa
sameiginlegan vettvang til þess að
nýsköpunarhugmynd geti orðið að
veruleika. Stuðningur ríkisins er
mjög mikilvægur og skiptir nýr sjóð-
ur eins og Lóan miklu máli,“ sagði Ír-
is.
Þar næst greindi dr. Hólmfríður
Sveinsdóttur, frumkvöðull og verk-
efnisstjóri, stuttlega frá verkefninu
og þeim mikilvæga tilgangi þess, sem
er fyrst og fremst að efla enn frekar
frumkvöðlastarfsemi, atvinnutæki-
færi og verðmætasköpun í Vest-
mannaeyjum.
„Hér eru grunninnviðir eins og
Þekkingarsetrið, Rannsóknaþjónusta
Vestmannaeyja og sjávarútvegsfyrir-
tæki sem búa yfir mikilli þekkingu á
allri virðiskeðju sjávarútvegs, sem
mikilvægt er að tengja við háskóla,
rannsóknastofnanir og þekkingar-
fyrirtæki til þess að mynda breiðan
vettvang,“ sagði Hólmfríður.
Nýr verkefnastjóri ÞSV, dr. Ev-
genia Mikaelsdóttir, kynnti skoðana-
könnun sem hún hefur umsjón með
og er í gangi í tengslum við vinnu sem
á sér stað um atvinnustefnu bæjarins.
Evgenía hvatti Vestmannaeyinga til
að taka þátt í þessari mikilvægu
könnun sem er á vestmannaeyjar.is,
heimasíðu Vestmannaeyjabæjar, og
hafa þannig áhrif á atvinnustefnuna.
Að lokum sagði Frosti Gíslason,
verkefnastjóri Þekkingarsetursins,
frá framtíðaráformum Fab Labs í
nýju húsnæði í Setrinu. Frosti er
frumkvöðull á þessu sviði og er Fab
Lab-stöðin í Eyjum sú fyrsta hér á
landi.
Fjöldi vísindamanna
Þekkingarsetur Vestmannaeyja
hefur umsjón með verkefninu, en
samstarfsaðilarnir eru sjávarútvegs-
fyrirtæki í Vestmannaeyjum, Rann-
sóknaþjónusta Vestmannaeyja,
VISKA símenntunarmiðstöð Vest-
mannaeyja, dr. Ásta Dís Óladóttir,
dósent við viðskiptafræðideild Há-
skóla Íslands, dr. Margrét Þorsteins-
dóttir, prófessor við Lyfjafræðideild
Háskóla Íslands, dr. Rannveig
Björnsdóttir, dósent við Raunvísinda-
og viðskiptafræðideild Háskólans á
Akureyri, Guðrún Arndís Jónsdóttir,
forstöðukona Sjávarútvegsmið-
stöðvar Háskólans á Akureyri, Ingi-
björg Sigurðardóttir, deildarstjóri
Ferðamáladeildar Háskólans á Hól-
um, og fyrirtækin Laxá og Arctic-
Mass.
Dr. Hólmfríður Sveinsdóttir er
verkefnastjóri verkefnisins. Hólm-
fríður er með doktorsgráðu í mat-
vælaefnafræði og meistaragráðu í
næringarfræði. Hún hefur áralanga
reynslu af verkefnastjórnun í nýsköp-
un í sjávarútvegi og leiddi f.h. FISK
Seafood þróun undirkælingar um
borð í fiskiskipum í samstarfsverk-
efni sem Skaginn 3X hafði yfirumsjón
með. Hólmfríður er einnig stofnandi
líftæknifyrirtækisins Protis og hug-
myndasmiðurinn að baki Protis-
fæðubótarefnunum, sem innihalda
m.a. fiskprótín og kollagen. Til gam-
ans má nefna að Protis var fyrsta
fyrirtækið á Íslandi til að framleiða
kollagen úr þorskroði.
Líftæknin þriðja stoðin í Eyjum
- Sjávarlíftæknivettvangur Íslands sett-
ur á laggirnar - Þekkingarsetur Vest-
mannaeyja hefur umsjón með verkefninu
Morgunblaðið/Ómar Garðarsson
Þekking F.v. eru Hólmfríður, Evgenia, Hörður, Íris og Arnar. Kynning Frosti Gíslason kynnti Fab Lab-stöð.