Morgunblaðið - 31.12.2021, Side 28
28 MORGUNBLAÐIÐ TÍMAMÓT 31.12. 2021
Mótmælaspjald frá mannréttindasamtökunum Zwischengeschlecht, sem haldið var á lofti við
höfuðstöðvar Alþjóðlegu Ólympíunefndarinnar í Luzern í Sviss 19. nóvember 2009.
FABRICE COFFRINI/AFP/Getty Images
Draumur minn var að verja titlana mína á Ól-
ympíuleikunum í Tókýó 2020. Ég vann gull í 800
metra hlaupi bæði 2012 og 2016. Ég vildi keppa
aftur á Ólympíuleikunum og komast skrefi nær
því markmiði mínu að verða besti 800 metra
hlaupari allra tíma úr röðum kvenna. En ég
fékk ekki að hlaupa í Tókýó. Ég er bálreið, sorg-
mædd og full vonbrigða yfir því að mér var neit-
að um tækifærið vegna úrskurðar Alþjóðafrjáls-
íþróttasambandsins 2018 sem byggðist á
skýrslu frá 2017, sem var dregin til baka
skömmu eftir leikana í Tókýó.
Í úrskurðinum frá 2018 var ég ekki nefnd sér-
staklega, en hann beindist gegn mér. Þar sagði
að konur sem frá náttúrunnar hendi fæddust
með aukið magn af testósteróni hefðu ósann-
gjarnt forskot á aðra kveníþróttamenn. Til að fá
að keppa hefði ég þurft að taka lyf til að draga
úr testósteróni. Ég var niðurbrotin þegar ég
fékk fréttirnar af úrskurðinum. Að auki var mér
misboðið. Sem kona ætti ég að ráða yfir líkama
mínum. Af hverju ætti ég að taka efni, sem
breyta hormónum mínum, bara til að geta
keppt í þeirri atvinnugrein, sem ég hef valið?
Ólympíuleikarnir eru hátindur afreka í
íþróttum og þeir hafa ýtt íþróttamönnum að lík-
amlegum og andlegum mörkum sínum – oft
með gríðarlegum persónulegum tilkostnaði.
Heimurinn ætlast til þess að íþróttamenn færi
fórnir til að vinna gull. Þrýstingurinn er svo
gríðarlegur að sumir gætu leitað leiða til að ná
minnsta forskoti á samkeppnina með órétt-
mætum hætti. Ég kiknaði ekki undan þessum
þrýstingi. Ég veit hver ég er og er ekki hrædd
við að hefja upp raust mína um óréttlæti – ekki
aðeins sjálfrar mín vegna, heldur einnig til að
aðrir íþróttamenn þurfi ekki að ganga í gegnum
það sem kom fyrir mig.
Skömmu eftir leikana í Tókýó birti British
Journal of Sports Medicine leiðréttingu á rann-
sókninni frá 2017, sem hafði orðið til þess að Al-
þjóðafrjálsíþróttasambandið bannaði mig frá
keppni. Þar sagði að niðurstöðurnar um áhrif
aukins magns af testósteróni á frammistöðu
kvenna í íþróttum væru á „rannsóknarstigi“ og
„gætu hafa verið misvísandi með því að gefa til
kynna orsakatengsl“. Ef gengist hefði verið við
göllunum í rannsókninni fyrir Ólympíuleikana
hefði ég getað keppt.
Þegar ég frétti af leiðréttingunni var það
fyrsta sem ég sagði við lögmennina mína: „Hvað
sagði ég ykkur.“
Nú mun ég þurfa að heyja mínar orrustur
fyrir dómstólum. Sumir lögmanna minna hafa
boðið fram þjónustu sína án endurgjalds, en
þetta hefur lagst þungt á mína sjóði og ég mun
þurfa stuðning til að halda baráttunni áfram.
Fyrsta áfrýjun mín á ákvörðun Alþjóðafrjáls-
íþróttasambandsins var í júní 2018 þegar ég
lagði fram kröfu um að málið yrði tekið upp hjá
Alþjóðaíþróttadómstólnum, sem þekktur er
undir skammstöfuninni CAS og hefur aðsetur í
Lausanne í Sviss. Í apríl 2019 kvað CAS upp úr-
skurð. Ég tapaði.
Næst fór ég með mál mitt fyrir hæstarétt
Sviss, sem hefur vald til að hnekkja úrskurðum
CAS. Í september 2020 neitaði dómstóllinn að
hagga úrskurðinum. Í niðurstöðu hans sagði að-
eins að úrskurður CAS bryti ekki í bága við al-
mennt viðurkennd svissnesk grundvallarlögmál
um almannaheill.
Lögmenn mínir sögðu að við værum með eitt
spil í viðbót í erminni. Við gætum farið með
svissneska úrskurðinn fyrir Mannréttinda-
dómstól Evrópu. Þar mun Mannréttindanefnd
Suður-Afríku styðja mig sem hlutaðeigandi að-
ili. Hún mun halda fram fyrir réttinum að „eng-
in aðlögun, afneitun eða sjálfsafneitun sé nauð-
synleg“. Það þýðir að reglurnar um að ég þurfi
að taka hormóna til að minnka náttúrulegt
magn testósteróns í mér og breyta náttúrulegu
ástandi mínu séu brot gegn mannlegri reisn
minni. Ef við höfum betur í Mannréttinda-
dómstóli Evrópu mun það enn veikja málstað
Alþjóðafrjálsíþróttasambandsins. Ég er hug-
hraust og hef trú á að loks fái ég alvöruáheyrn.
Lögmenn mínir segja mér að málið verði senni-
lega tekið fyrir í Strassborg í Frakklandi 2022.
Þótt ég hafi misst af Tókýó ber ég höfuðið
hátt. Ég er svartur Suður-Afríkubúi. Ég var
heppin að fæðast með sérstakan hæfileika. En
án metnaðar, þrautseigju og trúar á sjálfan sig
hefst ekkert. Öll þau áföll, sem ég hef gengið í
gegnum, hafa styrkt mig; áföll eru hluti af því
sem þarf til að verða frábær íþróttamaður. Ég
hef líka þurft að þola móðganir og niðurlægingu
frá heimi, sem með mjög opinberum hætti dró í
efa hver ég væri. Ég veit hvað það er að halda
reisn sinni og von andspænis kúgun. Markmið
mitt nú er að vinna dómsmálið. Fyrir mig sem
konu, sem manneskju í baráttu gegn grimmu
óréttlæti, yrði sigur sætur, jafn sætur og nokk-
uð það sem ég hef afrekað á hlaupabrautinni.
©2021 The New York Times Company og Caster
Semenya.
Caster Semenya býr sig
undir 800 metra hlaup
kvenna á demantamóti í
Doha í Qatar 3. maí 2019.
Hún hljóp á tímanum 1:54.89
og setti demantamótsmet.
Ibrahem Alomari/Reuters
Caster Semenya hefur
ekkert að sanna
CASTER SEMENYA
er suðurafrískur 800 metra hlaupari, tvöfaldur
gullverðlaunahafi á Ólympíuleikum og þrefaldur
heimsmeistari.
Fyrir mig sem konu, sem manneskju í
baráttu gegn grimmu óréttlæti, yrði
sigur sætur, jafn sætur og nokkuð það
sem ég hef afrekað á hlaupabrautinni.
TÍMAMÓT: Á ÓLYMPÍULEIKUNUM Í TÓKÝÓ SKAPAÐIST SVIGRÚM TIL AÐ RÆÐA PRESSUNA Á ÍÞRÓTTAMÖNNUM
’’
Eftir að hafa verið neitað um
að keppa á Ólympíuleikun-
um er gullverðlaunahafinn
frá Suður-Afríku staðráðinn í
að halda reisn sinni og
knýja fram réttlæti.