Bjarmi - 01.12.2016, Blaðsíða 36

Lnther og páKnn
■fimm öldnm síðar
ÞORGEIR ARASON
Að tæpu ári liðnu, þann 31. október 2017,
verða fimm aldir liðnar frá því að ungur
munkur og guðfræðikennari í Wittenberg í
Þýskalandi hóf baráttu sína gegn því sem
honum misbauð innan kirkjunnar sinnar.
Hér er vitaskuld átt við Martein Lúther.
Kirkjan hans, eins og allra í Vestur-Evrópu
á þeim tíma, laut valdi páfans í Róm.
Lúther gat ekki setið þögull hjá þegar
honum var orðið Ijóst með hvaða hætti
kirkjan neytti andlegra og veraldlegra
aflsmuna sinna í eigin þágu. Lúther taldi líka
margt í boðun kirkju sinnar ekki samræmast
Guðs orði, til dæmis sölu á aflátsbréfum til
að stytta veru kaupenda eða ástvina þeirra
í hreinsunareldinum, bænir til dýrlinga sem
milliliða til Drottins og kenningar um að
páfinn væri óskeikull eða að messan væri
endurtekning á fórn Krists.
Eins og nærri má geta vakti boðskapur
Lúthers fljótt mikla reiði og andstöðu innan
kirkjunnar. Markmið Lúthers hafði ekki verið
að stofna nýja hreyfingu heldur að siðbæta
páfakirkjuna. En fljótt kom í Ijós að það
var borin von, leiðir skildi og smám saman
varð til „ný“ kirkjudeild sem á endanum
tók að kenna sig við siðbótarmanninn
sjálfan. Og nú er lútherska kirkjan á
heimsvísu tekin að búa sig undir fimm alda
afmæli siðbótarinnar (sumir tala frekar um
siðaskipti eða siðbreytingu).
Sem betur fer hefur mikið vatn runnið
til sjávar undanfarnar fimm aldir. Það
á við um rómversk-kaþólsku kirkjuna,
þá evangelísk-lúthersku og ekki síður
samskipti ólíkra kirkjudeilda sem á liðnum
áratugum hafa einmitt stóraukist. Margir
eygja enn frekari von um breytingar fyrir
tilstilli núverandi páfa, Frans.
Á siðbótardaginn sl. haust, 31. október
2016, átti sér stað tímamótastund í
kirkjusögunni í dómkirkjunni í Lundi í
Svíþjóð. Þá tók páfinn þátt í helgihaldi
með lútherskum biskupum - þar á meðal
Agnesi M. Sigurðardóttur, biskupi íslands-
en það hafði ekki gerst frá siðbótinni.
Sama dag undirrituðu Frans páfi og
Munib Younan, biskup og forseti Lútherska
heimssambandsins, sameiginlega yfir-
lýsingu. Þar kom fram vilji kirkjudeildanna
til að halda áfram samtali sínu með það
að markmiði að ryðja úr vegi því sem
kemur í veg fyrir fulla einingu lútherskra og
kaþólskra sem játenda Jesú Krists. Svo
nokkuð sé nefnt úr yfirlýsingunni þá var
þar þakkað í sameiningu fyrir þær andlegu
og guðfræðilegu gjafir sem siðbótin færði
kirkjunni. Þá var orðuð sameiginleg andúð
kirknanna á öllu hatri og ofbeldi í sögu
eða samtíð sem ætti sér stað með trúna
að skálkaskjóli. Ennfremur var þar lýst yfir
ábyrgð kirknanna á að taka þátt í að vernda
sköpun Guðs, á viðsjárverðum tímum hvað
náttúruna snertir. Og einnig var þar rætt um
að markmið samkírkjulegrar viðleitni hlyti
að lokum að vera, að kristnar manneskjur
gætu gengið saman til altaris. Þannig yrði
reynt að græða „sár í líkama Krists,“ en í
rómversk-kaþólsku kirkjunni mega nú ekki
aðrir en kaþólskir þiggja sakramentið.
Þetta sameiginlega helgihald og
yfirlýsing er tímanna tákn, enda hefur
kannski aldrei verið eins nauðsynlegt
fyrir kristið fólk að standa saman eins
og einmitt nú á dögum þegar sótt er að
kristindómnum úr öllum áttum. Kristið fólk
verður fyrir grimmdarlegum ofsóknum
víða um heim og hér á Vesturlöndum viil
hávær hópur jaðarsetja kristin lífsviðhorf.
Þá er gott að vita til þess að vilji leiðtoga
kirkjunnar stendur til þess að vera eitt í
Kristi og bera honum vitni í sameiningu.
Heimild: lutheranworld.org, vefur
Lútherska heimssambandsins
36 | bjarmi | desember2oió