Fréttablaðið - 22.07.2022, Blaðsíða 10

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Það er
eins og
allir missi
áhugann
á þessum
kröftum
hækkandi
hitastigs í
öðru mun
mikilvæg-
ara sam-
hengi. Það
samhengi
heitir
hlýnun
jarðar.
Frá þess-
ari hátíð
heima-
manna á
Álfaskeiði
gengur
þannig slík
íþrótta-
bylgja að
enn lifir 80
árum síðar!
Það er mitt sumar og milt veður. Fólk safnast saman,
fagnar fríinu. Grasið dúar undan fótum unga fólksins.
Eftirvænting í lofti. Fremstu íþróttamenn landsins að
mæta.
Sumarið er 1942. Úti í Evrópu er stríð, en í Hreppum
er friður. Uppgangur. Áður óþekkt tækifæri. Ung­
mennafélag Hrunamanna hefur undirbúið völlinn á
Álfaskeiði í Langholtsfjalli. Það fer kliður um hópinn
þegar hinn fjaðurmagnaði Torfi Bryngeirsson skokkar
inn á völlinn, Skúli Guðmundsson sveiflar löngum
leggjum, heljarmennið Gunnar Huseby hitar sig upp
með því að sippa af léttleika og hraða sem sjálf Katrín
Tanja væri kát með.
Heimamenn tefla fram sínu fremsta fólki, en það á
ekki roð í gestina, í brekkunni tala menn um að þeir
séu með þeim bestu í heimi, við Íslendingar getum!
Unga fólkið fer heim að móti loknu innblásið af
kraftinum sem kempurnar gáfu. Heima eru grafnar
gryfjur, áhöld keypt, spjótum kastað, hlaupið um holt
og móa.
Það sem enn meira máli skiptir, leiðtogar stíga fram,
félög eflast, æfingum fjölgar. Frá þessari hátíð heima­
manna á Álfaskeiði gengur þannig slík íþróttabylgja
að enn lifir 80 árum síðar!
Grípum tækifærin
Það er mitt sumar og milt veður. Fólk fagnar fríinu.
Í dag getum við á mjúkri þúfu í hvaða hreppi sem
er, horft í símanum á heimsins besta íþróttafólk etja
kappi í heiðarlegri keppni, hvort sem það eru stelp­
urnar okkar á Englandi, eða heimsins fremstu frjáls­
íþróttamenn sem nú keppa á HM í Oregon.
Í dag er okkar að njóta íþróttanna, hrífast af hetj­
unum, takast á loft undir einstakri lýsingu snillingsins
Sigurbjörns Árna, en þegar við lendum aftur er okkar
sjálfra að taka til höndum.
Ef við viljum að íþróttabylgja sumarsins ’22 vari í
áttatíu ár, þá er okkar að grípa tækifærin, slökkva á
skjánum, fara heim og „grafa gryfjur“, efla æfingarnar
og unga fólkið, hvetja áfram og þakka leiðtogum, eða
stíga sjálf á stokk! n
Frá Álfaskeiði til Oregon
Freyr Ólafsson
formaður
Frjálsíþrótta­
sambands Íslands
ser@frettabladid.is
Vonbrigðin
Landsmenn eru nú í óðaönn að
búa sig undir vonbrigði næstu
viku, en þau hverfast eins og fyrri
árin um það hversu erfitt verður
að tjalda um verslunarmanna­
helgina og taka seglið saman í
lokin, ef það er þá yfirleitt mögu­
legt. Allt saman minnir þetta
eyjar skeggj ana á að rigningin
á Íslandi er ekki einasta mæld
í millimetrum heldur líka í
gráð um, það er að segja hvað
vatnsveðrið hallar mikið í átt
að fangi ferðamannsins, en þar
ræður fjölbreytnin ein, allt frá
því að úrfellið komi skáhallt að
ofan á bringu manns, slepjan
dembist lárétt í kviðinn, ellegar
að hraglandinn feykist upp undir
mann allan.
Einnota
Það er af þessum sökum sem
Íslendingar – og líklega einir þjóða
– kaupa sér að jafnaði einnota
tjöld til að dvelja í um umrædda
helgi. Það hættir enginn rán­
dýrum og margnota tjöldum inn
í ofsaveðrið sem geisar alla jafna
um helgina sem verslunarmenn
eru einir við í vinnu, heldur er
bara farið inn á næstu bensín­
stöð til að hafa þaðan með sér illa
saumað seglið sem dugar kannski
eina nótt eða tvær áður en flúið
er inn í næsta íþróttahús þar sem
fjöldahjálparstöð hefur verið
opnuð með þjónustu sérfræðinga
í áfallastreituröskun. n
Sigurður K. Kolbeinsson ræðir við
ýmsa þekkta og óþekkta Íslendinga
um lífið og tilveruna og sagðar eru
skemmtilega sögur og frásagnir aftur
í tímann sem mörgum kunna að þykja
skemmilegar.
Laugardaga kl. 10.00
www.hotelbokanir.is/lifid-er-lag-hladvarp og á Spotify
Árni Óðinsson er
næsti gestur hlaðvarpsins.
Guðmundur
Gunnarsson
ggunnars@
frettabladid.is
Um tíma fór maður vart í matarboð
án þess að verða fyrir barðinu
á ástríðufullum umræðum um
hægeldað kjöt. Merkilegur tími. Það
gafst eiginlega ekki tóm til að ræða
neitt annað.
Hver reynslusagan rak aðra og maður fylltist
aðdáun yfir öllum þessum fullmótuðu skoð­
unum á efninu.
Ég sökkti mér ekki sérlega djúpt í þetta en ef
ég man rétt þá felst snilldin í því að reka rafstaut
ofan í bala fullan af vatni. Þar sem fyrir er hrátt
kjöt í lofttæmdum poka.
Og nú koma töfrarnir. Stauturinn hækkar
hitastigið svo löturhægt í átt að suðu að kjötið
fattar ekki að það er verið að elda það. Þessa
meintu snilld hef ég reyndar aldrei skilið en
hvað um það.
Mér finnst alltaf best að líkja þessu við mann­
inn sem situr grunlaus að snæðingi í Perlunni,
en fattar svo allt í einu að hann hefur snúist í
hálfhring og Vatnsmýrin er horfin. Þannig virka
hægfara breytingar. Þetta skilja allir.
En svo kemur það sem er svo skrítið. Það er
eins og allir missi áhugann á þessum kröftum
hækkandi hitastigs í öðru mun mikilvægara
samhengi. Það samhengi heitir hlýnun jarðar.
Sömu kraftar. Sama lögmál. Nema, í til­
felli loftslagsbreytinga erum við bæði kjötið í
pokanum og stauturinn sem stýrir hitanum.
Allt ferlið er á okkar valdi. Við sitjum í súpunni.
Bókstaflega.
Kannski finnst okkur of erfitt að tala um
þetta. Sumir kjósa meira að segja að afneita
þessu. En staðreyndin er samt sú að þetta er
ekki eitthvað mál sem getur beðið þangað til við
orkum að takast á við það.
Það ganga yfir okkur krampabylgjur. Hiti yfir
fjörutíu gráðum. Skógareldar um allar jarðir og
stórfljót að þorna upp. Rafstauturinn er löngu
farinn að bíta og hann bítur fast. Samt höldum
við áfram að spæna upp kjarnhitann.
Eða erum við kannski komin að ákveðnum
krossgötum í þessu ástar­ og haturssambandi
okkar á hægeldun? Nú þegar viðvaranir okkar
fremstu vísindamanna eru farnar að rætast.
Ef það er raunin þá stöndum við í raun frammi
fyrir tveimur kostum.
Við getum dregið hraðar úr losun og gripið
strax til aðgerða. Við þurfum bara að vakna.
Svo er það hinn kosturinn. Við getum líka
setið hérna áfram í balanum. Eins og hægeldað
kjöt í poka. Kvartandi yfir kjarnhitanum sem
við sjálf stjórnum.
Spurningin er í raun hvort við elskum hægeld­
un nógu mikið til að sjóða okkur sjálf. n
Hægeldað kjöt
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 22. júlí 2022 FÖSTUDAGUR