Fréttablaðið - 04.10.2022, Blaðsíða 8

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Þorvaldur S. Helgason
tsh@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Þannig
er fjöl-
skyldum
skilað aftur
út í sam-
félagið sem
betri ein-
staklingum
og þéttari
einingu.
Verst er þó
að gjalda-
hækkan-
irnar koma
harðast
niður á
tekjulægri
heimilum
sem verja
hæstu hlut-
falli tekna
sinna til
neyslu.
Björk
Eiðsdóttir
bjork
@frettabladid.is
Jóhann Páll
Jóhannsson
þingmaður Sam-
fylkingarinnar
Mánaðarleg útgjöld fjölskyldu með tvö börn sem
býr í eigin húsnæði og er með 50 milljóna króna lán
hefur hækkað um 128.607 krónur á síðastliðnu ári.
Þetta kemur fram í nýrri samantekt frá verðlags-
eftirliti ASÍ þar sem lagt er mat á áhrif verðbólgu
og vaxtahækkana eftir heimilisgerð. Kaupmáttur
rýrnar, hlutfall þeirra sem búa við íþyngjandi hús-
næðiskostnað fer hækkandi og ójöfnuður vex milli
ára.
Það er undir þessum kringumstæðum sem ríkis-
stjórn Katrínar Jakobsdóttur ætlar að láta opin-
beran stuðning við barnafólk og skuldsett heimili
rýrna að raunvirði og hækka f löt krónutölugjöld
á almenning miklu meira en venjan er. Þarftu
að keyra til og frá vinnu? Ertu í veitingarekstri?
Notarðu neftóbak? Þá ætlar Bjarni Benediktsson
fjármálaráðherra að hækka gjöldin þín.
Gallinn við þessa nálgun í glímu við verðbólgu er
sá að í fyrstu leka gjaldahækkanirnar beint út í verð-
lagið og hækka vísitölu neysluverðs, þvert á það sem
að er stefnt. Verst er þó að gjaldahækkanirnar koma
harðast niður á tekjulægri heimilum sem verja
hæstu hlutfalli tekna sinna til neyslu. Þannig eru
sömu hóparnir og finna sárast fyrir verðbólgunni
líka látnir bera allan herkostnaðinn af baráttunni
gegn henni.
Philip Lane, aðalhagfræðingur Seðlabanka
Evrópu, hefur lagt til að ríkisstjórnir skattleggi
frekar stöndugustu fyrirtækin og efnamesta fólkið.
Þannig megi skapa svigrúm í hagkerfinu til að skýla
tekjulægri hópum fyrir áhrifum verðbólgunnar.
Þetta er leiðin sem við í Samfylkingunni leggjum
til að verði farin í þingsályktunartillögu okkar um
samstöðuaðgerðir á verðbólgutímum; að vaxta- og
barnabótakerfinu verði beitt með markvissum
hætti til að styðja við heimili sem þurfa á stuðningi
að halda og að unnið verði gegn þenslu með sann-
gjörnum sköttum á hæstu tekjur og hvalrekagróða.
Það er góð velferðarpólitík og góð hagstjórn. n
Herkostnaðurinn lendir
á hinum tekjulægri
KAUPUM BLEIKU SLAUFUNA
Sýnum lit
á bleikaslaufan.is og á sölustöðum
um allt land 1. – 20. október
LíFIÐ E AÐ
VERÐA BUMBULT
Á JÓLUNUM
Við rótgróna íbúðagötu í bænum
stendur reisulegt Sigvaldahús og
virðist að utan ekki ólíkt öðrum
fjölskylduhúsum í borginni. Innan
veggja er þó ekki alveg hefðbundið
heimilishald. Húsið, sem kallað er Mánaberg, er
úrræði Barnaverndar Reykjavíkur fyrir börn á
aldrinum 0 til 12 ára sem eiga ekki í önnur hús
að venda. Ástæður dvalar þessara barna eru erf-
iðar aðstæður heima fyrir og getur dvölin verið
allt frá einum sólarhring upp í nokkra mánuði.
Allt að sjö börn dvelja í húsinu hverju sinni og að
dvöl lokinni fara þau heim til sín, til ættingja eða
í fóstur, allt eftir aðstæðum hverju sinni.
Í fullkomnum heimi væri slíkt heimili ekki
til – þess væri ekki þörf – en í okkar ófullkomna
en ágæta heimi finnast slík úrræði um allt. Þú,
lesandi, hefur heyrt um þau, lesið eða séð í
kvikmyndum en færri hafa upplifað þau á eigin
skinni. Undanfarinn áratug hefur Mánaberg
þó haft ákveðna sérstöðu, því að í um helmingi
tilvika dvelur foreldri þar ásamt barni sínu eða
börnum í svokallaðri greiningar- og leiðbeining-
arvistun sem stendur almennt í sex til átta vikur.
Foreldrið fær þar stuðning til að gera betur, það
fær fræðslu í uppeldisfærni og fjölskyldunni er
hjálpað við að efla tengslin sín á milli. Þannig
er fjölskyldum skilað aftur út í samfélagið sem
betri einstaklingum og þéttari einingu.
Í helgarblaði Fréttablaðsins um liðna helgi
mátti lesa sögu Ásdísar Laxdal Jóhannesdóttur
sem dvaldi í Mánabergi ásamt ungum sonum
sínum í fjóra mánuði. Saga Ásdísar er lituð fíkn
og sorgum, hún er saga konu sem átt hefur erfitt
með að fóta sig í lífinu, en líka saga móður sem
elskar börnin sín og vill gera betur. Með dvöl í
Mánabergi fékk hún tækifæri til þess. Hún fékk
handleiðslu, aðstoð og verkfæri til að verða
hæfari manneskja og þannig hæfari móðir.
Árið 2021 bárust Barnavernd 4.954 tilkynn-
ingar. Árið 2021 dvöldu 83 einstaklingar í Mána-
bergi og er bæði starfsemi og húsnæði komið að
þolmörkum. Undirbúningur að byggingu nýs
húsnæðis sem betur hentar fyrir starfsemina
er hafinn en samkvæmt ársskýrslu síðasta árs
fór kostnaður Barnaverndar 487 milljónir yfir
áætlun. Það er því ljóst að á brattann verður að
sækja með slíkar framkvæmdir en meginskýr-
ing frávika í rekstri Barnaverndar er kostnaður
sem hlýst af vistun barna utan heimilis í ýmiss
konar úrræðum.
Það er því beinlínis þjóðhagslega hagkvæmt
að verja meiri fjármunum í þennan málaflokk
og skila einstaklingum hæfari út í samfélagið,
með sterkari stoðir og tilbúnari í áskoranir
lífsins. n
Verndarar barna
benediktboas@frettabladid.is
bth@frettabladid.is
Bensínbílar búnir
Landsmenn virðast frekar kaupa
sér rafmagnsbíl en gamla góða
og trausta bensínhákinn. Þó
eru enn 13,3 prósent þeirra sem
hafa keypt sér nýjan bíl í ár sem
ákváðu að velja sér bensínbíl. Í
tilkynningu Bílgreinasambands-
ins segir að hlutfall rafmagnsbíla
sé hæst þegar heildarsala eftir
orkugjöfum er skoðuð, eða 27,8
prósent. Tengiltvinnbílar koma
þar á eftir með 24,24 prósent,
hybrid er 19,14 prósent, dísil-
bílar 15,49 prósent og bensín
rekur lestina með fyrrnefnd 13,3
prósent.
Lasin heima
Skrifstofa Ríkislögmanns er
opin alla daga frá 8.30 til 16. Svo
segir símsvari stofnunarinnar ef
hringt er. Verra er að eftir skila-
boðin rofnar símtalið. Þótt aftur
sé hringt rofnar sambandið jafn-
harðan á ný. Sú er að minnsta
kosti raunin þegar blaðamenn á
Fréttablaðinu hringja í stofnun-
ina. Einnig er bagalegt að starfs-
maður segi Ríkislögmann lasinn
heima, sama dag og til hennar
spyrst við að halda erindi á fundi
úti í bæ. Vonandi telur Ríkislög-
maður að stofnanir ríkisins geti
ekki endalaust vikið sér undan
upplýsingagjöf til almennings.
Það er nefnilega almenningur
sem greiðir laun starfsmanna
Ríkislögmanns. n
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 4. október 2022 ÞRIÐJUDAGUR