Heilbrigðisskýrslur - 06.12.1982, Blaðsíða 52
50
Getið er um sjúkrahúsió i Brugge meö 900 sjúkrarúm. Gjörgæsludeild hefur 18
lækna. Hafa þeir stjórn á 28 rúma gjörgæsludeild og neyðarmóttöku. Þangað
koma 12 þús. sjúklingar á ári. Ferðir neyðarbifreiða voru 946 og þyrla 284.
Læknir og sérmenntaður hjúkrunarfræðingur fara i sjúkraflutninginn og eru i
ferðum 2 klst. og 10 minútur hvern sólarhring, 1 klst. og 14 minútur i neyðar-
bilnum og 56 min. i þyrlunni. Þjónustusvæði bilsins hefur 15 km radius og er
ibúatalan þar 200 þús. Helmingur ferða þyrlunnar eru innan þessa sama svæðis en
hinn helmingurinn i 15-50 km fjarlægð frá sjúkrahúsinu. Allt svæðió hefur 700
þús. ibúa. Starfið telst nema tæplega hálfu starfi læknis og hjúkrunarfræóings
og telst þetta hagkvæmt sem hluti af heildarstarfi viðkomandi sjúkrahúsdeiidar.
Þá telst þetta mikilvægur liður i þjálfun sjúkraflutningamanna sem fá rajög litla
menntun sem áður getur. Ekki telst sjúkraflutningakerfið þó fullkomió. Mögu-
leikar hinna 300 þús. ibúa utan 15 km radius á að fá sérhæfóa neyóarþjónustu eru
10 sinnum minni en hinna sem nær búa. Talió er að til að jafna hlut þessara
tveggja hópa þurfi að bæta 4 1/2 klst. við timann utan sjúkrahússins þannig að
hann verði nærri 7 klst. alls.
Kerfið sem hér hefur verið lýst þykir af hálfu spitalans vera hagkvæmt meó þeim
fyrirvara þó að neyóarbilarnir og þyrlurnar eru reknar og kostaðar af öðrum
aðilum.
Fjöldi sjúklinga sem komið hafa i neyðarmóttökuna hefur tvöfaldast á 10 árum en
dauðsföll ekki aukist.
6.3.5 Austurriki
Sjúkraflutningar eru skipulagðir meó mismunandi hætti i hinum sambandsrikjum
landsins (49) . I Salzburg annast Rauða kross félag héraðsins sjúkraflutninginn
skv. þeim reglum sem RK félag landsins hefur sett. Reglurnar fjalla um hlutverk
félagsins og tilgang, hvernig sjúkraflutningastöðvar skuli vera innréttaðar, til-
högun fjarskipta og reglur um starfslió, menntun þess, bifreióir og allan út-
búnað (109).
1 Salzburg eru 136.000 ibúar, 18 sjúkrabilar, 24 þúsund flutningar á ári eóa 1
flutningur á hverja 6 ibúa (i Reykjavik 1 á hverja 10). 15 manns eru á hverri
vakt. Starfsmenn eru 30 fastráónir og 130 sjálfboðaliðar.
Sjúkraflutningaþjónustan er áþekk því sem gerist i Reykjavik. Þó er vaktþjón-
usta heimilislækna i mjög nánum tengslum við sjúkraflutningana og i sömu bygg-
ingu. Athygli vekur hve vel er búið aó sjúkraflutningunum i húsnæði og tækjum
og sýnist ekkert til sparað.
Hér er fyrst og fremst vakin athygli á notkun sjálfboðaliða. Fastráðnir starfs-
menn annast alla stjórn sjúkraflutninganna en ráónu sjúkraflutningamennirnir
annast flutningana á daginn. Kvöld og næturþjónusta er i höndum hinna 130 sjálf-
boðaliða sem vinna skv. samningi á fyrirframákveðnum vöktum. Gerðar eru sömu
kröfur til sjálfboðaliða og fastráðinna manna. Þeim er sagt upp þjónustu með
sama hætti og fastráðnum mönnum ef þeir mæta ekki með löglegum forföllum eóa ef
þeir eru undir áhrifum áfengis o.s.frv. 1 starfi fá þeir mikla og góða þjálfun.
Þeir fara á vikulangt námskeið árlega og eitt starfskvöld í viku er helgað þjálf-
un. Sjálfboðaliðunum eru búin góð vinnuskilyrði, þægileg svefnherbergi, setu-
stofur og vinnuherbergi. Þegar sagt er góó skilyrói er átt við að þau séu ein-
staklega þægileg, heimilislegar aóstæóur og vel ræst. Markmiðió er aó gera
þetta sjálfboðastarf eftirsótt svo sem frekast er kostur og verja því fé sem
sparast vegna kaupgreióslna að nokkru leyti sjálfboðaliðunum i vil. Þeir geta
varið tima þeim þegar þeir eru ekki i útköllum til náms, skrifstofustarfa eða
lesturs. Þeir hafa sömu stöðu og fastráðnir menn. Meó þvi að taka þátt í starf-
inu og þjálfuninni verða sjálfboðaliðarnir eftirsóttari en ella til annarra
starfa, verkstjórnar og öryggistrúnaóarstarfa.
Tilgangurinn með þessari skiptingu er að láta sjálboðaliðið vinna á þeim timum
sem það er ekki við föststörf sín og láta það fá tækifæri til aö hvilast ef
annir hamla ekki. Fastráðið starfslið er hinsvegar i fullu starfi á daginn,
eftirliti með tækjum og þjálfun. Með þessari skiptingu verður nýting starfstima
þeirra mun meiri en ella væri án þess þó að slakað sé á fjölda manna á vakt, því
eins og gefur að skilja geta stórslys orðið hvenær sólarhringsins sem er.
Hér er ekki um óáþekkt fyrirkomulag og notað er á nokkrum stöðum i Noregi, enda
þótt mun meira sé gert fyrir sjálfboðaliðið i Salzburg.