Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.06.1938, Qupperneq 12

VAKA 1. árgaugur . 2. ársfjórðungur
Eduard Benes á stúdentsárunum
aðstaða Tékka orðin lík og að-
staða Serba, þar sem allt landið
var í óvinahöndum og bæði her-
inn og stjórnin var utan landa-
mæranna. Aðstaða þeirra var því
mjög sterk, þegar Austurríki-
Ungverjaland hrundi saman
haustið 1918. í lok október það ár
brauzt uppreisn út í Prag, tékk-
nesk stjórn var mynduð og Masa-
ryk kosinn forseti hins nýja ríkis.
Þegar landamæri Ték-
koslóvakíu voru ákveð-
hin gömlu sögulegu
landamæri Þýzkalands og Bæ-
heims lögð tii grundvallar, bæði
vegna þess að þau voru hin einu
náttúrlegu frá landfræðilegu og
hagrænu sjónarmiði og af því að
Þjóðverjar, sem bjuggu þar, munu
tæplega hafa óskað eftir því að
sameinast Þýzkalandi. En að
sunnan voru landamærin sett svo
sunnarlega, að talsverð landræma
með þýzkum íbúum var innan
þeirra. Á líkan hátt var talsverð
sneið af Ungverjalandi innlimuð
í Tékkoslóvakíu að nauðsynja-
iausu. Að norðan voru landamæri
Póllands og Tékkoslóvakíu að
miklu leyti náttúrleg og búa Pól-
verjar og Tékkar þar aðeins á
litlu svæði hverjir innan um aðra.
Af þessu svæði hefir héraðið Tes-
chen mesta þýðingu, vegna þess
að þar er mikill iðnaður og námu-
gröftur. Því héraði var skipt
þannig, að Tékkar fengu þann
hluta þess, sem var iðnaðarland,
en Pólverjar fengu landbúnaðar-
svæðið. Ennfremur var Karpatho-
Rússland sameinað Tékkoslóva,-
kíu.
Hið nýja ríki hafði nú innan
landamæra sinna 6,75 milljónir
Tékka, 2,2 milljónir Slóvaka, 3,35
milljónir Þjóðverja, 0,75 milljónir
Ungverja, 0,5 milljónir Ruthena,
0,35 milljónir Gyðinga og 0,08
milljónir Pólverja.
Þegar í upphafi var tékkneskmn
stjórnmálamönnum það ljóst, að
framtíð ríkisins var að miklu
Xýtt ríki
in, voru
90