Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.06.1938, Blaðsíða 23

að framan. Hún er ekki háð
við erlend herveldi eða andspænis
eldspúandi fallbyssum. Eigi að
síður krefst hún mannslífa. Á
ári hverju fellur í valinn álitlegur
hópur hermanna vorra. Þjóðin
verður að færa óblíðum náttúru-
öflum tilfinnanlegar mannfórnir.
Úfinn sær og gaddbyljir vetrarins
gera skjótan og sviplegan enda á
æfi margra djörfustu hermann-
anna.
Mér finnst tuttugu ára afmæli
íslenzka ríkisins gefa fullkomið
tilefni til að minnast þessarar
frelsisbaráttu, þeirrar óendanlega
þýðingarmiklu baráttu, sem dag
hvern fer fram í landinu
sjálfu, úti á víðáttum dreifðra
byggða, í sjóþorpum og útgerðar-
bæjum við firði og víkur og á haf-
inu umhverfis strendur landsins.
Hermennirnr í þessu frelsisstríði
er hið óbreytta fólk, sem yrkir
jörðina og dregur fisk úr sjó.
Bóndinn, sem heldur fé sínu á
haga að vetrarlagi og aflar því
heyja á sólbjörtum sumardögum.
Bóndakonan, sem breytir „ull í
fat og mjólk í mat“, svo að notað
sé gamalkunnugt orðalag. Sjó-
maðurinn, sem í skammdegis-
myrkri og skini miðnætursólar
sækir auð 1 greipar Ægis. Sjó-
mannskonan, sem æðrast ekki,
þótt hún viti mann sinn á hættu-
legasta staðnum í sókn og vörn
þjóðarinnar, heldur elur upp
„Þaö er rakað og slegið á öllum engjum,
það er ómur af gleði í loftsins strengjum."
mannvænlega syni til sama hlut-
skiptis. í fáum orðum sagt: Her-
mennirnir í hinu eiginlega frelsis-
stríði þjóðarinnar er fólkið, sem
vinnur hin frumstæðustu störf
þjóðfélagsins. Fólkið, sem gerir
frjómagn moldarinnar sér undir-
gefið og hættir lífi sínu til þess að
þjóðin öll geti notið góðs af auð-
æfum hafsins. Eða eins og skáldið
orðar það: Sú „hölda kind“, sem
„vinnur hörðum höndum ár og
eindaga, siglir sœrokin, sólbitin
slœr, stjörnuskinin stritar".
Tvítugsafmæli fullveldisins gef-
ur okkur sérstakt tilefni til að
minnast þessa fólks. — Sjálfstæð-
ið verður ekki verndað með orðum
einum, þar verða athafnir að
fylgja. Störf fólksins, sem að
framleiðslunni vinnur, tryggir öll-
um öðrum störfum fremur frelsi
og sjálfstæði íslendinga.
101