Verktækni - 2020, Blaðsíða 34
34
give a rating with arguments. This systematic approach provides a good understanding of the
workings of the team, it helps to see where the problems lie and helps to decide which
aspects need to be examined further. Although the methodology has been designed to
evaluate student teams, all indications are that it could be useful for evaluating the
performance of other teams – e.g. in industry.
Keywords: Performance, team, students, assessment.
Inngangur
Síðustu áratugina hefur fjöldi nemendakeppna aukist umtalsvert. Í dag eru í boði keppnir fyrir
nemendur á öllum skólastigum – frá leikskólastiginu yfir á háskólastigið. Almenna hugmyndin
sem liggur á bak við keppnirnar – sem eru flestar miðaðar við nemendateymi – er að vekja
áhuga hjá nemendum á að læra með því að fá þau til að leysa áskoranir. Flestar keppnirnar
eru fjölfræðilegar verkfræðilegar hönnunarkeppnir fyrir teymi háskólanema. Keppnirnar
gagnast nemendum jafnt sem skipuleggjendum og styrktaraðilum eins og má almennt gera
þegar samstarf er á milli akademíu og atvinnulífs [1]. Skipuleggjendur hafa hag af tengslum
við unga, klára og metnaðarfulla nemendur – sem leiðbeint er af prófessorum – því þeir hafa
oft önnur sjónarhorn á áskoranirnar og koma því oft fram með ferskar nýjar hugmyndir til að
leysa þær. Þetta er einnig mikils virði fyrir alla sjálfboðaliðana sem starfa sem dómarar í
keppnunum. Þeir eru mjög oft atvinnumenn úr greininni og sumir þeirra vinna fyrir
styrktaraðilana.
Nemendurnir njóta góðs af þátttöku á margvíslegan hátt og bjóðast tækifæri sem ekki eru í
hefðbundnum verkfræðinámskeiðum Til viðbótar við nauðsynlegra tækniþekkingu sem þarf til
að leysa viðfangsefni keppninnar verða nemendur einnig að tileinka sér mjúka færni.
Í rannsókn Aslandies o.fl. [2] voru þátttakendur sammála um að liðsandinn væri ein
mikilvægasta hæfnin sem og að læra að vinna innan teymis, eiga samskipti, stjórna eigin
tíma og viðhalda sveigjanleika og afköstum á meðan unnið er undir álagi. Hins vegar er
árangur liða margþætt hugtak og það að greina frammistöðuvandamál innan teymis getur
verið krefjandi.
Það þarf góða aðferðafræði til að meta frammistöðu og til að greina hugsanleg
frammistöðuvandamál í teymum. Höfundar enduðu á að þróa kerfisbundna nálgun til að
meta frammistöðu og greina hugsanleg frammistöðuvandamál teymis.. Í þessari grein sýnum
við hvernig beita má henni með tilviksrannsókn.
Tilvikið er þverfaglegt hönnunarnámskeið í verkfræði og mest af vinnu nemenda fer fram
utan stundaskrár. Námskeiðið hefur verið kennt í tíu ár. Í námskeiðinu - sem stendur yfir eitt
skólaár – (endur) hanna nemendur og smíða eins sætis rafknúinn kappakstursbíl fyrir
evrópsku nemenda formúlukeppnina (Formula Student, og einnig þekkt sem Formula SAE2 í
Bandaríkjunum). Nemendateymið hvert ár samanstendur af um það bil 40 nemendum,
aðallega vélaverkfræði-, iðnaðarverkfræði- og rafmagnsverfræðinemum. Nemendur úr öðrum
greinum hafa einnig tekið þátt, til dæmis tölvunarfræði, eðlisfræði, viðskiptafræði og jafnvel
stjórnmálafræði. Meirihluti nemendanna er á fyrsta eða öðru ári í BS-námi.
Árið 2011 var fyrst boðið upp á þetta námskeið og árið eftir keppti nemendateymið undir
merkjum Háskóla Íslands með sinn fyrsta bíl á Formula Student keppninni á Silverstone í
Bretlandi. Rafkerfi bílsins var ekki í lagi og því ók hann ekki. En bíllinn vakti engu að síður
athygli bæði fyrir útlit og smíði. Boðið hefur verið upp á námskeiðið árlega síðan 2011 og fyrir
hverja keppni, nema keppnina 2013, var nýr bíll endurhannaður og smíðaður. Allir bílarnir
þessi ár fengu athygli dómara og liða frá öðrum háskólum fyrir bæði útlit og smíði. Fram til
2 https://www.fsaeonline.com/