Verktækni - 2020, Síða 40

40

hafa komið upp. Kennarar hitta stjórnarhópinn í hverjum mánuði til að fylgjast með stöðu
mála, ræða næstu skref og veita ráðgjöf (Liðssamhæfing = 2).
Almennt má segja að heildarmarkmið verkefnisins sé öllum nemendum ljóst – að smíða
nýjan, betri bíl og keppa á honum næsta sumar. Hins vegar eru tæknileg markmið ekki skýr
og til að mynda þá ákveða hóparnir sjálfir hver markmið þeirra eru fyrir nýja bílinn – án
samræmingar. Einn nemandi í stjórnendateyminu gegnir hlutverki tæknistjóra sem heldur
utan um þróunarvinnu nýja bílsins. Skipulag í kringum tæknistjórann er ekki í föstum skorðum
og sama gildir um aðrar stöður stjórnunarteymisins (Markmið / sýn = 0).
Ferli við ákvarðanatöku í verkefninu er ekki í föstum skorðum og byggir að litlu leyti á
gögnum – mælingum og endurgjöf frá dómurum/leiðbeinendum (Ákvörðunartaka = 0).
Ígrundun og sjálfsgagnrýni á markmið, stefnu og ferla í upphafi verkefnisins hvert skólaár er
vart merkjanleg (Liðsíhugun = 0).
Almennt má segja að það sé skortur á gagnrýnni hugsun – nemendur hafa til að mynda ekki
talið þörf á að prófa styrk eða endingu hannaðra íhluta við notkunaraðstæður. Í raun hafa
nemendur aldrei gert tilraun til þess að meta krafta sem virka á bílinn og íhluti hans í notkun
– þrátt fyrir að leiðbeinendur hafi marg oft minnst á það. Í staðinn hafa þeir stuðst við
hönnunarupplýsingar sem þeir hafa fengið frá öðrum liðum (Liðsendurgjöf = 0).
Eldri nemendur hafa haft sterkar skoðanir varðandi vinnubrögð og það sem þeim finnst að
ætti að leggja áherslu við endurbætur á nýjum bíl. Þessir eldri nemendur hafa ýmist verið
útskrifaðir eða verið að taka þátt í verkefninu í 2.-3. sinn. Í krafti virðingar yngri nemenda hafa
eldri nemendur mjög oft stjórnað ákvarðanatöku í verkefninu. Eitt árið höfðu kennarar átt
góðan fund með stjórnendateymi verkefnisins og sammælst um markmið vetrarins en eftir
fundinn unnu eldri nemendur á bak við tjöldin og sannfærðu hluta af stórnendateyminu um að
breyta markmiðum verkefnisins – jafnvel eftir að þau höfðu verið kynnt fyrir stjórnendum
skólans þar á meðal rektor. Yngri nemendurnir vildu forðast átök og samþykktu breytingarnar
– upplýsingum um breytt markmið var ekki miðlað til leiðbeinenda fyrr en nokkrum vikum
síðar (Markvirkni liðs = 0).
Vinnan sem felst í því að smíða nýjan bíl og mæta með á keppni er umtalsverð. Hún skiptist í
marga mismunandi áfanga. Þar sem liðið er tiltölulega fámennt og nemendur búa yfir lítilli
fræðilegri þekkingu og takmarkaðri verkþekkingu þá hefur verkáætlun liðsins verið knappt
áætluð og liðið þurft að sleppa mikilvægum prófunum til að geta mætt á keppni. All flest árin
hefur bíllinn ekki verið tilbúinn þegar út í keppni var komið og nemendur þurft að nýta 1-3
daga til að klára bílinn – sem ekki náðist fyrstu fimm árin (Árangursendurgjöf = 0).
Skipulag verkefnisins og stöður innan stjórnunarteymisins hafa breyst í gegnum árin, byggt á
hugmyndum fyrri nemenda. Sumar breytinganna hafa ekki leitt til betra skipulags og árangur
liðsins hefur lítið batnað. Í raun má segja að verkefnið/liðið sé staðnað því vinnubrögðin eru
þau sömu og í upphafi, stig sem liðið fær á keppnum flökta um svipað gildi og í upphafi og
jafnvel neðar. Nemendur hafa hins vegar ekki áttað sig á þessu og virðast trúa því að allt sé í
fínu lagi en sjá ekki heildar samhengið. Þeir sjá framþróun. Síðustu tveir bílar voru með
koltrefjaskrokk, vængi og fleiri viðbætur. Það að þeir sjá ekki heildarsamhengið lýsir sér í því
að nemendur hafa talað um nauðsyn þess að framkvæma prófanir á bíl fyrir keppni. En öll
árin hafa prófanir þurft að víkja vegna vanáætlana á smíði bíls. Sum árin hafa verið
framkvæmdar prufukeyrslur til að sýna að bíllinn geti keyrt en í þeim tilvikum var hann ekki
fullkláraður og ólöglegur í keppni (Liðsstjórnunarferli = 1).
1.2. Liðsumhverfi (5/10)
Eigandi liðsins, Háskóli Íslands, nýtir verkefnið til að bjóða nemendum viðbótarhæfni sem
ekki er hægt að fá í öðrum námskeiðum. Háskólinn nýtir verkefnið einnig í kynningarstarfi.