Leikhúsmál - 01.06.1998, Síða 9

LEIKHÚSMÁL
Aldarafmæli Brechts
Þann 10. febrúar voru liðin 100 ár frá
fæðingu þýska rithöfundarins og leik-
skáldsins Bertolts Brecht og er þess
minnst með ýmsum hætti. Bertolt Brecht var
allt í senn afkastamikið ljóðskáld, ieikskáld
og leikstjóri. Hér á landi hafa mörg verka
hans verið leikin í leikhúsum og í útvarps-
leikhúsinu. Einnig hafa verk hans birst á
prenti; greinar, ljóð og leikverk. 1 tilefni af-
mælisins mun útvarpsleikhúsið flytja nokkur
verka hans á árinu auk þess sem hans mun
verða minnst á ýmsan hátt í dagskrá útvarps-
ins. í Þjóðleikhúsinu verður leikrit hans
Kákasíski Krítarhringurinn sýnt á næstunni.
Sigurður Skúlason leikari gaf árið 1976 út
þýðingar sínar á ljóðum eítir skáldið: Ljóð
um leikhús. Sigurður hefur nú yfirfarið þýð-
inguna og gert á henni nokkrar breytingar.
Bókaútgáfan ein stendur að endurútgáfu
þessa ljóðakvers í tilefni afmælisins og er það
til sölu í Þjóðleikhúsinu, Borgarleikhúsinu
og fáeinum bókabúðum í Reykjavík.
Ljóð um leikhús fjalla eins og nafnið bend-
ir til um leikhúsið og hinar ýmsu greinar
þess. Þar koma skýrt fram ýmsar af hug-
myndum og kenningum Brechts um lífið og
listina. Ljóðin eru úr kvæðabálki hans
Gedichte aus dem Messingkauf og þau eru:
„Hversdagsleikhúsið“, „Leitið hins nýja og
þess gamla“, „Fortjöldin“, „Söngvarnir“,
„Lýsingin“, „Ávarp til danskra verkamanna-
leikara um listina að taka eftir“ og „Leik-
munir Weigel".
Með leyfi þýðandans birtum við hér eitt
þessara ljóða og minnumst um leið aldar-
afmælis hins merka leikfrömuðar.
Fortjöldin
Málið á stóra forteppið
hina herskáu friðardúfu
bróður míns Picassos.
Strengið þar fyrir aftan stálvírinn
og hengið á hann
hin léttu flögrandi tjöld
sem falla líkt og löðrandi bylgjur
og hylja verkakonuna, þar sem hún dreyfír flugritum
eða Galileo, þar sem hann sver rangan eið.
Það fer eftir leikritinu
hvort þau eru úr grófu lérefti eða silki
úr hvítu leðri eða rauðu
eða hver veit hverju.
Hafið þau bara ekki of dökk
því á þau
skuluð þið varpa heitum komandi atburða
og á þann hátt skapa spennu
og eftirvæntingu eftir því rétta.
Og hafið þessi tjöld mín í hálfri hæð
lokið ekki sviðið afl
f makindum skal áhorfandinn
verða vitni að þeim snjöllu lausnum
sem þið hafið fundið fyrir hann.
Hann sér tinmána svífa niður
eða húsþak borið inn.
Sýnið honum ekki of mikið
en sýnið honum þó nokkuð!
Og látið hann komast að raun um
að þið stundið ekki töfrabrögð
heldur sinnið starfí, vinir.
9