Leikhúsmál - 01.06.1998, Síða 23

LEIKHUSMAL
Tvö leikhússögurit
Vert er að minna leikhúsfólk á þau tvö
fræðirit sem komu út síðastliðið haust. Það
heyrir til tíðinda að tvö rit sprottin úr ís-
lenskri leiklistarsögu líti dagsins ljós á sama
árinu, bæði mikil að vöxtum og fjalla hvort
með sínum hætti um merk efni. Mál og
menning gefur báðar bækurnar út.
Annars vegar er um að ræða Leyndarmál frú
Stefaníu eftir Jón Viðar Jónsson. Það fjallar
um Stefaníu Guðmundsdóttur leikkonu,
samtíð hennar og reykvískt aldamótaleik-
hús. Jón Viðar samdi doktorsritgerð, sem
hann varði við Stokkhólmsháskóla 16. janú-
ar 1996, um sama efni: Geniet och vág-
visaren. Om den islándska skádespelerskan
Stefanía Guðmundsdóttir (1876-1926) och
författaren och regissören Einar H. Kvaran
(1859-1938). í þessu nýja riti fjallar hann
um efnið á aðgengilegri hátt fyrir almennan
lesanda, leikhúsfólk sem og aðra.
Frú Stefanía naut ómældrar virðingar
samtímans, glæsileg leikkona og merkur
brautryðjandi. Eins og skáldið Einar H.
Kvaran komst að orði: Hún var vorið (í ís-
lenskri leiklist).
Annað rit sem einnig kom út nú fyrir jólin er
Leikfélag Reykjavíkur: Aldarsaga eftir sagn-
fræðingana Þórunni Valdimarsdóttur, sem
skrifar fyrrihluta sögunnar, og Eggert Þór
Bernhardsson sem skrifar seinnihluta sögu
félagsins. Stofnun Leikfélagsins og fyrstu ár
þess eru forleikur að reglulegu atvinnuleik-
húsi á Islandi. Saga þessa félags markast
nokkuð jafnt af velgengni og mótbyr og líf
þess hefur stundum hangið á bláþræði.
Leikhúsfólk sem vill láta sig varða sögu
íslensks leikhúss ætti að eignast þessa bók,
en hún er prýdd miklum fjölda mynda og
Leikmyndin í Ævintýri á gönguför eflir Hoslrup vakli
óskipla alhygli áhorfenda árió 1952, þeir höfðu
aldrei séð viólíka skóg, en Gunnar R. Hansen var
nákunnugur umhverfinu þar sem leikurinn gerisl.
Á sviðinu standa frá vinstri: Guðmundur Jónsson,
Elín Ingvarsdóttir, Elín Júlíusdóttir, Árni Tryggvason,
Ragnhildur Steingrímsdóttir, Gísli HaHdórsson og
Steindór Hjörleifsson.
auk þess fylgir henni ítarleg skrá, sem hægt
er að fá á tölvudiski, um verk, flytjendur og
hvaðeina sem leiksýningar félagsins varðar
frá upphafi fram að hundrað ára afmælinu í
fyrra. Þessa skrá vann Sigurður Karlsson
leikari og studdist m.a. við eldri skrár Lárus-
ar Sigurbjörnssonar. Slíkar skrár eru ómet-
anlegar leikhúsmönnum og öðrum sem eitt-
hvað þurfa að grúska í fortíðinni.
23