Leyfi til að elska - mar. 2023, Blaðsíða 14
Ég var heimavinnandi móðir. Í dag er ég
atvinnulaus vegna þess að ég var ítrekað
rekin úr vinnu vegna fjarvista í tengslum
við sífelldar ferðir í réttarsal, og vegna
heilsufarsvandamála sem orsökuðust af
gríðarlegu álagi og þunglyndi.
Geðheilsa útsetta barnsins. Útsettir foreldrar
sögðust hafa áhyggjur af núverandi og
áframhaldandi geðheilsu viðkomandi barna vegna
foreldraútilokunar og útlokunarhegðunar.
Ég hef gífurlegar áhyggjur af því hvaða
afleiðingar þessi hegðun mun hafa á börnin,
bæði til skamms tíma og lengri tíma.
Geðraskanir meðal útilokunarforeldra Fjölmargir af
útsettu foreldrunum sögðu útilokunarforeldrið
vera haldið geðröskunum á borð við persónuleika-
raskanir, eða að það hafi átt fyrri sögu um útilokun
eða misnotkun.
Hver sem er, bæði karlar og konur, geta beitt
útilokandi hegðun. Ég finn til með þeim,
þau eru veik og gera sér ekki grein fyrir því.
Þau eru djúpt særð á sálinni en þau gangast
ekki við þeim sárum…
Margar frásagnir bentu til þess að útsettir foreldrar líti
á útilokandi hegðun sem birtingarmynd persónulegra
og sálfélagslegra erfiðleika hjá útilokunarforeldrinu.
Það vekur sérstaka athygli hversu oft var minnst á
sjálfsdýrkun. Foreldraútilokun felst í margslungnum
samskiptum innan fjölskyldna og í ljósi þess var
heimilisofbeldi greint sem eitt þema.
HEIMILISOFBELDI
Það voru 85 tilvísanir í gögnunum sem fengu
gildi undir þessu þema og borin voru kennsl á
þrjú undirþemu.
Foreldraútilokun sem ofbeldi gegn börnum Mikið var
vísað til þeirrar hugmyndar að útilokandi hegðun
sem leiðir til foreldraútilokunar sé það sama og
ofbeldi gegn barni. Í heildina vísuðu 53 af 126
útsettum foreldrum beint til þeirrar hugmyndar.
Sumir lýstu yfir áhyggjum af því hvernig útilokandi
hegðun hefur í för með sér tilfinningalegan skaða.
Það er ein tegund ofbeldis að vekja upp
falskan ótta hjá útilokuðu barni til að halda
því frá foreldrum. Það hefur enginn rétt til
þess að ráðskast með hugsanir barns. Það er
rangt og það þarf að stöðva það.
Ofbeldi í nánum samböndum. Sumir útsettir foreldrar
minntust á ofbeldi sem þeir höfðu orðið fyrir af
hálfu fyrrum maka síns. Þessar frásagnir virtust
oft fá viðkomandi útsett foreldri til að muna hvers
vegna hann eða hún flúði frá fyrrverandi maka,
þrátt fyrir að eiga á hættu útilokun.
Ég var 18 ár í hjónabandi sem einkenndist af
munnlegu, líkamlegu og andlegu ofbeldi, þar
til ég ákvað loks að skilja við barnsföður minn.
Ásakanir Margir útsettir foreldrar gáfu í skyn að
þeir hefðu orðið fyrir fölskum ásökunum um
heimilisofbeldi – ásakanir sem ýmist hrundu af stað
útilokuninni eða gerðu hana verri.
Hann sótti um úrskurðaða vernd gegn
heimilisofbeldi (að ástæðulausu) til að koma
í veg fyrir að ég hefði samband við þá (syni
mína). Það liðu sex mánuðir áður en kom til
málflutnings, í millitíðinni kvað dómarinn
upp úrskurð um tímabundna vernd gegn
heimilisofbeldi og lét það koma fram í
nemendaskýrslum beggja drengjanna. Beiðnin
um vernd gegn heimilisofbeldi var látin falla
niður 2 vikum áður en til málflutnings kom, en
skaðinn var þegar skeður.
Hátt hlutfall frásagna sem ýjaði að heimilisofbeldi
varpar ljósi á þau skaðlegu atvik innan fjölskyldna
sem tengjast foreldraútilokun. Í stað þess að setja
sig í „fórnarlambshlutverkið“ sýndu margir útsettir
foreldrar viðhorf og hegðun spjörunar.
14
GLEYMDA FORELDRIÐ: FORELDRAÚTILOKUN FRÁ SJÓNARHÓLI ÚTSETTA FORELDRISINS CLARE POUSTIE O.FL.