FLE blaðið - 01.01.2017, Síða 18

16 FLE BLAÐIÐ JANÚAR 2017
sleppa þá við að gera ársreikning eða hvort hnappurinn gildi
eingöngu um skil til ársreikningaskrár. Ástæðurnar eru eftirfar-
andi:
1. Lög um hlutafélög, einkahlutafélög og bókhaldslög vísa
öll til ársreiknings. Sem dæmi segir í í 22. gr. laga um
bókhald að þeir sem bókhaldsskyldir eru skuli semja árs-
reikning fyrir hvert reikningsár. Ársreikningurinn skal
samkvæmt þeim lögum a.m.k. hafa að geyma rekstrar-
reikning og efnahagsreikning, svo og skýringar eftir því
sem við á.
2. Skömmu eftir að lög um breytingar á lögum um ársreikn-
inga voru samþykkt á Alþingi voru gerðar breytingar á
lögum um tekjuskatt. Segir nú í 90. gr. ársreikningalaga
að skýrslu lögaðila og einstaklinga sem hafa með hönd-
um atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi skuli fylgja
undirritaður ársreikningur með sundurliðunum og skýr-
ingum (skáletruðum orðum var bætt við lagagreinina). Í
athugasemdum við frumvarpið að lagabreytingunum
segir meðal annars: „Í tilefni af breytingum á ársreikn-
ingalögum, þar sem dregið er úr upplýsingagjöf sem lítil
félög þurfa að láta fylgja ársreikningi í skýringum, er lagt
til að tekinn verði af allur vafi um skyldu rekstraraðila til
þess að leggja fram með skattframtali sínu ársreikning,
sem innifeli rekstrar- og efnahagsreikning ásamt sundur-
liðunum og skýringum.“ Hér er því verið að skerpa á
kröfunni um að ársreikningur skuli fylgja skattframtali.
Niðurstaðan virðist því sú, að samkvæmt ársreikninga-
lögum þurfi ekki að gera ársreikning en ársreikningur
skuli samt fylgja skattframtali. Rétt er að geta þess að
samkvæmt nýbirtum framtalsleiðbeiningum virðist ríkis-
skattstjóri ætla að ganga þvert gegn þessum skýru
ákvæðum.
óFjárhagsleg upplýsingagjöF
Félög sem teljast stór félög, einingar tengdrar almannahags-
munum og móðurfélög stórra samstæðna samkvæmt lögun-
um skulu nú láta fylgja í yfirliti með skýrslu stjórnar upplýsingar
sem nauðsynlegar eru til að leggja mat á þróun, umfang, stöðu
og áhrif félagsins í tengslum við umhverfis-, félags- og starfs-
mannamál. Jafnframt skal gera grein fyrir stefnu félagsins í
mannréttindamálum og hvernig félagið spornar við spillingar-
og mútumálum. Yfirlitið skal jafnframt hafa að geyma aðrar
upplýsingar, svo sem stutta lýsingu á viðskiptalíkani félagsins
og upplýsingar um viðeigandi ófjárhagslega lykilmælikvarða.
Hafi félagið ekki stefnu í tengslum við eitt eða fleiri mál sam-
kvæmt lagagreininni skal gera skýra og rökstudda grein fyrir
því í yfirlitinu. Með þessu ákvæði er verið að innleiða tilskipun
frá Evrópusambandinu. Þess má geta að fyrir félög innan aðild-
arríkja Evrópusambandsins gildir ákvæðið frá og með árinu
2017 ólíkt því sem hér er. Með öðrum orðum er Ísland að taka
ákvæðið upp fyrir gildistíma ESB. Það á eftir að koma í ljós að
hversu miklu leyti íslenskum félögum sem ákvæðið tekur til
tekst að uppfylla þessar kröfur í ársreikningi 2016 enda fyrir-
varinn skammur.
aðeins meira um arðstakmarkanir
Eins og áður greinir skal færa hlutdeild í afkomu dóttur- og hlut-
deildarfélaga af óráðstöfuðu eigin fé á bundinn reikning meðal
eigin fjár að svo miklu leyti sem hún er umfram móttekinn arð
eða þann arð sem ákveðið hefur verið að úthluta. Tvennt til við-
bótar kann eftir atvikum að skerða arðgreiðslumöguleika
félaga. Öll félög mega nú eignfæra þróunarkostnað. Sé það
gert skal færa sömu fjárhæð af óráðstöfuðu eigin fé á bundinn
reikning. Bundni reikningurinn skal svo leystur upp með færslu
á óráðstafað eigið fé til jafns við árlega afskrift þróunarkostnað-
arins. Þá kom inn í lögin heimild til að tilgreina ákveðna fjár-
málagerninga á gangvirði gegnum rekstur. Hér er um að ræða
eignir sem ekki teljast veltufjáreignir en félag kýs að færa á
gangvirði og gangvirðisbreytingar í rekstur. Sé þessi heimild
nýtt skal færa fjárhæð er svarar til gangvirðisbreytinga sem
færðar eru í rekstrarreikning á bundinn reikning meðal eigin
fjár, að teknu tilliti til skattáhrifa ef við á.
að lokum
Ýmsar aðrar breytingar voru gerðar á lögunum sem ekki hafa
verið tíundaðar hér. Sem dæmi má nefna að skilgreiningum
hefur verið fjölgað verulega, afleiður skal nú alltaf færa á gang-
virði, heimild til að skila samandregnum ársreikningum hefur
verið felld niður, refsikafli laganna hefur verið endurskrifaður að
stórum hluta og sett voru ný ákvæði um sektir og slit félaga
sem ekki skila ársreikningi. Loks má nefna að skylda til að inni-
fela sjóðstreymi sem hluta af ársreikningi er fallin niður hjá
öllum megin þorra félaga.

Sæmundur Valdimarsson