Hljóðabunga - 01.03.1975, Blaðsíða 10

MtRAÆTTIN
Á Mýrum bjó hin svokallaða Mýraætt.
Það var efna- og framfarafólk að mörgu
leyti. Þegar ég man eftir þá var þar Guð-
mundur Haglin, sem var afi Guðmundar
Hagalíns rithöfundar. Hann missti konuna
sina sneimna og var búinn að trúlofa sig
konuefni og fór í kaupstað til þess að sækja
í veisluna. Hann var víst nokkuð ölkær. Það
var talið að hann hefði verið töluvert drukk-
inn, en hann kom ekki fram. Það sökk
undir honum báturinn við þriðja mann og
þar með var búið með hann. Guðmund-
ur var stór, en ég man bara ekkert eftir
andlitinu á honum, en ég man eftir treyj-
unni. Hann var í tvíhnepptri treyju, sem
var kölluð sjótreyja í þá daga, með tvær
hnapparaðir framan á bringunni. Ég heyrði
sagt að hann hefði verið kappsamur maður.
Hann vildi helst fella alla í glímu. Ef það
var einhver, sem gat fellt hann, þá hafði
sá rnaður aldrei frið. Guðmundur var alltaf
að koma aftur og aftur og reyna. Þessum
mönnum varð það til að láta hann fella
sig, svo að hann gæti sagt að liann hefði
fellt þá. Þetta frétti maður. Kappgirnin var
mikil og ættarstolt, en hjálpsamt var þetta
fólk og mjög gestrisið. Síðar bjó mágur
Guðmundar á Mýrum, Friðrik Bjarnason
hreppstjóri. Hann þekkti ég mjög vel og
börn hans.
Guðmundur Hagalín yngri sagði mér
sögu úr sinni ætt, sem ég hafði aldrei heyrt
áður. Hann sagði að móðir sín hefði sagt
sér og sagan hefði verið leyndarmál ættar-
innar. Hún er á þessa leið:
Mýrabóndinn á griðung sem sóttur er til
kúanna. Svo eru feðgar, Gísli og Oddur í
Garði, næsta bæ fyrir ofan. Þeir eiga grið-
ung sem er svo efnilegur og myndarlegur,
að hann er sóttur langt fram yfir Mýragrið-
unginn. Einu sinni, þegar Oddur, sonurinn,
kemur heim frá því að smala, er faðir hans
ekki heima.
„Nú hvurt fór hann?”
„Hann fór fram að Mýrum”.
Og það hafði nú skeð heldur en ekki
eitthvað. Gisli hafði fundið griðunginn sinn
í mógnum, þar sem honum hefur auðsjá-
10
anlega verið hrint ofan í, en á bakkanum
var snæriskeyri og hnútur á, sem enginn
kann nema Mýrabóndinn. Oddur vindur
sér strax af stað og þegar hann kemur
ofan að Mýrum spyr hann eftir föður
sínum.
„Ja, þeir fóru út í kirkju”, er honum
sagt.
Hann fer þangað og kirkjan er aftur.
Hann hrindir henni upp og sér þá að faðir
hans stendur undir bita með snæri bundið
um hálsinn og feðgarnir á Mýri hóta að
hengja hann ef hann láti ekki griðungs-
málið niður falla. Nú koma allir i einu
og það er farið inn í bæ og sest við trakter-
ingar og á eftir er lýst með heimasætunni
á Mýri og Oddi í Garði, en hann hafði áður
beðið liennar, en fengið þá neitun vegna
ættsmæðar. Eftir það voru nöfnin Oddur
og Gísli í ættinni eins og t.d. Guðmundur
og Brynjólfur. Þessi saga lýsir kappgirninni
vel. Bændurnir í Garði skyldu nú ekki hafa
þennan griðung lengur til að keppa við
Mýragriðunginn.
BRENNIVlN OG VESTFIRSKA
Fyrir nokkuð mörgum árum lá ég aleinn
í hliðinni á gömlum æskustöðvum í Dýra-
firði. Þá var eins og filma væri undin upp.
Ég sá fyrir mér karlana á hverjum bæ i
Dýrafirði, hvernig þeir voru í laginu og'
hvernig þeir töluðu. Þegar þeir komu úr
kaupstaðnum, þá var nú ringjótt róið, því
að flestir fengu sér brennivínsflösku svona
fyrst framan af. Svo var lagt upp og bæirn-
ir heimsóttir. Þetta voru allt góðir karlar.
Mér finnst m.a.s. að ef einn þeirra vantaði,
þá væri ég eitthvað öðruvísi en ég er.
Sigurlini í Botni var dálitið skáldmæltur
og talaði ekta vestfirsku eins og hún var í
þá daga.
„Heldurðu það”, sagði hann.
Einu sinni kom Sólmundur að Höfða.
Hann var húsmaður. Þeim varð eitthvað
sundurorða afa og honum og þá segir
Sólmundur:
„Og ég held mér sé nú sama hvað hel-
HLJÓÐABUNGA